Lão hóa ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của bạn như thế nào?

Bạn có nhận thấy rằng mình dễ bị bệnh hơn so với thời trẻ? Khi bị bệnh, liệu bạn có mất nhiều thời gian hơn để hồi phục? Đó có thể là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của bạn, vốn là hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể, đang yếu đi theo thời gian.

Ảnh: Pexels

“Cũng giống như việc bạn có thể không chạy nhanh như khi còn ở độ tuổi 20, hệ miễn dịch của bạn cũng không hoạt động hiệu quả như trước nữa”, Aaron E. Glatt, MD, chủ tịch khoa y học tại Bệnh viện South Nassau Communities cho biết.

Tuy nhiên, đừng quá lo lắng. Glatt giải thích thêm: “So với nhiều chức năng khác của cơ thể, hầu hết hệ miễn dịch vẫn hoạt động khá tốt ở mọi lứa tuổi.” Ngay cả khi già đi, bạn vẫn có thể làm nhiều điều để duy trì sức khỏe và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.

Những thay đổi của hệ miễn dịch theo tuổi tác

Hệ miễn dịch là một mạng lưới phức tạp gồm các tế bào, mô và cơ quan. Chúng phối hợp với nhau để bảo vệ cơ thể bạn khỏi những tác nhân gây nhiễm trùng như vi khuẩn.

Tại sao hệ miễn dịch lại yếu dần khi bạn già đi? Điều này vẫn còn là một bí ẩn.

“Cộng đồng y khoa vẫn đang cố gắng xác định chính xác cách thức và lý do vì sao khả năng miễn dịch giảm đi theo tuổi tác”, Kira Rubtsova, PhD, một nhà nghiên cứu miễn dịch tại National Jewish Health ở Denver cho biết.

Những gì các nhà nghiên cứu biết là hầu hết người lớn tuổi:

• Không phản ứng tốt với vắc-xin: Hệ miễn dịch sử dụng các tế bào T để tấn công và tiêu diệt các tế bào gây bệnh. Nhưng khi già đi, bạn sản xuất ít tế bào T hơn, điều này làm giảm hiệu quả của các loại vắc-xin.
• Dễ bị bệnh hơn: Không chỉ vì số lượng tế bào miễn dịch giảm, mà khả năng phối hợp giữa các tế bào này cũng yếu đi, khiến hệ miễn dịch phản ứng chậm hơn trước các vi khuẩn hoặc virus.
• Hồi phục chậm hơn: Khi hệ miễn dịch suy giảm, cơ thể cũng mất nhiều thời gian hơn để chữa lành vết thương hoặc hồi phục sau bệnh tật. “Cơ thể bạn sản xuất ít tế bào miễn dịch hơn, bao gồm cả bạch cầu”, Rubtsova nói. “Điều này có thể làm chậm quá trình lành lại”.

Ảnh: Internet

Làm sao để biết hệ miễn dịch đang yếu đi?

Không có độ tuổi cụ thể để xác định khi nào hệ miễn dịch bắt đầu suy giảm. “Nó giống như tóc bạc — xảy ra ở mỗi người với tốc độ khác nhau”, Rubtsova nói.

Bên cạnh đó, Glatt còn cho biết thêm: “Có những dấu hiệu miễn dịch nhất định chúng ta có thể kiểm tra, nhưng nó không giống như kiểm tra bệnh tim”.

Hiện tại, không có một xét nghiệm cụ thể nào có thể đánh giá toàn diện tình trạng của hệ miễn dịch. Vì vậy, điều quan trọng là duy trì việc khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu bạn thường xuyên bị bệnh hoặc gặp khó khăn trong việc hồi phục sau chấn thương.

Ảnh: Pexels

Làm gì để bảo vệ hệ miễn dịch?

• Theo dõi sức khỏe của bạn: Nếu bạn mắc tiểu đường, viêm khớp, hoặc các bệnh khác ảnh hưởng đến sức khỏe, hãy làm theo các khuyến nghị của bác sĩ. “Kiểm soát tốt các bệnh như tiểu đường sẽ giảm bớt gánh nặng cho hệ miễn dịch” Glatt nói.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm là cách tốt nhất để hỗ trợ hệ miễn dịch. Nếu bạn gặp vấn đề về giấc ngủ, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ.
• Giảm căng thẳng: “Khi bạn liên tục lo lắng về điều gì đó, cơ thể sẽ chịu ảnh hưởng” Wolf-Klein trình bày. Căng thẳng cũng có thể gây ra các vấn đề khác như mất ngủ hoặc chế độ ăn uống kém, làm ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch.
• Tránh xa người bệnh: Wolf-Klein cũng cho biết: “Thực tế là khi bạn già đi, bạn phải đặc biệt cẩn thận với việc tiếp xúc với vi khuẩn, vì bạn dễ bị bệnh hơn”. Khi tiếp xúc với những người mắc bệnh như cảm lạnh hoặc cúm, hãy cố gắng giữ khoảng cách và rửa tay thường xuyên hơn.
• Không bỏ qua các mũi vắc-xin: Mặc dù chúng có thể kém hiệu quả hơn khi bạn lớn tuổi, nhưng vắc-xin vẫn là cách quan trọng để giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm cúm và viêm phổi. Hãy kiểm tra với bác sĩ để đảm bảo bạn đã tiêm đủ các loại vắc-xin cần thiết.
• Tăng cường vận động: Tập thể dục vừa phải giúp bạn giữ dáng, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch. Nghiên cứu còn cho thấy tập thể dục giúp các tế bào di chuyển tự do hơn, hỗ trợ chúng hoạt động hiệu quả hơn.
• Ăn uống lành mạnh: Không có chế độ ăn nào đặc biệt cải thiện miễn dịch, nhưng một chế độ ăn đa dạng, giàu vitamin và khoáng chất (như rau củ quả tươi) sẽ giúp cơ thể, bao gồm cả hệ miễn dịch hoạt động tốt nhất.
• Không hút thuốc: Hút thuốc làm suy yếu phản ứng miễn dịch của cơ thể, khiến bạn dễ mắc bệnh hơn. Bác sĩ có thể giúp bạn tìm cách để bỏ thuốc.

Dù hệ miễn dịch có thể yếu đi theo thời gian, nhưng bạn hoàn toàn có thể thực hiện các biện pháp để bảo vệ sức khỏe của mình. Bằng cách chăm sóc cơ thể từ chế độ ăn uống, vận động, đến kiểm soát căng thẳng và duy trì các thói quen lành mạnh, bạn sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và duy trì cuộc sống khỏe mạnh ở mọi độ tuổi.