Ngày 8-12, Hãng tin TASS dẫn lời nguồn tin từ Điện Kremlin cho biết, Tổng thống Syria Bashar al-Assad cùng gia đình đã đến thủ đô Matxcơva của Nga và được cấp quy chế tị nạn vì lý do nhân đạo. Đây là diễn biến mới nhất trong cuộc xung đột kéo dài ở Syria, nơi chính quyền của ông Assad vừa phải đối mặt với một loạt sự kiện thay đổi nhanh chóng.
Theo TASS, các nguồn tin ngoại giao từ các quốc gia Ả Rập cho biết phe đối lập vũ trang Syria đã cam kết đảm bảo an toàn cho các phái bộ ngoại giao tại Damascus, mặc dù thành phố hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng này. Các lãnh đạo đối lập cho rằng các đại sứ quán vẫn giữ được quy chế bất khả xâm phạm, tuy nhiên tình hình ở Syria hiện đang rất bất ổn và khó dự đoán.

Ảnh: Hadi Mizban
Trước đó, đại diện Đại sứ quán Nga tại Damascus cũng thông báo các nhân viên của phái bộ Nga vẫn đang làm việc tại thủ đô Syria và được đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, thông tin về việc phe đối lập Syria đã liên lạc với các đại sứ quán Nga và Iran chưa được xác nhận.
Tổng thống Mỹ tuyên bố “chế độ Assad đã sụp đổ”
Cùng ngày 8-12, Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu cho biết Washington sẽ hợp tác với các đối tác và các bên liên quan tại Syria để tận dụng cơ hội sau khi phe nổi dậy lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad. Ông Biden đánh giá tình hình tại Syria đang rất rủi ro và bất ổn, và Mỹ sẵn sàng hỗ trợ bất cứ khi nào có thể.
Bình luận của Tổng thống Biden được đưa ra trong bối cảnh các lực lượng đối lập Syria tiếp tục giành quyền kiểm soát những khu vực quan trọng ở thủ đô Damascus. “Cuối cùng, chế độ Assad đã sụp đổ”, ông Biden nói.
Lực lượng nổi dậy tiến vào Damascus
Sáng 8-12, nhóm vũ trang Hayat Tahrir al-Sham (HTS), đứng đầu liên minh phiến quân tại Syria, đã tuyên bố bắt đầu tiến vào thủ đô Damascus. Chỉ vài giờ sau, các tay súng đối lập đã kiểm soát toàn bộ thủ đô, bao gồm cả trụ sở đài truyền hình và phát thanh của Syria. Liên minh phiến quân thông báo: “Thành phố Damascus nằm trong tay chúng tôi” và “Tổng thống Bashar al-Assad đã bị lật đổ”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi khẳng định Iran không nhận được yêu cầu hỗ trợ từ chính phủ Syria trong việc chống lại lực lượng nổi dậy. Ông Araghchi tuyên bố trên sóng truyền hình quốc gia Iran rằng, “quân đội Syria có trách nhiệm chống lại đợt tiến công của phe nổi dậy”.
Quốc kỳ Syria gỡ xuống tại Matxcơva
Một diễn biến đáng chú ý khác là vào sáng 8-12, quốc kỳ Syria đã bị gỡ xuống khỏi cột cờ bên ngoài đại sứ quán Syria tại Matxcơva, Nga. Hãng tin TASS cho biết vào đầu ngày, lá cờ này vẫn còn tung bay, tuy nhiên các nhân viên đại sứ quán cho biết cơ quan này vẫn sẽ hoạt động bình thường vào ngày 9-12. Tuy nhiên, lý do cụ thể về sự mất tích của quốc kỳ Syria không được giải thích.
Tình hình chiến sự tại Syria
Trong khi đó, cuộc chiến tại Syria vẫn đang diễn ra ác liệt. Các cuộc không kích của quân đội Syria và không quân Nga đã gia tăng tại các khu vực Idlib và Aleppo khi chính quyền Bashar al-Assad cố gắng làm chậm bước tiến của phe đối lập. Trong vài ngày qua, phe nổi dậy đã chiếm được ít nhất 19 thị trấn và làng mạc từ tay lực lượng thân chính phủ, trong đó có các cơ sở quân sự quan trọng. Sau khi chiếm được Aleppo, các tay súng đối lập tiếp tục tiến về phía nam, dù có một số báo cáo mâu thuẫn về việc họ đã tiếp cận thành phố Hama hay chưa.
Liên minh phiến quân cũng thông báo đang mở rộng các khu vực an toàn để giúp những người dân tị nạn ở Idlib có thể quay về nhà, trong các khu vực mới được cho là “giải phóng”.
Tình hình tại Syria đang thay đổi nhanh chóng và là một trong những điểm nóng chính trị và quân sự của khu vực Trung Đông. Mặc dù chế độ Assad vẫn còn sự hỗ trợ của một số quốc gia, nhưng các diễn biến mới cho thấy một kỷ nguyên mới đang mở ra tại Syria, với sự thay đổi lớn trong cục diện chính trị và quân sự.