“Mặt trời nhân tạo” của Trung Quốc được nâng cấp với “mắt thần” kỹ thuật số

By Trần Thanh Tùng

Trung Quốc vừa công bố bước tiến mới trong công nghệ năng lượng nhiệt hạch với việc nâng cấp hệ thống “Mặt trời nhân tạo” thế hệ mới, HL-3, bằng một “mắt thần” kỹ thuật số. Hệ thống song sinh kỹ thuật số này tạo ra một bản sao ảo của lò phản ứng HL-3, cho phép các nhà khoa học giám sát và phân tích hoạt động của lò phản ứng trong thời gian thực, đặc biệt là quá trình nung nóng buồng chân không. Đây được xem là bước đột phá quan trọng trong lĩnh vực công nghệ nhiệt hạch.

HL-3, được thiết kế và sản xuất hoàn toàn tại Trung Quốc, là thiết bị nhiệt hạch từ tính lớn nhất và tiên tiến nhất nước này. Hệ thống song sinh kỹ thuật số, ví như “siêu mắt” của HL-3, sử dụng thuật toán cảm biến ảo để thu thập và phân tích dữ liệu từ các bộ gia nhiệt và cảm biến nhiệt độ thực tế. Qua đó, nó cung cấp sơ đồ phân bố nhiệt độ chi tiết trong buồng chân không theo thời gian thực.

1731228733383

Credit: VnReview

Theo Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc (CNNC), công nghệ này không chỉ đảm bảo hoạt động ổn định và an toàn của lò phản ứng mà còn đặt nền tảng cho việc phát triển các hệ thống kiểm soát thông minh toàn diện. Hệ thống được phát triển bởi Viện Vật lý Tây Nam (SWIP) tại Thành Đô, cơ quan trực thuộc CNNC, nơi các chuyên gia đang tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa hiệu suất của HL-3 và áp dụng công nghệ này vào nhiều lĩnh vực khác trong nhiệt hạch.

Từ tháng 12/2023, Trung Quốc đã mở cửa lò phản ứng HL-3 cho cộng đồng khoa học quốc tế, nhằm thúc đẩy hợp tác trong nghiên cứu năng lượng nhiệt hạch. HL-3 cũng đóng vai trò quan trọng trong dự án Lò phản ứng Thí nghiệm Nhiệt hạch Quốc tế (ITER) – dự án nhiệt hạch lớn nhất thế giới.

Năng lượng nhiệt hạch, quá trình sản sinh năng lượng từ lõi các ngôi sao, được đánh giá là nguồn năng lượng sạch, an toàn và gần như vô tận. Theo Sam Davis, trưởng nhóm dự án lò phản ứng JT-60SA của Nhật Bản, năng lượng nhiệt hạch không tạo ra khí thải nhà kính hay chất thải hạt nhân lâu dài. Với khả năng sản xuất lượng điện khổng lồ trong một không gian nhỏ gọn, nó được xem là giải pháp tiềm năng để giải quyết bài toán năng lượng toàn cầu.

A futuristic depiction of Chinas HL-3 nuclear fus

Những tiến bộ trong công nghệ HL-3 không chỉ khẳng định vị thế của Trung Quốc trong lĩnh vực nhiệt hạch mà còn mở ra cơ hội lớn cho việc phát triển nguồn năng lượng sạch và bền vững. Việc này không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn góp phần giải quyết các thách thức năng lượng toàn cầu, hướng đến một tương lai ít phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và thân thiện với môi trường.