Các ông lớn công nghệ đối mặt áp lực giảm tác động môi trường từ trí tuệ nhân tạo AI

Các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Google, Amazon, Meta và Microsoft đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ cộng đồng khoa học và môi trường, yêu cầu minh bạch hơn về tác động khí hậu của trí tuệ nhân tạo (AI) – lĩnh vực đang phát triển bùng nổ nhưng tiêu tốn lượng tài nguyên khổng lồ.

Theo một báo cáo mới từ các nhà nghiên cứu tại Đại học Cornell và Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), các hệ thống AI hiện đại như chatbot, dịch vụ đề xuất nội dung hay công cụ nhận diện hình ảnh đang sử dụng lượng điện năng và nước làm mát cực kỳ lớn, đặc biệt tại các trung tâm dữ liệu quy mô lớn. Tuy nhiên, hiện nay phần lớn các công ty vẫn giữ bí mật về mức độ phát thải carbon, tiêu thụ nước và năng lượng cụ thể của từng dịch vụ AI.

Nghiên cứu cho thấy, chỉ riêng quá trình huấn luyện một mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) có thể thải ra lượng khí CO₂ tương đương với hàng trăm chuyến bay xuyên lục địa. Ngoài ra, các trung tâm dữ liệu ở những khu vực khô hạn như miền Tây Hoa Kỳ hay Tây Ban Nha còn làm gia tăng áp lực lên nguồn tài nguyên nước vốn đã khan hiếm.

Để giảm “dấu chân khí hậu” của AI, các chuyên gia đề xuất hai giải pháp chính:

1. Công bố dữ liệu môi trường minh bạch: Các công ty cần cung cấp số liệu cụ thể về lượng điện, nước và khí thải được sử dụng trong quá trình huấn luyện và vận hành AI, giống như cách ngành ô tô báo cáo mức tiêu hao nhiên liệu.

2. Tối ưu phần cứng và hạ tầng xanh: Sử dụng các bộ vi xử lý tiết kiệm năng lượng hơn, cải thiện thuật toán để rút ngắn thời gian huấn luyện, đồng thời chuyển sang các trung tâm dữ liệu sử dụng năng lượng tái tạo và hệ thống làm mát hiệu quả hơn.

Trong khi một số công ty như Google đã cam kết hướng đến trung tính carbon vào năm 2030 và đầu tư vào năng lượng sạch, các nhà hoạt động môi trường cho rằng còn nhiều việc phải làm. “Chúng ta không thể hi sinh môi trường để chạy theo AI bằng mọi giá,” một nhà nghiên cứu phát biểu.

Tác động môi trường của AI đang trở thành một trong những chủ đề được quan tâm nhất trong ngành công nghệ năm 2025, khi các ứng dụng trí tuệ nhân tạo ngày càng phổ biến nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức về phát triển bền vững.

Theo NPR và North Country Public Radio.