Thẩm phán Mỹ tạm thời ngừng trục xuất người nhập cư Venezuela ở Tây Texas theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang

By Nhi Nguyễn

Một thẩm phán liên bang tại Tây Texas vừa gia nhập cùng nhiều tòa án khác trong việc tạm thời ngăn chặn việc trục xuất người nhập cư Venezuela dựa trên một đạo luật thời chiến từ thế kỷ XVIII, được gọi là Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang (Alien Enemies Act).

Thẩm phán liên bang David Briones tại El Paso, Texas đã ra phán quyết hôm thứ Sáu, đồng thời ra lệnh trả tự do cho một cặp đôi người Venezuela bị cáo buộc là thành viên của một băng nhóm tội phạm. Ông Briones cho biết các luật sư chính phủ “không chứng minh được họ có cơ sở pháp lý” để tiếp tục giam giữ cặp đôi này dựa trên nghi ngờ vi phạm Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang.

Cặp đôi này bị cáo buộc là thành viên của Tren de Aragua, một tổ chức tội phạm Venezuela mà chính quyền ông Trump đã liệt vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài.

Ông Trump đã viện dẫn Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang, được ban hành từ năm 1798, cho phép Tổng thống trục xuất những người không phải công dân Mỹ từ 14 tuổi trở lên đến từ quốc gia đang có chiến tranh với Mỹ.

Ảnh: Valerie Gonzalez/Associated Press

Tòa án Tối cao Mỹ cũng tạm ngừng trục xuất

Trước đó trong tháng này, Tòa án Tối cao Mỹ cũng đã ra lệnh tạm thời ngăn chặn việc trục xuất bất kỳ người Venezuela nào bị giam giữ ở khu vực Bắc Texas theo đạo luật này.
Tòa án cũng phán quyết rằng bất kỳ ai bị trục xuất theo sắc lệnh của ông Trump đều phải được xét xử tại tòa liên bang trước và phải được cho thời gian hợp lý để tranh tụng.

Phán quyết của thẩm phán Briones chỉ áp dụng đối với những người nhập cư Venezuela đang bị giam giữ trong khu vực xét xử của ông tại Tây Texas.
Trước đó, các thẩm phán liên bang ở Colorado, Nam Texas và New York cũng đã ra các phán quyết tương tự.

Ông Briones yêu cầu chính phủ phải thông báo trước 21 ngày trước khi thực hiện trục xuất bất kỳ ai ở Tây Texas – khác hẳn với quy định hiện tại của chính phủ là chỉ cần báo trước 12 tiếng.

Bối cảnh căng thẳng trong chính sách nhập cư

Vụ việc ở El Paso diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump đang đối đầu gay gắt với các địa phương về chính sách siết chặt nhập cư.
Cùng ngày với phán quyết của Briones, FBI cũng bắt giữ một thẩm phán ở Milwaukee bị cáo buộc giúp một người đàn ông trốn tránh nhà chức trách nhập cư.

Ông Briones, được bổ nhiệm vào năm 1994 dưới thời Tổng thống Bill Clinton, nhấn mạnh rằng: “Quyền được xét xử công bằng trong việc trục xuất người nhập cư đã được thiết lập từ lâu”, căn cứ theo Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch (Immigration and Nationality Act) cũng như các phán quyết trước đây của Tòa án Tối cao Mỹ.

Ông cũng nhận xét: “Không còn nghi ngờ gì nữa, việc Chính phủ sử dụng quyền lực thời chiến trong thời bình một cách chưa từng có đã gây ra sự hỗn loạn và bất định – cho cả các cá nhân bị ảnh hưởng lẫn hệ thống tòa án trong việc xử lý các cáo buộc liên quan đến thành viên Tren de Aragua và việc áp dụng Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang nói chung”.

Ảnh: Alex Pena/Getty Images

Chi tiết về cặp đôi người Venezuela

Hai người này – Julio Cesar Sanchez Puentes và Luddis Norelia Sanchez Garcia – từng được cấp tình trạng bảo vệ tạm thời (TPS) sau khi nhập cảnh vào Mỹ từ Mexico vào tháng 10/2022.

Tuy nhiên, họ nhận được thông báo rằng tình trạng TPS của mình bị chấm dứt vào ngày 1/4.

Ngày 16/4, họ bị bắt giữ tại sân bay El Paso khi chuẩn bị trở về nhà ở Washington, D.C., nơi họ sống cùng ba đứa con.

Cặp đôi đã bay đến Texas để tham dự phiên điều trần tiền xét xử vào ngày 14/4 liên quan đến vụ trục xuất, nhưng phiên tòa này đã bị hoãn đến ngày 23/6.

Theo tài liệu của tòa án, cặp đôi hiện được tại ngoại trong thời gian chờ xét xử.