Quốc tế

Trong mê cung của Phố Wall, nơi những thương vụ tỷ đô được ký kết dưới ánh đèn neon lập lòe, Fifth Third Bancorp vừa vẽ nên một chương mới bằng cách nuốt chửng Comerica Inc., hứa hẹn định hình lại bản đồ ngân hàng Mỹ với một cú sáp nhập khổng lồ trị giá 10,9 tỷ USD. Đây không chỉ là phép cộng đơn thuần giữa hai gã khổng lồ khu vực, mà là một nước cờ chiến lược đầy mạo hiểm, nơi tham vọng mở rộng lãnh thổ chạm trán với những cơn sóng ngầm của quy định và biến động kinh tế – một câu chuyện về sự lớn mạnh hay rủi ro tan vỡ?

Gió rít qua những tán dừa cong queo trên bờ biển Leizhou, mang theo hơi thở của đại dương giận dữ, đánh thức giấc mơ kỳ nghỉ của hàng triệu du khách. Chỉ trong chớp mắt, bầu trời xám xịt nuốt chửng ánh nắng vàng óng của mùa lễ hội, biến những bãi biển nhộn nhịp thành chiến trường của nước và gió. Đó là khoảnh khắc bão Matmo – cơn ác mộng nhiệt đới ập đến miền nam Trung Quốc, nhắc nhở rằng thiên nhiên vẫn là ông chủ tàn nhẫn nhất trong thế giới con người hối hả.

Khi một ngân hàng cho vay hàng triệu rupee, ai đảm bảo rằng khoản tiền ấy không chảy vào túi người thân hay đối tác thân cận của ban lãnh đạo? Câu hỏi về xung đột lợi ích trong ngành tài chính Ấn Độ nay tìm thấy câu trả lời mới, khi Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) công bố dự thảo khung pháp lý thống nhất về cho vay liên quan (related-party lending) vào ngày 3 tháng 10 năm 2025. Không chỉ đơn giản hóa hơn chục quy định cũ kỹ, khung mới này đặt ra các ngưỡng cụ thể để giảm thiểu rủi ro, tăng cường minh bạch và đảm bảo quản trị tốt hơn. Từ các ngân hàng nhỏ đến gã khổng lồ tài chính, RBI đang vẽ lại bản đồ cho vay liên quan – một động thái không chỉ củng cố hệ thống ngân hàng mà còn gửi thông điệp mạnh mẽ: sự công bằng phải là cốt lõi của mọi giao dịch.

Một liên minh từng huy động hàng trăm ngân hàng khổng lồ cam kết "xanh hóa" tài chính toàn cầu nay đột ngột sụp đổ – không phải vì thiếu tiền hay ý tưởng, mà vì nỗi sợ hãi từ những lời đe dọa chính trị. Net-Zero Banking Alliance (NZBA), sáng kiến ra đời năm 2021 dưới sự dẫn dắt của Mark Carney, vừa chính thức ngừng hoạt động vào ngày 3 tháng 10 năm 2025, sau cuộc bỏ phiếu của các thành viên còn lại. Từ đỉnh cao với gần 150 ngân hàng đại diện 72 nghìn tỷ USD tài sản, liên minh nay chỉ còn là "bộ khung hướng dẫn" công khai, không còn sức mạnh ràng buộc. Đây không chỉ là thất bại của một tổ chức; mà là tín hiệu báo động về sự mong manh của các nỗ lực chống biến đổi khí hậu, khi lợi ích kinh tế va chạm với sức ép từ các thế lực bảo thủ.

Gió rít qua những bãi biển nhiệt đới của Hainan, mang theo lời cảnh báo từ đại dương – bão Matmo đang tiến đến, sẵn sàng quét sạch niềm vui của hàng triệu du khách trong kỳ nghỉ Quốc khánh Trung Quốc. Từ tối thứ Bảy ngày 4 tháng 10 năm 2025, tất cả chuyến bay đến và đi từ sân bay quốc tế Haikou – thủ phủ tỉnh sẽ bị hủy, theo thông báo từ Tân Hoa Xã. Không chỉ là gián đoạn lịch trình, đây là đòn giáng mạnh vào dòng chảy du lịch cao điểm, nơi 2,36 tỷ lượt hành khách dự kiến di chuyển trong tám ngày lễ, tăng 3,2% so với năm ngoái. Giữa những khu nghỉ dưỡng sang trọng và lễ hội văn hóa sôi động, Matmo không chỉ mang theo mưa gió – mà còn thử thách sự kiên cường của một nền kinh tế du lịch đang bùng nổ.

Mỗi khi lính cứu hỏa phun bọt dập tắt ngọn lửa, ít ai ngờ rằng chính thứ bọt ấy có thể để lại dấu vết không thể xóa trong môi trường – những hạt PFAS, hay "hóa chất vĩnh cửu", âm thầm tích tụ trong đất, nước và cơ thể con người. Ngày 3 tháng 10 năm 2025, Ủy ban Châu Âu (European Commission) đã ra quyết định lịch sử: Hạn chế sử dụng PFAS (per- and polyfluorinated substances) trong bọt chữa cháy theo Quy định REACH, đánh dấu bước tiến lớn trong hành trình bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Không chỉ là một chính sách, đây là lời tuyên chiến với ô nhiễm dai dẳng, khi khoảng 60% bọt chữa cháy tại EU chứa PFAS – nguồn gây ô nhiễm đất và nước uống, từ sông ngòi Đức đến hồ nước Pháp. Với các khung thời gian chuyển đổi từ 6 tháng đến 10 năm, EU đang đặt nền móng cho một tương lai sạch hơn, nơi ngọn lửa được dập tắt mà không để lại di sản độc hại.

Một ly Asahi Super Dry lạnh buốt, sủi bọt dưới ánh đèn neon của quán yakitori Tokyo – hình ảnh quen thuộc bỗng trở thành nỗi nhớ da diết khi kệ hàng trống rỗng và vòi bia im lìm. Đó là thực tế phũ phàng đang diễn ra ở Nhật Bản từ ngày 3 tháng 10 năm 2025, khi gã khổng lồ đồ uống Asahi Group – chủ nhân của Super Dry và Nikka Whisky – vẫn đang vật lộn với hậu quả của cuộc tấn công mạng ransomware. Hơn bốn ngày kể từ khi hệ thống sụp đổ, quán bar, nhà hàng và chuỗi cửa hàng tiện lợi đang rơi vào tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng, biến một biểu tượng văn hóa thành nạn nhân của thế giới số. Không chỉ là chuyện bia cạn, đây là lời cảnh tỉnh về sự mong manh của nền kinh tế hiện đại trước những mối đe dọa vô hình.

Hãy hình dung những turbine gió ngoài khơi California đang chờ nguồn vốn để quay, hay những nhà máy hydro ở Pacific Northwest sắp biến không khí thành nhiên liệu sạch – rồi đột ngột, mọi thứ tắt ngấm, như một cơn gió ngược thổi bay hy vọng giữa bão tố chính trị. Đó chính là thực tế phũ phàng mà Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) vừa giáng xuống, khi thông báo hủy 321 giải thưởng trị giá 7,56 tỷ USD dành cho các dự án năng lượng sạch vào tối ngày 2 tháng 10 năm 2025. Không phải ngẫu nhiên, hầu hết các dự án này nằm ở những bang "xanh" – nơi cử tri ủng hộ Kamala Harris – biến quyết định này thành một đòn đánh mang màu sắc đảng phái rõ rệt, giữa lúc chính phủ liên bang đang tê liệt vì shutdown. Theo TechCrunch và The New York Times, đây không chỉ là cắt giảm ngân sách; mà là lời tuyên chiến với di sản Biden, nơi năng lượng tái tạo từng được coi là chìa khóa cho tương lai bền vững.

Từng là vùng đất nông nghiệp lặng lẽ ở Gujarat, cách thủ phủ Gandhinagar 75km, Vithalapur giờ đây tràn ngập hương vị của ramen và tempura, vang vọng trong những khách sạn mang tên như Osaka Palace hay Mizuki Ryokan. Không phải ngẫu nhiên, sự chuyển mình của thị trấn công nghiệp bụi bặm này là kết quả của làn sóng đầu tư Nhật Bản, biến nơi đây thành "nhà" cho các kỹ sư và quản lý ô tô đến từ Honda và Suzuki. Trong bối cảnh Ấn Độ đẩy mạnh sản xuất dưới triều đại Narendra Modi, Vithalapur không chỉ là câu chuyện về kinh tế, mà còn là hành trình hòa quyện văn hóa đầy sắc màu, nơi những thách thức về ăn uống và rượu bia đặt ra bài toán thích nghi cho các vị khách Nhật Bản.

Từ những cánh đồng lúa mênh mông ở Punjab, nơi từng là vựa lúa của Pakistan, giờ đây vang lên tiếng máy bơm chạy bằng pin mặt trời – một âm thanh biểu tượng cho sự thay đổi, nhưng cũng là lời cảnh báo thầm lặng về một cuộc khủng hoảng đang ập đến. Karamat Ali, nông dân 61 tuổi, đã bán bầy bò để mua tấm pin, giúp ông tưới tiêu dễ dàng hơn, nhưng vô tình góp phần vào cơn khát nước ngầm đang cạn kiệt. Theo báo cáo của Reuters ngày 2 tháng 10 năm 2025, cuộc cách mạng năng lượng mặt trời ở Pakistan đang thúc đẩy nông dân đào sâu hơn vào lòng đất, mở rộng cánh đồng lúa ngốn nước, và đẩy mực nước ngầm xuống mức báo động – một nghịch lý xanh giữa hy vọng và tai họa.

Một chiếc búa đang vung lên trong xưởng mộc ngoại ô Bắc Carolina, tiếng gỗ nứt vang vọng như lời cảnh báo cho cả chuỗi cung ứng toàn cầu. Đó là hình ảnh mà Tổng thống Donald Trump vẽ nên trong sắc lệnh mới nhất, ký ngày 29/9/2025, áp đặt thuế quan nặng nề lên gỗ và đồ nội thất nhập khẩu – không chỉ để "bảo vệ" ngành công nghiệp Mỹ, mà còn vì lý do an ninh quốc gia. Với mức 10% cho gỗ xẻ và gỗ nguyên liệu, 25% cho tủ bếp, tủ rửa mặt và đồ nội thất bọc nệm, động thái này tiếp tục chiến dịch "Nước Mỹ trên hết" của ông, nhưng có nguy cơ đẩy giá nhà cửa và nội thất lên cao, chạm đến túi tiền của hàng triệu gia đình Mỹ.

Từ những bãi đất lầy lội của một công viên giải trí cũ kỹ ven biển Incheon, cách Seoul không xa, hàng chục nghìn chiếc xe cũ đang được xếp dọn quanh đồng hồ, sẵn sàng lên đường chinh phục các chân trời xa xôi. Dưới cái nắng oi bức, những công nhân mồ hôi nhễ nhại buộc chặt dây đai, biến nơi đây thành một cảng xuất khẩu tạm bợ nhưng sôi động – biểu tượng cho sức sống bền bỉ của ngành ô tô Hàn Quốc. Giữa lúc xuất khẩu xe mới sang Mỹ lao dốc vì mức thuế 25% do Tổng thống Donald Trump áp đặt, dòng chảy xe cũ đang trở thành "lá chắn" bất ngờ, giúp nền kinh tế xứ sở kim chi duy trì nhịp điệu tăng trưởng ấn tượng.

Giữa ánh đèn neon rực rỡ của Hollywood và những studio lộng lẫy ở Los Angeles, một bóng đen chính sách đang lù lù hiện ra, đe dọa làm đảo lộn dòng chảy sáng tạo toàn cầu. Đó là lời cảnh báo mới nhất từ Tổng thống Donald Trump: Một mức thuế 100% áp dụng lên mọi bộ phim được sản xuất ngoài lãnh thổ Mỹ, nhằm "lấy lại" ngành công nghiệp điện ảnh mà ông cho rằng đã bị "cướp đoạt" bởi các quốc gia khác. Được công bố qua bài đăng trên Truth Social vào ngày 29/9/2025, động thái này không chỉ khơi dậy nỗi lo cho các ông lớn như Netflix hay Disney, mà còn đặt ra câu hỏi lớn lao về bản chất của nghệ thuật trong thời đại toàn cầu hóa.

Trong những ngày cuối tháng 9 năm 2025, khi người dân Úc đang tìm cách vượt qua những khó khăn của cuộc sống thường nhật, một cú sốc mới đã làm rung chuyển niềm tin vào hệ thống viễn thông quốc gia. Optus, nhà cung cấp dịch vụ viễn thông lớn thứ hai của Úc, lại một lần nữa đối mặt với cơn bão chỉ trích sau khi một sự cố mạng vào ngày 29/9 tại khu vực phía nam Sydney khiến hàng ngàn người không thể gọi đến số khẩn cấp Triple-0. Chỉ cách đó 10 ngày, một sự cố tương tự đã được cho là liên quan đến cái chết của bốn người, làm dấy lên làn sóng phẫn nộ từ công chúng và sự quan ngại sâu sắc từ chính phủ. Những sự cố liên tiếp này không chỉ phơi bày những lỗ hổng trong hệ thống của Optus mà còn đặt ra câu hỏi lớn về độ tin cậy của dịch vụ viễn thông trong những thời khắc sinh tử.

Khi những đám mây chính trị bắt đầu che phủ bầu trời Washington, đồng đô la Mỹ – biểu tượng của sức mạnh kinh tế toàn cầu đang rơi vào thế phòng thủ. Vào ngày 29/9/2025, chỉ còn vài giờ nữa là hết hạn chót của năm tài khóa, nguy cơ chính phủ Mỹ đóng cửa một phần đã trở thành tâm điểm chú ý của các nhà đầu tư. Kết hợp với loạt dữ liệu kinh tế sắp công bố, thị trường ngoại hối đang nín thở chờ đợi những tín hiệu có thể định hình hướng đi của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và tương lai của đồng USD. Trong bối cảnh này, chỉ số DXY đã trượt dốc xuống mức khoảng 97.95, phản ánh sự lo ngại lan tỏa từ Wall Street đến các trung tâm tài chính châu Á.

Ngày 22/9/2025, một cơn bão với mưa lớn và gió mạnh đã bất ngờ ập đến, để lại dấu vết tàn phá tại nhà máy sản xuất động cơ Porto Feliz của Toyota ở bang São Paulo, Brazil. Hậu quả của thiên tai không chỉ khiến dây chuyền sản xuất tại đây và nhà máy lắp ráp Sorocaba tạm dừng mà còn đặt ra thách thức lớn cho hàng nghìn công nhân. Trước tình hình này, vào ngày 28/9, hơn 96% công nhân tham gia bỏ phiếu đã đồng thuận với kế hoạch tạm nghỉ việc, một động thái được xem là giải pháp bảo vệ việc làm và thu nhập trong giai đoạn khó khăn.

Giữa những con chip lấp lánh như mạch máu của nền kinh tế số, Tổng thống Donald Trump đang mài giũa một lưỡi dao sắc bén: Áp thuế quan dựa trên số lượng chip trong từng sản phẩm nhập khẩu, một kế hoạch có thể làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy giá thiết bị điện tử lên cao. Ngày 26 tháng 9 năm 2025, theo Reuters, chính quyền Trump đang xem xét đề xuất này từ Bộ Thương mại, nhằm buộc các công ty chuyển sản xuất về Mỹ, giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu nước ngoài – một mối đe dọa an ninh quốc gia mà Nhà Trắng nhấn mạnh: "Mỹ không thể phụ thuộc vào nhập khẩu nước ngoài đối với sản phẩm bán dẫn thiết yếu cho an ninh quốc gia và kinh tế”. Với các nguồn tin nội bộ tiết lộ, đây không chỉ là ý tưởng mà có thể là bước đi tiếp theo trong cuộc chiến thương mại, ảnh hưởng từ bàn chải đánh răng thông minh đến laptop cao cấp.

Dưới bóng cây rừng mưa Amazon, nơi những cộng đồng bản địa vẫn đang đấu tranh để bảo vệ di sản tổ tiên trước lưỡi hái của biến đổi khí hậu, một lời kêu gọi vang vọng từ hàng trăm tổ chức: COP30 phải nhìn thẳng vào quá khứ để chữa lành tương lai. Ngày 26 tháng 9 năm 2025, hơn 240 nhóm môi trường và nhân quyền, bao gồm Amnesty International USA và các chi nhánh Black Lives Matter, đã ký thư ngỏ gửi chính phủ Brazil và Liên Hợp Quốc, thúc giục hội nghị thượng đỉnh khí hậu toàn cầu sắp tới ở Belém – một trong những địa điểm chính là "Parque da Cidade" – phải đặt vấn đề bồi thường (reparations) cho các tội ác lịch sử như nô lệ và thực dân lên hàng nghị sự. Không chỉ là một lời nhắc nhở, đây là lời khẳng định rằng "không có công lý khí hậu thực sự nếu thiếu công lý bồi thường", một thông điệp được Bộ trưởng Môi trường Colombia ủng hộ mạnh mẽ.

Khi những chiếc xe tải bưu điện quen thuộc đột ngột dừng lại trên khắp lãnh thổ Canada, từ những con phố sầm uất của Toronto đến những thị trấn hẻo lánh ở British Columbia, một làn sóng bất bình đã lan tỏa – không chỉ là tiếng hô khẩu hiệu từ các tuyến đường picket mà còn là tiếng vọng của một hệ thống đang kêu cứu. Ngày 25 tháng 9 năm 2025, Công ty Bưu điện Canada (Canada Post) rơi vào tình trạng tê liệt khi hàng nghìn công nhân thuộc Liên đoàn Công nhân Bưu chính Canada (CUPW) phát động đình công toàn quốc, chỉ vài giờ sau khi chính phủ liên bang yêu cầu thực hiện những thay đổi lớn lao để cứu vãn tình hình tài chính đang trên bờ vực phá sản. Đây không chỉ là cuộc xung đột lao động thông thường; nó là đỉnh điểm của những mâu thuẫn kéo dài, nơi lợi ích của người lao động va chạm với nhu cầu hiện đại hóa, đe dọa nền tảng dịch vụ công mà hàng triệu người Canada phụ thuộc hàng ngày.