12 bang Mỹ kiện Tổng thống Trump vì áp thuế nhập khẩu dựa trên tình trạng khẩn cấp

Ngày 21/5/2025, một nhóm gồm 12 bang do các Tổng Chưởng lý Đảng Dân chủ dẫn đầu đệ đơn kiện lên Tòa án Thương mại Quốc tế tại Manhattan, yêu cầu chấm dứt các mức thuế nhập khẩu mới mà Tổng thống Donald Trump áp đặt. Các bang này cho rằng ông Trump đã lạm dụng quyền lực khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để viện dẫn Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) nhằm áp thuế rộng rãi đối với hàng hóa từ các quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.

Luật sư Brian Marshall, đại diện cho bang Oregon lập luận rằng IEEPA chỉ cho phép hành động trong trường hợp có “mối đe dọa bất thường và nghiêm trọng” và không thể được sử dụng như một “tấm séc trắng” để điều chỉnh thương mại. Ông nhấn mạnh rằng việc sử dụng thuế quan chỉ để tạo áp lực trong đàm phán không phù hợp với mục đích của đạo luật.

Đáp lại, đại diện Bộ Tư pháp ông Brett Shumate bảo vệ quan điểm của chính quyền Trump, cho rằng việc sử dụng thuế quan như một công cụ tạo đòn bẩy trong đàm phán thương mại là hợp pháp theo IEEPA. Ông khẳng định rằng các mức thuế hiện tại đang cung cấp cho tổng thống “đòn bẩy cần thiết” để đạt được các mục tiêu chính sách đối ngoại.

Phiên tòa đã thu hút sự chú ý lớn, với các thẩm phán đặt nhiều câu hỏi sắc bén cho cả hai bên về phạm vi quyền hạn của tổng thống và vai trò giám sát của tòa án trong các quyết định thương mại. Dự kiến, phán quyết sẽ được đưa ra trong vài tuần tới.

Vụ kiện này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý liên quan đến chính sách thương mại, bao gồm các vụ kiện từ doanh nghiệp nhỏ và các bang khác như California. Kết quả của vụ kiện có thể ảnh hưởng đáng kể đến ít nhất bảy vụ kiện đang diễn ra liên quan đến chính sách thuế quan của ông Trump.