Bùng nổ AI có thể châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu?

Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra một kỷ nguyên công nghệ mới, nhưng đi kèm với đó là một mối lo ngại ngày càng lớn: liệu cơn sốt AI có đang đẩy thế giới đến bờ vực của một cuộc khủng hoảng năng lượng?

Các mô hình AI ngày càng phức tạp đòi hỏi lượng tính toán khổng lồ, kéo theo nhu cầu điện năng tăng theo cấp số nhân. Theo các chuyên gia, mức tiêu thụ điện của AI đang tăng nhanh đến mức có thể sánh ngang với nhu cầu của cả một quốc gia như Nhật Bản hoặc một bang lớn của Mỹ như California trong vài năm tới.

Năm 2024, nhu cầu điện toàn cầu tăng kỷ lục 4,3%, trong đó AI là một trong những nguyên nhân chính, bên cạnh xe điện và sản xuất công nghiệp. Trung tâm dữ liệu – nơi vận hành các mô hình AI – đã tiêu thụ khoảng 415 TWh điện, tương đương 1,5% tổng điện năng toàn cầu, và con số này đang tăng 12% mỗi năm. Trong đó, AI chiếm khoảng 20 TWh, tương đương 0,02% tổng tiêu thụ, nhưng dự kiến sẽ tăng vọt trong thời gian tới. 

Không chỉ tiêu tốn điện, AI còn gây áp lực lên tài nguyên nước, tạo ra lượng rác thải điện tử khổng lồ và góp phần vào phát thải khí nhà kính. Điều này đặt ra câu hỏi lớn: liệu chúng ta có thể duy trì cuộc cách mạng AI mà không phải trả giá bằng môi trường?

Để tránh một cuộc khủng hoảng năng lượng, các chuyên gia kêu gọi:

• Tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo như điện mặt trời, gió và lưu trữ năng lượng.
• Tối ưu hóa hiệu suất trung tâm dữ liệu, sử dụng chip tiết kiệm điện và làm mát hiệu quả hơn.
• Phát triển AI bền vững, tập trung vào mô hình nhỏ gọn, ít tiêu tốn tài nguyên hơn.