50 năm sau chiến tranh Việt Nam: Khi âm nhạc phản kháng không còn vang vọng như xưa

By Hương Giang

Nửa thế kỷ sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, giới chuyên môn và nghệ sĩ nhìn lại một thời kỳ mà âm nhạc phản kháng từng là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri xã hội. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, những ca khúc phản kháng dường như đã mất đi sức ảnh hưởng sâu rộng như trước đây.​

Ảnh: AP Photo

Theo AP News, trong những năm 1960 và 1970, các nghệ sĩ như Bob Dylan, Joan Baez, Pete Seeger và Judy Collins đã sáng tác và trình diễn những ca khúc phản đối chiến tranh Việt Nam, trở thành biểu tượng của phong trào phản chiến. Các bài hát như “Masters of War”, “Blowin’ in the Wind” và “Give Peace a Chance” không chỉ là âm nhạc mà còn là lời kêu gọi hành động, khơi dậy tinh thần đoàn kết và phản kháng trong cộng đồng.​

Judy Collins, hiện 85 tuổi, vẫn tiếp tục biểu diễn các ca khúc phản kháng trong các buổi hòa nhạc. Bà chia sẻ rằng khán giả vẫn hát theo những bài hát như “Where Have All the Flowers Gone”, cho thấy sức sống bền bỉ của những giai điệu này.​

Ngày nay, mặc dù vẫn có những nghệ sĩ sáng tác các ca khúc phản kháng, như Kendrick Lamar với “Alright” hay Residente và Bad Bunny với các bài hát về công bằng xã hội, nhưng những ca khúc này thường không đạt được tầm ảnh hưởng rộng rãi như các bài hát trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam. Sự phân mảnh của truyền thông, sự đa dạng hóa về thể loại âm nhạc và rủi ro thương mại khiến các nghệ sĩ hiện đại khó tạo ra những bản nhạc phản kháng có sức lan tỏa mạnh mẽ.​

Ronald Eyerman, giáo sư xã hội học tại Đại học Yale, nhận định rằng các ca khúc phản kháng ngày nay thường tập trung vào các vấn đề cụ thể và thiếu tính phổ quát, khiến chúng khó trở thành biểu tượng cho các phong trào xã hội rộng lớn.​

Mặc dù âm nhạc phản kháng hiện đại đối mặt với nhiều thách thức, nhưng di sản của những ca khúc từ thời chiến tranh Việt Nam vẫn tiếp tục sống mãi. Các nghệ sĩ như Judy Collins vẫn biểu diễn và truyền cảm hứng cho thế hệ mới, nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của âm nhạc trong việc thúc đẩy thay đổi xã hội.​AP News

Trong bối cảnh thế giới ngày càng phân cực và phức tạp, việc tìm kiếm những giai điệu có thể kết nối con người và thúc đẩy sự thấu hiểu lẫn nhau trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Âm nhạc phản kháng, với lịch sử phong phú và sức mạnh biểu đạt cảm xúc, vẫn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một xã hội công bằng và nhân văn hơn.​