Kỷ niệm 57 năm album Fist City của nữ hoàng nhạc đồng quê Loretta Lynn

Ngày 15 tháng 4 năm 1968, Loretta Lynn phát hành album phòng thu thứ 12 mang tên Fist City – một tác phẩm không chỉ nhanh chóng vươn lên vị trí số 1 trên bảng xếp hạng Billboard Top Country Albums, mà còn mở đầu cho chuỗi thành công đáng kinh ngạc kéo dài suốt gần một thập kỷ. Trong khoảng thời gian từ 1968 đến 1977, Loretta Lynn phát hành thêm 20 album – bao gồm 17 album solo – và tất cả đều lọt top 10, trong đó có 3 album đạt vị trí quán quân.

Thời điểm Fist City ra mắt, Loretta Lynn đã là cái tên quen thuộc trong làng nhạc. Album đầu tay của bà – Loretta Lynn Sings (1963) – từng đứng hạng 2 trên bảng xếp hạng country, và đến năm 1966, You Ain’t Woman Enough đã mang về cho bà album số 1 đầu tiên. Năm tiếp theo, ca khúc Don’t Come Home a-Drinkin’ (With Lovin’ on Your Mind) trở thành bản hit đầu tiên đứng đầu bảng xếp hạng Hot Country Songs.

Âm nhạc từ cuộc đời thật

Thế mạnh của Loretta Lynn chính là sự chân thật không kiêng dè trong âm nhạc. Bà viết nhạc từ chính trải nghiệm của bản thân – những điều mà hàng triệu phụ nữ Mỹ lúc bấy giờ có thể đồng cảm sâu sắc. Từ nỗi đau tuổi thơ trong Coal Miner’s Daughter, sự bức bối của người vợ trong Don’t Come Home A-Drinkin’, đến quyền được kiểm soát sinh sản trong The Pill, Loretta Lynn không chỉ hát – bà kể câu chuyện của nhiều người phụ nữ khác qua giọng ca của mình.

Fist City là một minh chứng rõ rệt cho điều đó. Bài hát ra đời trong cơn tức giận khi Loretta phát hiện chồng mình ngoại tình. Trên đường trở về sau một buổi thu âm ở Nashville, bà đã viết nên bài hát này như một lời cảnh cáo đến “người thứ ba”. Bà kể rằng mình từng đối đầu với người phụ nữ kia ngay trước hiên nhà – và từ đó, Fist City ra đời. “Tôi nghĩ câu chuyện của mình nghe quen quen với nhiều người”, Loretta từng chia sẻ.

Di sản sống mãi

Gần sáu thập kỷ sau, âm nhạc của Loretta Lynn vẫn truyền cảm hứng mạnh mẽ. Vào tháng 3 năm 2025, trong lễ kỷ niệm 100 năm của Grand Ole Opry – sân khấu biểu tượng của nhạc đồng quê – Reba McEntire đã trình diễn ca khúc You Ain’t Woman Enough để tưởng nhớ ngày sinh lần thứ 93 của Loretta Lynn. Trên mạng xã hội, Reba xúc động viết: “Chúc mừng sinh nhật thiên đường đến người bạn và người phụ nữ tiên phong trong âm nhạc đồng quê của tôi”.

Tình cảm giữa Reba và Loretta có từ thuở ấu thơ. Năm 11 tuổi, Reba lần đầu gặp Loretta tại một cuộc thi rodeo ở Oklahoma – một kỷ niệm khiến cô bé khi ấy sửng sốt và đầy ngưỡng mộ. “Chị ấy tự tin, tài năng, không dễ bị bắt nạt và luôn đứng lên vì bản thân trong từng bài hát”, một người bạn của Reba nhận xét. Loretta không chỉ là hình mẫu – bà còn là người cố vấn giúp Reba vững bước trong sự nghiệp.

Khi Loretta Lynn qua đời vào ngày 4 tháng 10 năm 2022, cả giới âm nhạc tiếc thương sâu sắc. Reba viết lời tri ân đầy cảm động, so sánh Loretta với chính người mẹ của mình – hai người phụ nữ cùng thế hệ, cùng bản lĩnh. “Tôi biết ơn chị vì đã mở đường cho những ca sĩ nữ chúng tôi đi tiếp”, cô viết.

Hơn cả những bản hit

Âm nhạc của Loretta Lynn không chỉ để giải trí – mà là tiếng nói mạnh mẽ của phụ nữ. The Pill (1975), với thông điệp về quyền kiểm soát sinh sản, từng bị cấm phát sóng trên nhiều đài phát thanh nhưng lại được phụ nữ Mỹ, đặc biệt là ở vùng nông thôn, đón nhận nồng nhiệt. Rated X thẳng thắn nói về định kiến với phụ nữ ly hôn. One’s on the Way thì đầy hài hước, tái hiện cuộc sống bận rộn của bà nội trợ. Mỗi bài hát đều cho thấy Loretta luôn dũng cảm đại diện cho trải nghiệm thật của phụ nữ.

Khi kỷ niệm Fist City, chúng ta không chỉ nhớ đến một album đỉnh cao – mà còn tưởng nhớ một người phụ nữ đã thay đổi dòng chảy nhạc country. Với sự chân thành, dũng cảm và khả năng kết nối với khán giả qua từng câu hát, Loretta Lynn đã để lại một di sản không thể phai mờ. Và chắc chắn, âm nhạc của bà sẽ còn tiếp tục vang lên trong nhiều thế hệ sau này.