Mỹ ra mắt ZEUS – hệ thống laser mạnh nhất thế giới với công suất hai triệu tỷ watt

Trường Đại học Michigan (University of Michigan) vừa chính thức đưa vào hoạt động ZEUS (Zettawatt-Equivalent Ultrashort pulse laser System) – hệ thống laser mạnh nhất từng được xây dựng tại Hoa Kỳ, với công suất đỉnh lên tới hai triệu tỷ watt (2 petawatt). Đây là một bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực vật lý năng lượng cao và mở ra nhiều cơ hội nghiên cứu đột phá trong tương lai.

ZEUS là một hệ thống laser xung siêu ngắn, được thiết kế để mô phỏng các điều kiện vật lý cực đoan tương tự như trong các vụ nổ siêu tân tinh hoặc gần lỗ đen. Mặc dù công suất đỉnh của nó đạt tới 2 petawatt, ZEUS chỉ phát ra năng lượng này trong khoảng thời gian cực ngắn – tính bằng phần triệu của một phần tỷ giây, giúp đảm bảo an toàn và kiểm soát trong môi trường phòng thí nghiệm.

Ảnh: The Conversation

Điểm đặc biệt của ZEUS là khả năng tái tạo các hiện tượng vật lý ở quy mô vũ trụ trong không gian nhỏ, cho phép các nhà khoa học nghiên cứu về vật chất tối, plasma năng lượng cao, và các hiệu ứng lượng tử trong điều kiện cực đoan.

Theo nhóm nghiên cứu tại Đại học Michigan, ZEUS sẽ được sử dụng để:

• Mô phỏng các vụ va chạm hạt năng lượng cao
• Nghiên cứu tương tác giữa ánh sáng và vật chất ở cường độ cực lớn
• Phát triển các công nghệ gia tốc hạt thế hệ mới
• Khám phá các hiện tượng vật lý chưa từng được quan sát trước đây

Ngoài ra, ZEUS còn có tiềm năng ứng dụng trong các lĩnh vực như y học hạt nhân, năng lượng sạch và an ninh quốc phòng.

Với việc đưa ZEUS vào hoạt động, Hoa Kỳ đã chính thức gia nhập nhóm các quốc gia sở hữu công nghệ laser tiên tiến nhất thế giới, cạnh tranh trực tiếp với các hệ thống laser công suất lớn tại châu Âu và châu Á. Đây cũng là minh chứng cho vai trò trung tâm của các trường đại học trong việc thúc đẩy đổi mới khoa học và công nghệ.