Ngày 22/5/2025, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thu hồi quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế của Đại học Harvard, đồng thời yêu cầu gần 6.800 sinh viên nước ngoài hiện tại phải chuyển trường hoặc đối mặt với nguy cơ mất tình trạng hợp pháp tại Mỹ. Động thái này đánh dấu bước leo thang mới trong chiến dịch của Nhà Trắng nhằm vào các cơ sở giáo dục đại học được cho là có tư tưởng tự do.
Ảnh: Reuters
Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem cáo buộc Harvard “kích động bạo lực, bài Do Thái và hợp tác với Đảng Cộng sản Trung Quốc”. Bà Noem cho biết quyết định này được đưa ra sau khi Harvard từ chối cung cấp thông tin chi tiết về một số sinh viên quốc tế theo yêu cầu của chính phủ.
Đáp lại, Harvard lên án hành động của chính quyền là “trái pháp luật và mang tính trả đũa”, đồng thời cam kết bảo vệ quyền lợi của sinh viên quốc tế. Trường cũng đã đệ đơn kiện chính phủ liên bang tại tòa án Boston, cho rằng việc đình chỉ hoặc hủy bỏ các khoản tài trợ là hành vi “cưỡng ép và kiểm soát” trái với quyền tự do học thuật.
Sinh viên quốc tế chiếm 27% tổng số sinh viên của Harvard và thường đóng học phí đầy đủ, đóng vai trò quan trọng trong nguồn thu của trường. Việc mất đi nhóm sinh viên này có thể gây thiệt hại lớn về tài chính, đặc biệt trong bối cảnh Harvard đã công bố chính sách miễn học phí cho các gia đình có thu nhập dưới 200.000 USD/năm.
Chính quyền Trump cũng đã đóng băng hơn 2 tỷ USD tài trợ liên bang cho Harvard và cắt giảm 60 triệu USD viện trợ nghiên cứu, làm dấy lên lo ngại về sự can thiệp chính trị vào giáo dục đại học. Bộ trưởng Noem cảnh báo các trường đại học khác, như Columbia, có thể đối mặt với các biện pháp tương tự nếu không tuân thủ yêu cầu của chính phủ.
Hơn 100 hiệu trưởng các trường đại học và tổ chức học thuật đã ký thư phản đối hành động của chính quyền, cho rằng đây là “sự can thiệp chưa từng có tiền lệ và mang tính chính trị” vào giáo dục đại học Mỹ. Họ nhấn mạnh rằng việc hạn chế quyền tự do học thuật sẽ gây tổn hại lâu dài đến sinh viên và xã hội.
Trong khi đó, các sinh viên quốc tế tại Harvard bày tỏ lo lắng về tương lai học tập và tình trạng pháp lý của mình. Nhiều người đang cân nhắc chuyển sang các quốc gia khác có môi trường học thuật ổn định hơn, như Canada hoặc Anh, để tiếp tục việc học.
Động thái của chính quyền Trump đối với Harvard không chỉ ảnh hưởng đến hàng nghìn sinh viên quốc tế mà còn đặt ra tiền lệ nguy hiểm cho sự can thiệp của chính phủ vào quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục. Việc sử dụng sinh viên như công cụ trong cuộc chiến chính trị có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín và chất lượng của hệ thống giáo dục đại học Mỹ.