Trong nỗ lực tái định hình hạ tầng quốc gia và giảm áp lực dân số cho thủ đô Cairo hiện tại, Chính phủ Ai Cập đang đẩy mạnh tiến độ triển khai dự án xây dựng thủ đô hành chính mới – một đại đô thị hiện đại nằm giữa sa mạc, với sự tham gia đầu tư và thi công quy mô lớn của Trung Quốc.
Ảnh: ShutterStock
Dự án thủ đô hành chính mới (New Administrative Capital) nằm cách Cairo khoảng 45km về phía Đông, được thiết kế để trở thành trung tâm hành chính, tài chính, công nghệ và ngoại giao mới của Ai Cập trong thế kỷ XXI. Với tổng diện tích lên tới 900 km², thành phố dự kiến phục vụ hơn 6 triệu người dân sinh sống và làm việc.
Trong giai đoạn đầu, chính quyền Ai Cập đã hoàn thành các hạng mục chủ chốt như khu nhà chính phủ, tòa nhà quốc hội mới, các tuyến đường trục lớn, sân bay nội địa và một loạt công trình hạ tầng thiết yếu. Một số cơ quan nhà nước đã bắt đầu chuyển hoạt động từ Cairo về thủ đô mới, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình hiện thực hóa kế hoạch di dời trung tâm hành chính quốc gia.
Theo South China Morning Post, Trung Quốc giữ vai trò then chốt trong dự án thủ đô mới thông qua sự tham gia của các tập đoàn xây dựng quốc doanh như China State Construction Engineering Corporation (CSCEC). Tập đoàn này đang phụ trách thi công hàng loạt công trình biểu tượng, trong đó có tháp biểu tượng cao nhất châu Phi, khu tài chính – thương mại quốc tế và hàng chục tòa cao ốc hiện đại.
Dự án được đánh giá là một phần trong chiến lược “Vành đai và Con đường” của Bắc Kinh, mở rộng ảnh hưởng tại Bắc Phi và Trung Đông thông qua các khoản đầu tư hạ tầng quy mô lớn. Ngoài vốn đầu tư, Trung Quốc cũng cung cấp nhân lực kỹ thuật, thiết bị công trình và kinh nghiệm quản lý dự án cho phía Ai Cập.
Dự án được Chính phủ Ai Cập kỳ vọng sẽ giảm tải cho thủ đô Cairo – nơi hiện có hơn 20 triệu dân và đang đối mặt với tình trạng tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm không khí và áp lực hạ tầng nghiêm trọng. Đồng thời, đây cũng là một phần trong kế hoạch thu hút đầu tư nước ngoài và phát triển kinh tế không phụ thuộc vào dầu khí.
Tuy nhiên, tham vọng lớn cũng đi kèm với không ít thách thức. Nguồn vốn đầu tư chủ yếu đến từ vay nợ và đối tác nước ngoài, trong đó có Trung Quốc, làm dấy lên lo ngại về khả năng gia tăng gánh nặng nợ công trong tương lai. Ngoài ra, việc thu hút người dân và doanh nghiệp đến sinh sống, làm việc lâu dài tại thành phố giữa sa mạc vẫn là bài toán nan giải, khi các dịch vụ hỗ trợ, giáo dục và việc làm chưa đồng bộ.
Thủ đô hành chính mới của Ai Cập không chỉ là một công trình mang tính biểu tượng trong nước mà còn thể hiện chiến lược ngoại giao kinh tế ngày càng sâu rộng của Trung Quốc tại khu vực. Trong bối cảnh nhiều quốc gia đang tìm kiếm mô hình đô thị hóa bền vững và đột phá, Ai Cập kỳ vọng dự án này sẽ tạo tiền đề cho một làn sóng đầu tư mới, góp phần đưa đất nước trở thành điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng và dòng vốn toàn cầu.