Ấn Độ từ chối chuyên gia hàng không của Liên Hợp Quốc tham gia điều tra vụ tai nạn máy bay Air India

Chính phủ Ấn Độ bị tiết lộ đã từ chối cho phép một chuyên gia do Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) – cơ quan chuyên môn thuộc Liên Hợp Quốc – nhập cảnh để hỗ trợ điều tra vụ tai nạn thảm khốc của máy bay Air India hôm 12/6, làm 259 người thiệt mạng.

Ảnh: Reuters 

Theo các nguồn tin tiết lộ với Reuters, chuyên gia này được ICAO cử đến với tư cách quan sát viên độc lập nhằm giám sát tiến độ và chất lượng điều tra của phía Ấn Độ. Tuy nhiên, chính quyền New Delhi đã không cấp phép nhập cảnh với lý do không được công bố.

Trong các thảm họa hàng không quốc tế nghiêm trọng, việc ICAO tham gia với vai trò hỗ trợ kỹ thuật hoặc quan sát viên là một thông lệ quốc tế nhằm đảm bảo tính minh bạch và khách quan của quá trình điều tra. Động thái bác bỏ của Ấn Độ lần này được đánh giá là “bất thường” trong bối cảnh vụ tai nạn đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ dư luận toàn cầu.

Theo một số chuyên gia, việc từ chối có thể xuất phát từ lo ngại dư luận trong nước hoặc mong muốn kiểm soát hoàn toàn tiến trình điều tra nội bộ.

Trước đó, chuyến bay mang số hiệu AI171 của Air India gặp nạn chỉ vài phút sau khi cất cánh từ Ahmedabad, khiến gần như toàn bộ hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng. Đây được xem là vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng nhất của Ấn Độ trong hơn 10 năm qua, xảy ra đúng thời điểm Air India đang trong quá trình tái cấu trúc dưới quyền sở hữu của Tập đoàn Tata.

Dù Cơ quan Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ (AAIB) khẳng định đang làm việc độc lập và theo đúng quy trình quốc tế, song nhiều ý kiến cho rằng quá trình công bố dữ liệu hộp đen, các yếu tố kỹ thuật và thông tin phân tích đang diễn ra quá chậm và thiếu sự phối hợp minh bạch.

Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực an toàn hàng không nhận định rằng việc Ấn Độ không mời ICAO cùng tham gia điều tra có thể gây tổn hại đến uy tín của quốc gia này trong cộng đồng hàng không toàn cầu. Trong các thảm họa tương tự trước đây như vụ MH17 của Malaysia (2014) hay Ukraine International Airlines (2020), ICAO đều được mời vào cuộc với vai trò hỗ trợ kỹ thuật hoặc giám sát quá trình.

“Việc từ chối sự tham gia của ICAO khiến dư luận đặt câu hỏi liệu có điều gì Ấn Độ đang cố gắng che giấu hoặc kiểm soát,” một quan chức hàng không giấu tên chia sẻ với Reuters.

Trả lời các câu hỏi liên quan, Bộ Hàng không Dân dụng Ấn Độ khẳng định AAIB là cơ quan đủ năng lực để dẫn dắt toàn bộ quá trình điều tra và đang tuân thủ đúng chuẩn mực của ICAO (Annex 13). Trong khi đó, ICAO từ chối bình luận trực tiếp nhưng cho biết luôn sẵn sàng hỗ trợ các quốc gia thành viên khi được yêu cầu.

Việc Ấn Độ từ chối chuyên gia ICAO tham gia điều tra vụ rơi máy bay Air India đặt ra câu hỏi về cam kết minh bạch và hợp tác quốc tế của chính phủ nước này trong lĩnh vực an toàn hàng không. Trong bối cảnh hậu quả vụ tai nạn còn đang gây chấn động, động thái trên không chỉ ảnh hưởng đến tiến trình điều tra, mà còn tiềm ẩn nguy cơ suy giảm niềm tin từ cộng đồng quốc tế đối với năng lực giám sát hàng không của Ấn Độ. Giới quan sát cho rằng, để khôi phục hình ảnh và bảo đảm tính khách quan, chính phủ nước này cần sớm giải trình lý do từ chối và công bố báo cáo điều tra minh bạch trong thời gian sớm nhất.