Anh đối mặt với nguy cơ phải trả 1 tỷ euro thuế carbon từ EU nếu không hành động kịp thời

Vương quốc Anh đang đứng trước một cuộc chạy đua với thời gian để tránh khoản chi phí lên tới 1 tỷ euro mỗi năm do thuế carbon xuyên biên giới của Liên minh châu Âu (EU), trong bối cảnh các quy định khí hậu mới của EU bắt đầu có hiệu lực từ năm 2026. 

EU đang triển khai Cơ chế điều chỉnh carbon biên giới (CBAM), một chính sách nhằm đánh thuế các sản phẩm nhập khẩu có lượng phát thải carbon cao như thép, xi măng, nhôm, phân bón và điện. Mục tiêu của CBAM là ngăn chặn tình trạng “rò rỉ carbon” – khi các công ty chuyển sản xuất sang các quốc gia có tiêu chuẩn khí thải thấp hơn để tránh chi phí môi trường.

Ảnh: The Guardian

Theo quy định, từ năm 2026, các nhà xuất khẩu vào EU sẽ phải mua chứng chỉ carbon tương đương với mức phát thải của sản phẩm, trừ khi quốc gia xuất khẩu có hệ thống định giá carbon tương đương với EU. Hiện tại, Anh có hệ thống định giá carbon riêng sau Brexit, nhưng mức giá carbon tại Anh đang thấp hơn đáng kể so với EU, khiến các sản phẩm của Anh có nguy cơ bị đánh thuế cao hơn khi vào thị trường châu Âu. 

Các ngành công nghiệp nặng của Anh – đặc biệt là thép và xi măng đang bày tỏ lo ngại sâu sắc. Theo ước tính của tổ chức Energy and Climate Intelligence Unit (ECIU), nếu không có sự điều chỉnh, các nhà xuất khẩu của Anh có thể phải trả từ 500 triệu đến 1 tỷ euro mỗi năm tiền thuế carbon cho EU.

Điều này không chỉ làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa Anh tại thị trường châu Âu, mà còn có thể khiến các doanh nghiệp cân nhắc việc chuyển sản xuất sang các nước EU để tránh chi phí phát sinh – một nghịch lý trong nỗ lực giữ việc làm và giảm phát thải trong nước.

Trước áp lực từ doanh nghiệp và các tổ chức môi trường, chính phủ Anh đang xem xét các biện pháp để điều chỉnh hệ thống định giá carbon trong nước, nhằm đồng bộ hóa với EU và tránh bị đánh thuế CBAM. Một lựa chọn đang được cân nhắc là thiết lập một cơ chế điều chỉnh carbon biên giới tương tự, hoặc tăng giá carbon nội địa để phản ánh đúng chi phí môi trường.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng thời gian không còn nhiều. CBAM sẽ bắt đầu giai đoạn chuyển tiếp vào cuối năm 2025, và nếu Anh không có hành động cụ thể trước thời điểm đó, các doanh nghiệp sẽ phải gánh chịu hậu quả tài chính nặng nề.