Anh và EU thiết lập lại quan hệ thương mại và quốc phòng sau Brexit

Ngày 19/5/2025, tại hội nghị thượng đỉnh ở London, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã ký kết thỏa thuận thiết lập lại quan hệ giữa Anh và Liên minh châu Âu (EU) trong các lĩnh vực thương mại, quốc phòng và di chuyển công dân, đánh dấu bước chuyển quan trọng nhất kể từ khi Anh rời EU.

Ảnh: Reuters 

Thỏa thuận mới cho phép Anh tham gia các dự án mua sắm quốc phòng chung của EU trị giá 150 tỷ euro, mở đường cho các doanh nghiệp quốc phòng Anh như BAE Systems tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng châu Âu. Động thái này phản ánh sự thay đổi trong chính sách an ninh châu Âu, trong bối cảnh Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump theo đuổi chính sách biệt lập hơn, buộc các nước châu Âu phải tăng cường hợp tác nội khối để đảm bảo an ninh khu vực.

Về thương mại, hai bên đã đạt được thỏa thuận về các tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch động thực vật (SPS), giúp giảm đáng kể thủ tục kiểm tra tại biên giới đối với các sản phẩm nông nghiệp như thịt và sữa. Thỏa thuận này không giới hạn thời gian và được kỳ vọng sẽ giảm chi phí, thúc đẩy xuất khẩu nông sản của Anh sang EU. Chính phủ Anh ước tính các thay đổi này có thể đóng góp thêm gần 9 tỷ bảng Anh cho nền kinh tế vào năm 2040.

Thỏa thuận cũng bao gồm chương trình di chuyển thanh niên, cho phép công dân dưới 30 tuổi của hai bên được làm việc và học tập lẫn nhau trong thời gian nhất định. Ngoài ra, Anh sẽ tái gia nhập chương trình trao đổi sinh viên Erasmus+, mở rộng cơ hội học tập và giao lưu văn hóa cho sinh viên hai bên.

Thỏa thuận nhận được sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo EU, trong đó Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz đánh giá cao nỗ lực của Thủ tướng Starmer trong việc hàn gắn quan hệ sau Brexit. Tuy nhiên, thỏa thuận cũng vấp phải chỉ trích từ các chính trị gia ủng hộ Brexit như ông Nigel Farage, cho rằng Anh đang dần quay trở lại quỹ đạo của EU.

Thủ tướng Starmer khẳng định thỏa thuận không đồng nghĩa với việc tái gia nhập EU, mà là bước đi thực dụng nhằm cải thiện đời sống người dân và tăng cường vị thế của Anh trong bối cảnh toàn cầu biến động.

Thỏa thuận này đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ Anh-EU, mở ra chương mới trong hợp tác song phương, đặc biệt trong bối cảnh châu Âu đối mặt với nhiều thách thức về an ninh và kinh tế.