“Audition” – Màn trình diễn văn chương đầy u huyền của Katie Kitamura

Sau thành công vang dội của các tiểu thuyết như A Separation (2017) và Intimacies (2021), nữ nhà văn người Mỹ gốc Nhật Katie Kitamura tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên văn đàn với tác phẩm mới mang tên “Audition” (tạm dịch: Buổi thử vai). Đây là tác phẩm được giới phê bình đánh giá là một trong những tiểu thuyết văn chương đáng chú ý nhất đầu năm 2025, Audition là một bản giao hưởng thầm lặng về bản sắc, sự biểu diễn, và ranh giới mong manh giữa cá nhân và xã hội.

Bức chân dung sâu thẳm về sự hiện diện và biểu diễn

Trung tâm của Audition là một nhân vật nữ không tên – một vũ công, một người biểu diễn, và đồng thời cũng là một người quan sát đầy lặng lẽ. Cô rời bỏ cuộc sống tại Mỹ để tham gia một chương trình nghệ thuật tại một quốc gia châu Âu không được nêu rõ, nơi cô phải hóa thân vào những vai diễn theo yêu cầu của một đạo diễn đầy quyền lực. Không gian của Audition là một thế giới lạnh lẽo, rời rạc, nơi con người bị tách biệt khỏi chính họ, khỏi ngôn ngữ, khỏi cái tôi – nhưng đồng thời cũng là nơi mọi sự biểu cảm trở nên mãnh liệt hơn bao giờ hết.

Katie Kitamura tiếp tục sử dụng giọng văn đặc trưng – tĩnh lặng, lạnh lùng nhưng giàu chất suy tưởng. Như trong các tác phẩm trước, cô không chú trọng xây dựng cốt truyện kịch tính mà đi sâu vào sự vận động tâm lý vi tế của nhân vật. Ở đây, buổi thử vai không đơn thuần là hành động nghệ thuật, mà là phép ẩn dụ cho cả cuộc sống hiện đại – nơi chúng ta luôn “thử vai” trong nhiều mối quan hệ, nhiều hệ hình xã hội khác nhau.

Giới phê bình ca ngợi Audition là một tiểu thuyết “có tính chất ma quái” không phải vì các yếu tố siêu nhiên, mà vì cách Kitamura tái hiện sự bất an thường trực, cảm giác không-thuộc-về vốn gắn liền với thân phận con người hiện đại. Nhà phê bình Catherine Taylor của The Guardian nhận định: “Kitamura không viết về cái ‘kỳ quái’ theo nghĩa thông thường, mà cô tạo ra một dạng không gian nội tâm – nơi mà người đọc cảm thấy như đang nhìn vào chính bản thân họ qua một tấm gương mờ, méo mó.”

Bằng cách để nhân vật chính không tên, không quê quán, không tiếng nói, Kitamura đặt ra câu hỏi về tính đại diện, về việc chúng ta là ai khi bị tước đi mọi điểm tựa căn bản: ngôn ngữ, quốc gia, nghề nghiệp, và thậm chí là tên gọi.

Ảnh: Getty Images

Văn chương của sự lặng im và biến động

Audition không dành cho người đọc mong đợi một câu chuyện rõ ràng với cao trào, mà phù hợp với những ai sẵn sàng chậm lại, cảm nhận nhịp điệu nội tâm và sự bức bối âm ỉ của đời sống hiện đại. Văn phong của Kitamura vẫn giữ nguyên đặc trưng từ các tác phẩm trước: súc tích, giàu nhịp điệu, và mang màu sắc triết học – nhấn mạnh vào cảm xúc được kìm nén hơn là sự bùng nổ.

So với Intimacies, Audition còn đi xa hơn trong việc khám phá sự gián đoạn giữa cá nhân và xã hội. Kitamura không đưa ra kết luận rõ ràng, cũng không cố giải thích mọi thứ – cô để người đọc đứng giữa một không gian mơ hồ, tự phản chiếu chính mình qua từng trang sách.

Với Audition, Katie Kitamura không chỉ nối dài chuỗi những thành công trong sự nghiệp mà còn tiếp tục thử thách giới hạn của tiểu thuyết đương đại. Đây là tác phẩm dành cho những độc giả yêu thích văn chương chậm rãi, sâu sắc và đầy gợi mở – một hành trình nội tâm nơi mỗi bước đi đều là một màn biểu diễn, và mỗi khoảng lặng lại ẩn chứa cả một vũ trụ cảm xúc.