Bắc Kinh cam kết cung cấp đất hiếm, Washington nới lỏng chính sách đối với du học sinh Trung Quốc

Ngày 11/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố một thỏa thuận thương mại sơ bộ với Trung Quốc, theo đó Bắc Kinh sẽ tiếp tục cung cấp đất hiếm và các vật liệu quan trọng cho ngành công nghiệp Mỹ, trong khi chính quyền Mỹ cam kết không áp dụng các biện pháp hạn chế đối với sinh viên Trung Quốc theo học tại các trường đại học và cao đẳng của Mỹ.

Ảnh: Reuters 

Thông tin này được Tổng thống Trump đưa ra trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vừa hoàn tất vòng đàm phán thương mại kéo dài hai ngày tại London, với mục tiêu ngăn chặn leo thang căng thẳng thương mại vốn đã gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu và thị trường tài chính quốc tế.

“Trung Quốc sẽ cung cấp nam châm và các kim loại đất hiếm cần thiết cho chúng ta. Đổi lại, chúng ta sẽ tiếp tục mở cửa các trường đại học và cao đẳng cho sinh viên Trung Quốc,” ông Trump phát biểu trong một cuộc họp báo tại Washington hôm 11/6.

Theo nội dung thỏa thuận, Trung Quốc sẽ nối lại hoạt động xuất khẩu đất hiếm và các linh kiện từ vật liệu hiếm sang Mỹ, vốn là yếu tố thiết yếu trong các ngành sản xuất chip, xe điện, vũ khí công nghệ cao và hàng không vũ trụ. Đổi lại, phía Mỹ cam kết không siết chặt quy định về thị thực đối với sinh viên Trung Quốc và sẽ xem xét nới lỏng một phần các rào cản công nghệ liên quan đến xuất khẩu phần mềm thiết kế bán dẫn và linh kiện cho các đối tác Trung Quốc.

Thỏa thuận cũng duy trì mức thuế nhập khẩu hiện hành của Mỹ ở mức 55% đối với hàng hóa Trung Quốc, trong đó bao gồm 10% thuế chung, 20% thuế nhằm vào hàng vi phạm luật kiểm soát ma túy và 25% thuế theo các lệnh cũ. Trung Quốc áp mức thuế 10% đối với hàng hóa Mỹ.

Giới quan sát nhận định rằng thỏa thuận lần này dù mang tính biểu tượng nhưng vẫn đặt ra những thách thức lớn về thực thi. Các chuyên gia cảnh báo Mỹ vẫn đang ở thế bị động khi gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung đất hiếm từ Trung Quốc – quốc gia kiểm soát tới 90% hoạt động tinh chế loại khoáng sản chiến lược này trên toàn cầu.

Thỏa thuận sơ bộ này là một phần trong nỗ lực kéo dài 90 ngày nhằm duy trì “thỏa thuận đình chiến thương mại” đạt được tại Geneva hồi tháng 5. Văn kiện vẫn cần được Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chính thức phê chuẩn trong những ngày tới để có hiệu lực đầy đủ. Giới chức hai bên cũng đang làm việc để hướng tới một thỏa thuận toàn diện hơn, dự kiến sẽ được thảo luận trong Hội nghị Thượng đỉnh G20 sắp tới nếu các điều kiện chính trị cho phép.