Bệnh ho gà đang bùng phát trở lại tại Mỹ

Số ca mắc bệnh ho gà (tên y học là pertussis) đang gia tăng nhanh chóng tại Mỹ, khiến các bác sĩ lo ngại về một năm khó khăn nữa trong công tác phòng chống dịch bệnh.

Theo số liệu sơ bộ từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), đã có 8.485 ca ho gà được ghi nhận trong năm 2025 – gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, dựa trên thống kê cuối cùng của CDC.

Ảnh: Getty Images

Vì sao số ca mắc ho gà tăng mạnh?

Các chuyên gia cho rằng điều này không bất ngờ. Trong thời kỳ đại dịch COVID-19, việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội đã làm giảm đáng kể các ca bệnh lây qua đường hô hấp như ho gà. Tuy nhiên, ho gà thường có chu kỳ bùng phát mỗi 2 đến 5 năm.

Một lý do đáng lo ngại khác là tỷ lệ tiêm vaccine phòng bệnh đang giảm xuống, phản ánh sự thay đổi trong thái độ của người dân đối với việc tiêm chủng. Năm ngoái, tỷ lệ tiêm chủng cho trẻ mẫu giáo tại Mỹ đã giảm, trong khi số lượng trẻ xin miễn tiêm vaccine đạt mức cao kỷ lục.

“Thật đáng tiếc, tâm lý phản đối vaccine đang ngày càng gia tăng tại Mỹ”, bác sĩ Ericka Hayes – chuyên gia phòng ngừa và kiểm soát nhiễm khuẩn tại Bệnh viện Nhi Philadelphia – cho biết. “Tốc độ phục hồi tiêm chủng sau COVID-19 chậm hơn nhiều so với kỳ vọng. Khi tỷ lệ tiêm dưới 95%, cộng đồng sẽ mất đi hiệu ứng miễn dịch cộng đồng”.

Ho gà nguy hiểm thế nào?

Bệnh ho gà lây qua giọt bắn đường hô hấp, khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện ở khoảng cách gần. Ban đầu, triệu chứng giống cảm lạnh, nhưng sau đó cơn ho trở nên dữ dội hơn, kèm theo âm thanh “rít” đặc trưng khi người bệnh cố hít vào – đây là lý do gọi là “ho gà”. Bệnh có thể điều trị bằng kháng sinh.

Đáng buồn, trong 6 tháng qua, hai trẻ sơ sinh tại bang Louisiana và một bé 5 tuổi ở bang Washington đã tử vong vì ho gà.

Ảnh: Getty Images

Tiêm vaccine – giải pháp quan trọng nhất

Vaccine ho gà thường được tiêm kết hợp với vaccine phòng bệnh uốn ván và bạch hầu, theo lịch trình vào tháng thứ 2, 4 và 6 sau sinh. CDC cũng khuyến cáo người lớn nên tiêm nhắc lại 10 năm một lần.

Đặc biệt, trẻ sơ sinh là đối tượng dễ bị nguy hiểm nhất, nhất là trước khi kịp tiêm mũi đầu. Vì thế, phụ nữ mang thaicũng được khuyến cáo tiêm vaccine để bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ. Tuy nhiên, theo bác sĩ Hayes, tỷ lệ tiêm chủng trong thai kỳ hiện nay vẫn chưa đạt yêu cầu.

“Tỷ lệ tiêm vaccine cho thai phụ hiện tại rất thấp – điều này thực sự đáng lo ngại”, bà nói.

Tình hình tại một số bang lớn

• Pennsylvania – một trong những bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất năm ngoái – đã ghi nhận 207 ca ho gà trong năm 2025. Người phát ngôn của Sở Y tế bang, ông Neil Ruhland, cho biết số ca bệnh chủ yếu tập trung ở các thành phố đông dân như Philadelphia và Pittsburgh, đặc biệt trong trường học cấp 2, cấp 3 và đại học. Tỷ lệ tiêm chủng cho trẻ mẫu giáo của bang là 94,6%.
• Michigan cũng đang đối mặt với mùa ho gà tương tự năm ngoái. Đến nay, bang đã ghi nhận 516 ca, chủ yếu ở độ tuổi 5 đến 17. Năm 2024, Michigan ghi nhận tổng cộng 2.081 ca.

Bác sĩ Natasha Bagdasarian – Giám đốc y tế bang Michigan – cho biết tỷ lệ tiêm chủng khác nhau rất nhiều giữa các hạt. Có trường học chỉ đạt 30% trẻ được tiêm vaccine, tạo ra “điểm nóng” dễ bị bùng phát các bệnh truyền nhiễm như ho gà hoặc sởi.

“Chúng tôi đang theo dõi sát sao số ca ho gà, nhưng rất nhiều nguồn lực đang phải dồn vào truy vết tiếp xúc các ca bệnh sởi”, bà Bagdasarian nói. “Năm 2025, ngành y tế công cộng đang phải làm nhiều hơn với nguồn lực ít hơn so với trước kia”.

Sự gia tăng các ca mắc ho gà tại Mỹ là lời cảnh tỉnh về tầm quan trọng của tiêm chủng, đặc biệt là trong bối cảnh tâm lý bài vaccine ngày càng lan rộng. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là nhóm dễ tổn thương nhất, và việc đảm bảo tiêm đủ liều vaccine đúng thời điểm là cách hiệu quả nhất để bảo vệ các em khỏi nguy hiểm.