Biệt thự Girasole – Kiệt tác kiến trúc có thể xoay theo mặt trời

By Trần Thanh Tùng

Nằm trên những ngọn đồi gần Verona, miền Bắc Italy, biệt thự Girasole là một công trình kiến trúc độc đáo được xây dựng vào năm 1935 bởi kỹ sư Angelo Invernizzi. “Girasole” trong tiếng Italy có nghĩa là “hoa hướng dương”, phản ánh đặc điểm đặc biệt của ngôi nhà – có thể xoay tròn theo chuyển động của Mặt Trời. Thiết kế này giúp công trình tận dụng tối đa ánh sáng mặt trời để mang lại lợi ích sức khỏe cho cư dân.

Ý tưởng về một ngôi nhà xoay tròn xuất hiện vào năm 1929, thời điểm tiến sĩ Saidman ở Pháp nghiên cứu tác động tích cực của ánh nắng đối với sức khỏe và phát minh một nhà tắm nắng có thể xoay. Dựa trên nguyên lý tương tự, Invernizzi – vốn là một kỹ sư đường sắt đã ứng dụng công nghệ bệ xoay dùng trong ngành tàu hỏa để tạo nên biệt thự Girasole. Ngôi nhà có kết cấu hình chữ L với hai nhánh cao hai tầng vươn ra từ cột trung tâm chứa cầu thang bộ và thang máy. Toàn bộ công trình nằm trên một bệ xoay lớn, vận hành nhờ hai động cơ diesel với tốc độ gần 23 cm/phút. Việc điều khiển vòng quay đơn giản với ba chế độ: tiến, lùi và dừng.

Biệt thự Girasole có cấu trúc hình chữ L. Ảnh: Amusing Planet

Biệt thự Girasole có cấu trúc hình chữ L. Ảnh: Amusing Planet

Tầng đầu tiên của biệt thự gồm phòng ăn, phòng nhạc, phòng học và phòng hút thuốc, trong khi tầng hai là hệ thống phòng ngủ và phòng tắm được bố trí đối xứng. Tuy nhiên, việc xây dựng ngôi nhà xoay tròn gặp không ít thách thức. Ban đầu, tường ngoài bị nứt do rung động khi xoay, buộc Invernizzi phải thay thế lớp phủ xi măng bằng tấm nhôm mỏng. Những vết nứt nhỏ bên trong cũng xuất hiện nhưng được che phủ bằng vải bạt để duy trì tính thẩm mỹ.

Sau bốn năm xây dựng, biệt thự Girasole hoàn thành và trở thành một công trình mang tính tiên phong về kỹ thuật. Trong những năm đầu, ngôi nhà xoay hàng ngày để phục vụ khách tham quan và tận dụng ánh sáng Mặt Trời tối đa. Đây không chỉ là một dấu ấn của kiến trúc hiện đại mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo và tầm nhìn của Invernizzi trong việc kết hợp công nghệ với đời sống.