Biểu tình nổ ra ở Indonesia sau khi luật quân sự mới được thông qua

By Trần Thanh Tùng

Quốc hội Indonesia vừa thông qua những sửa đổi gây tranh cãi đối với luật quân sự, cho phép phân bổ nhiều vị trí dân sự hơn cho các sĩ quan quân đội. Quyết định này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các nhóm xã hội dân sự, lo ngại rằng nó có thể đưa đất nước trở lại thời kỳ “Trật tự mới” dưới thời cựu Tổng thống Suharto. Bên ngoài tòa nhà quốc hội ở Jakarta, hàng trăm sinh viên và nhà hoạt động đã biểu tình phản đối, một số người đốt lốp xe và cố gắng vượt qua cổng tòa nhà.

Luật mới được thông qua với sự ủng hộ của Chủ tịch Quốc hội Puan Maharani, người khẳng định rằng nó phù hợp với các nguyên tắc dân chủ và nhân quyền. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại về việc mở rộng vai trò của quân đội vào khu vực dân sự, đặc biệt khi Tổng thống Prabowo Subianto, cựu chỉ huy lực lượng đặc biệt dưới thời Suharto tiếp tục thúc đẩy sự tham gia của quân đội vào các chương trình chính phủ như cung cấp bữa ăn miễn phí cho trẻ em. Dù chính phủ nhấn mạnh rằng các sĩ quan phải từ chức trước khi đảm nhận vị trí dân sự, nhưng nhiều nhà phân tích vẫn lo sợ về nguy cơ lạm dụng quyền lực và thiếu trách nhiệm giải trình.

Biểu tình phản đối việc sửa đổi luật quân sự của đất nước, trong đó sẽ phân bổ nhiều vị trí dân sự hơn cho các sĩ quan quân đội, tại Jakarta

Ảnh: Reuters

Ngoài ra, những sửa đổi này cũng kéo dài tuổi nghỉ hưu của sĩ quan, điều mà một số chuyên gia cho rằng có thể ảnh hưởng đến tính chuyên nghiệp của quân đội do hạn chế cơ hội thăng tiến cho thế hệ trẻ. Nhà phân tích Evan Laksmana nhận định rằng luật mới không giải quyết các vấn đề cốt lõi của quân đội như nâng cao chất lượng đào tạo hay hiện đại hóa trang thiết bị. Một số nhà lập pháp cũng bày tỏ lo ngại về việc các sĩ quan có thể tham gia vào các doanh nghiệp nhà nước, dù khía cạnh này chưa được điều chỉnh trong luật sửa đổi.

Trong khi đó, phong trào phản đối vẫn tiếp tục diễn ra mạnh mẽ. Các nhà hoạt động giương cao biểu ngữ với nội dung như “Trật tự mới phản công” và “Đưa quân đội trở lại doanh trại”. Usman Hamid, lãnh đạo Tổ chức Ân xá Quốc tế tại Indonesia cảnh báo rằng sự thay đổi này có thể gợi nhớ về những năm tháng đàn áp dưới thời Suharto, khi nhiều nhà hoạt động bị bắt cóc và không bao giờ trở về. Chính quyền đã huy động quân đội để hỗ trợ cảnh sát kiểm soát tình hình. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Sjafrie Sjamsoeddin bảo vệ luật mới, cho rằng nó cần thiết để đối phó với các thách thức an ninh hiện đại, dù không cung cấp thông tin chi tiết.