Các công ty điện lực Mỹ đang phải đối mặt với những yêu cầu khổng lồ về công suất điện khi các tập đoàn công nghệ lớn đang tìm kiếm những vị trí khả thi trên khắp nước để xây dựng các trung tâm dữ liệu mới, nhằm đáp ứng nhu cầu tính toán khổng lồ của trí tuệ nhân tạo (AI).
Ảnh: gorodenkoff/Getty Images
Một cuộc khảo sát về các bản báo cáo lợi nhuận của 13 công ty điện lực lớn ở Mỹ cho thấy gần một nửa trong số họ đã nhận được yêu cầu từ các công ty trung tâm dữ liệu về khối lượng điện năng vượt quá nhu cầu cao nhất hoặc công suất sản xuất hiện tại của họ – tức là tất cả điện mà họ cung cấp cho các hộ gia đình và doanh nghiệp. Đây là một chỉ số phản ánh quy mô khổng lồ của nhu cầu từ các trung tâm dữ liệu sắp tới.
Hiện tại, ngành điện đang gặp phải một câu hỏi quan trọng có thể quyết định hàng tỷ đô la đầu tư: làm thế nào để đáp ứng được nhu cầu này?
Các công ty điện đã công bố kế hoạch chi tiêu vốn bổ sung lên tới hàng tỷ đô la ngay trong năm nay, với một số công ty dự kiến tăng gấp đôi kế hoạch đầu tư trong 5 năm tới.
Nếu các công ty điện ước tính nhu cầu không chính xác, họ có thể đối mặt với nguy cơ mất ổn định lưới điện và gia tăng khả năng mất điện cho khách hàng. Còn nếu xây dựng quá nhiều, người tiêu dùng sẽ phải gánh chịu chi phí.
Một yếu tố phức tạp hơn nữa là các công ty công nghệ đang tiếp cận nhiều nhà cung cấp điện khác nhau trong cùng một bang, hoặc thậm chí ở nhiều bang khác nhau để tìm nhiều báo giá cho cùng một dự án, điều này làm tăng dự báo nhu cầu điện, các nhà đầu tư và chuyên gia ngành điện cho biết.
“Chúng ta đang chứng kiến một làn sóng yêu cầu lớn cho các dự án trừu tượng mà không ai biết gì về chúng”, Jon Gordon, giám đốc của nhóm thương mại năng lượng sạch Advanced Energy United, cho biết. Nhóm của ông bao gồm các công ty năng lượng sạch và những người sử dụng năng lượng lớn như các trung tâm dữ liệu.
Kích thước và tính bảo mật của các yêu cầu này đang khiến các công ty điện gặp khó khăn trong việc dự báo nhu cầu trong tương lai.
“Quy trình của các trung tâm dữ liệu là phải có báo giá cạnh tranh từ ba công ty ở nhiều thị trường”, James Richmond, giám đốc điều hành của e2Companies, một nhà cung cấp hệ thống quản lý năng lượng, cho biết. “Một trong ba công ty sẽ thắng thầu, và hai công ty còn lại sẽ bị loại”.
Nhu cầu khổng lồ
Sempra, một ví dụ điển hình, cho biết công ty con Oncor Electric của họ tại Texas, phục vụ khu vực Dallas, đã nhận được yêu cầu kết nối thêm 119 gigawatt, gần gấp bốn lần nhu cầu điện cao nhất của hệ thống này.
PPL, có trụ sở tại Allentown, Pennsylvania, cho biết họ đã nhận hơn 50 GW yêu cầu từ các trung tâm dữ liệu, trong đó ít nhất 9 GW đang ở giai đoạn phát triển cao, cao hơn công suất sản xuất hiện tại của công ty là 7,2 GW.
Oncor cho biết chỉ bao gồm các trung tâm dữ liệu vào kế hoạch chi tiêu của họ khi đã ký hợp đồng với nhà phát triển hoặc nhà điều hành và đã có bảo đảm dưới hình thức thư tín dụng, bảo lãnh từ các công ty liên kết hoặc tiền mặt.
“Chúng tôi tin rằng những thỏa thuận này sẽ giúp khuyến khích việc chia sẻ thông tin chính xác và đảm bảo việc lập kế hoạch dự án”, người phát ngôn của công ty, Kerri Dunn, cho biết.
Một phát ngôn viên của PPL cho biết công ty chỉ phê duyệt chi tiêu cho một dự án cụ thể khi đã có thỏa thuận.
Trong khu vực của công ty điện Evergy ở Kansas và Missouri, nhu cầu điện bổ sung từ các trung tâm dữ liệu đã gần gấp đôi lên hơn 11 GW vào cuối năm 2024, gần bằng mức nhu cầu cao nhất mà hệ thống điện của công ty dự kiến sẽ gặp phải vào năm 2025.
Các bang bắt đầu chú ý đến vấn đề này. Để có cái nhìn rõ hơn về nhu cầu điện tăng vọt, Pennsylvania đang xem xét việc tạo ra một “cơ quan điều phối” cho các yêu cầu điện của các trung tâm dữ liệu, một đại diện từ văn phòng thống đốc Pennsylvania cho biết trong một cuộc thảo luận ngành gần đây.
“Đây là một vấn đề mà chúng tôi đang xem xét rất kỹ”, Jacob Finkel, phó thư ký về chính sách của Thống đốc Josh Shapiro, cho biết.
Ảnh: Reuters
Nguy cơ xây dựng quá nhiều
Các công ty công nghệ lớn cũng có thể quyết định bỏ qua các dự án, những dự án này mất nhiều năm để hoàn thành, do lạm phát, lãi suất tăng và đất đai khan hiếm.
Vào năm 2024, chi phí xây dựng một megawatt đã gần 12 triệu đô la, theo nhiều nguồn trong ngành. Tuy nhiên, chi phí xây dựng các trung tâm dữ liệu đã tăng mạnh kể từ đó, theo Richmond.
Chi phí vốn tăng cao, có thể bị tác động bởi các mức thuế đối với các vật liệu như thép được áp dụng bởi Tổng thống Mỹ Donald Trump, cũng có thể hạn chế khả năng các công ty điện xây dựng đủ năng lực để đáp ứng nhu cầu, nhà phân tích Nick Campanella của Barclays cho biết. “Vẫn có nguy cơ xây dựng quá nhiều”, ông nói.
Ngoài chi phí tăng, cũng có dấu hiệu cho thấy nhu cầu từ các ứng dụng AI thế hệ mới có thể đang thay đổi.
Các mô hình AI mới như DeepSeek hứa hẹn sẽ yêu cầu ít điện toán hơn, và do đó có thể cần ít điện năng hơn, bằng cách chỉ sử dụng một phần nhỏ các chip hiện đang được triển khai trong các trung tâm dữ liệu.
Việc sử dụng ít chip hơn có thể có nghĩa là ít năng lượng và cơ sở hạ tầng cần thiết để hỗ trợ chúng, bao gồm các hệ thống làm mát tốn năng lượng, vốn là lý do chính khiến các trung tâm dữ liệu tiêu tốn nhiều năng lượng.
Các nhà phân tích của TD Cowen trong những tuần gần đây cho biết Microsoft – một trong những công ty chi tiêu nhiều nhất cho các trung tâm dữ liệu AI, với kế hoạch đầu tư 80 tỷ đô la trong năm nay – đã rút lui khỏi các dự án trị giá 2 GW điện ở Mỹ và Châu Âu trong sáu tháng qua.