Theo South China Morning Post đưa tin ngày 26 tháng 5 năm 2025, một báo cáo mới từ Viện Lowy (Úc) cho thấy Trung Quốc đã chuyển từ vai trò nhà cung cấp vốn sang trở thành chủ nợ lớn nhất của các nước đang phát triển. Điều này diễn ra khi các khoản vay trong khuôn khổ sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) từ giai đoạn 2012 – 2018 bắt đầu đến hạn thanh toán.
Năm 2025, khoảng 75 quốc gia nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất trên thế giới dự kiến sẽ phải trả tổng cộng 22 tỷ USD nợ cho Trung Quốc, mức cao kỷ lục từ trước đến nay. Trong số 120 quốc gia đang phát triển có dữ liệu, 54 quốc gia có khoản thanh toán nợ cho Trung Quốc vượt quá tổng số tiền trả cho Câu lạc bộ Paris – nhóm các chủ nợ song phương lớn của phương Tây.
Tác giả báo cáo, ông Riley Duke nhận định rằng Trung Quốc đang đối mặt với một tình thế khó xử: một mặt là áp lực ngoại giao ngày càng tăng để tái cấu trúc các khoản nợ không bền vững, mặt khác là áp lực trong nước để thu hồi các khoản nợ, đặc biệt từ các tổ chức bán thương mại của mình. Ông cũng lưu ý rằng sự suy giảm trong viện trợ và thương mại từ phương Tây đang làm trầm trọng thêm khó khăn cho các nước đang phát triển, đồng thời làm mất đi lợi thế địa chính trị của phương Tây.
Việc Trung Quốc chuyển từ nhà tài trợ phát triển sang chủ nợ lớn nhất có thể ảnh hưởng đến hình ảnh của nước này như một đối tác phát triển đáng tin cậy. Tuy nhiên, tác động cụ thể đến danh tiếng của Trung Quốc vẫn chưa rõ ràng và cần được theo dõi thêm trong thời gian tới.