Các sông băng Thụy Sĩ biến hình: Từ “cheese Thụy Sĩ” đến hàng nghìn hồ băng

Các sông băng tại Thụy Sĩ đang trải qua quá trình biến đổi nghiêm trọng do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Tại những nơi như sông băng Rhone, đã xuất hiện nhiều lỗ sâu dạng “Swiss cheese” – dấu hiệu rõ rệt cho thấy băng đang tan nhanh hơn tốc độ tuyết nén tích lũy. Những cấu trúc rỗng này hình thành do nước tan chảy tụ lại bên trong, tạo ra các hang sâu và làm suy yếu cấu trúc băng.

Theo các nhà khoa học Thụy Sĩ, kể từ cuối thời kỳ Băng hà Nhỏ (khoảng năm 1850), quốc gia này đã ghi nhận gần 1.200 hồ băng mới hình thành, trong đó khoảng 1.000 hồ vẫn còn tồn tại đến nay. Chỉ trong giai đoạn 2006–2016, mỗi năm trung bình có thêm khoảng 18 hồ băng mới, phản ánh tốc độ tan băng ngày càng gia tăng.

Kèm theo đó là nguy cơ lở đất và sạt lở băng đá, đặc biệt tại các thung lũng và khu dân cư vùng núi. Vụ sạt lở nghiêm trọng tại làng Blatten vào tháng 5/2025 là một ví dụ điển hình, khi một khối băng đá từ sông băng Birch đổ xuống, vùi lấp gần như toàn bộ ngôi làng. Ngoài ra, các hồ băng mới hình thành có thể vỡ bất ngờ, gây ra lũ quét lớn, đe dọa trực tiếp đến người dân ở vùng hạ lưu.

Trong hai năm 2022–2023, Thụy Sĩ đã mất tới 10% tổng khối lượng băng sông, trong đó chỉ riêng năm 2023 đã giảm 4% – mức sụt giảm nghiêm trọng nhất từng ghi nhận. Dù mùa đông 2024 có lượng tuyết cao hơn trung bình, các sông băng vẫn tiếp tục tan thêm khoảng 2,5% vào mùa hè năm đó.

Hậu quả là nguồn nước ngọt dùng cho nông nghiệp, sinh hoạt và thủy điện ngày càng giảm sút, nhiều vùng núi đối mặt với hạn hán trong mùa hè khi không còn nước tích từ băng tan.

Sự biến mất nhanh chóng của các sông băng Thụy Sĩ không chỉ là dấu hiệu trực tiếp của biến đổi khí hậu mà còn kéo theo hàng loạt hệ lụy về an toàn môi trường, nguồn nước và an ninh năng lượng. Các chuyên gia kiến nghị:

• Cần khẩn trương giảm khí thải carbon để làm chậm quá trình tan băng.

• Thiết lập hệ thống cảnh báo sớm sạt lở băng đá tại các vùng nguy hiểm.

• Đầu tư nâng cấp các hồ chứa nước nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước trong mùa khô và giảm rủi ro thiên tai.

Theo AP News.