Cảnh báo toàn cầu gia tăng khi lệnh cấm xuất khẩu khoáng sản chiến lược của Trung Quốc có hiệu lực

Ngày 3/6/2025, Reuters đưa tin về việc Trung Quốc chính thức áp dụng lệnh cấm xuất khẩu các khoáng sản chiến lược, bao gồm hợp kim đất hiếm, hỗn hợp và nam châm gây lo ngại sâu sắc trên toàn cầu. Động thái này ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành công nghiệp ô tô, hàng không vũ trụ, bán dẫn và quốc phòng, vốn phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc.

Các nhà sản xuất ô tô từ Đức, Ấn Độ và các khu vực khác cảnh báo về nguy cơ chậm trễ sản xuất và thậm chí phải tạm ngừng hoạt động nếu không có giải pháp kịp thời. Trung Quốc, chiếm hơn 90% sản lượng chế biến đất hiếm toàn cầu đã yêu cầu các công ty xuất khẩu phải có giấy phép, làm chậm quá trình cung ứng.

Đức, quốc gia có ngành công nghiệp ô tô phát triển mạnh đặc biệt lo ngại về việc thiếu hụt các linh kiện quan trọng như động cơ gạt nước và cảm biến phanh ABS. Hiệp hội công nghiệp ô tô Đức (VDA) cảnh báo rằng việc chậm cấp giấy phép xuất khẩu và trì hoãn thông quan có thể dẫn đến việc ngừng sản xuất xe hơi trong thời gian tới.

Các nhà ngoại giao và lãnh đạo doanh nghiệp từ Nhật Bản, Ấn Độ và châu Âu đang tích cực đàm phán với Trung Quốc để nới lỏng các hạn chế xuất khẩu. Trung Quốc đã gợi ý về khả năng nới lỏng một số hạn chế đối với các công ty bán dẫn châu Âu, nhưng chưa có cam kết cụ thể.

Động thái của Trung Quốc được xem là một phần trong chiến lược đối phó với cuộc chiến thương mại đang diễn ra với Hoa Kỳ. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt và sau đó giảm bớt các mức thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Trung Quốc đang phát triển một khung pháp lý mới có thể hạn chế vĩnh viễn việc cung cấp các vật liệu quan trọng cho một số công ty, bao gồm cả các nhà thầu quân sự của Mỹ.

Trong bối cảnh này, các quốc gia đang nỗ lực củng cố chuỗi cung ứng và tìm kiếm nguồn cung thay thế để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Các chuyên gia nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường năng lực sản xuất trong nước và đa dạng hóa nguồn cung để giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Cuộc họp sắp tới giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ tập trung vào vấn đề lệnh cấm xuất khẩu khoáng sản chiến lược và tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nay.