Chính quyền Tổng thống Trump siết chặt quy chế báo chí tại Lầu Năm Góc

By Hương Giang

Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa ban hành một loạt quy định mới nhằm hạn chế quyền tiếp cận của báo chí tại Bộ Quốc phòng Mỹ, trong động thái được giới phân tích đánh giá là phần tiếp theo trong chuỗi nỗ lực kiểm soát truyền thông tại các cơ quan liên bang.

Ảnh: Reuters 

Theo hãng tin Reuters, quy chế mới yêu cầu mọi phóng viên tác nghiệp tại Lầu Năm Góc phải nộp đơn xin phép ít nhất 48 giờ trước bất kỳ cuộc gặp nào với quan chức quốc phòng. Mọi yêu cầu tiếp cận trực tiếp các chỉ huy cấp cao hoặc chuyên gia quân sự đều phải được Văn phòng Thư ký báo chí của Lầu Năm Góc xét duyệt và sắp xếp lại, thay vì cho phép nhà báo chủ động tiếp xúc như trước.

Ngoài ra, một số khu vực vốn trước đây mở cửa cho phóng viên tác nghiệp – như hành lang tầng trệt, khu vực chờ báo chí – hiện nay bị giới hạn nghiêm ngặt. Các nhà báo bị cấm quay phim, chụp ảnh hoặc ghi âm trong phạm vi tòa nhà nếu không có giấy phép đặc biệt.

Đại diện nhiều tổ chức báo chí lớn, bao gồm Hiệp hội Phóng viên Quốc phòng (Military Reporters & Editors Association) và Hội Nhà báo Quốc gia Mỹ (SPJ), đã gửi thư kiến nghị lên Bộ trưởng Quốc phòng và Nhà Trắng, cho rằng quy định mới là “cú đánh mạnh vào tính minh bạch” trong hoạt động thông tin quốc phòng.

“Lầu Năm Góc là nơi quyết định những chính sách sống còn đối với người lính và ngân sách quốc gia. Nếu báo chí không được tiếp cận, công chúng cũng mất đi quyền được biết,” một nhà báo kỳ cựu tác nghiệp tại Bộ Quốc phòng nhận định trên Reuters.

Phía chính quyền Tổng thống Trump bảo vệ quyết định này, cho rằng đây là bước đi “cần thiết nhằm nâng cao kỷ luật thông tin trong bối cảnh xuất hiện nhiều vụ rò rỉ dữ liệu an ninh trong năm qua.” Một quan chức thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia cho rằng việc siết chặt quy chế báo chí là nhằm “đảm bảo thông tin quốc phòng không bị lợi dụng vì mục đích chính trị hoặc thương mại”.

Trong một cuộc họp báo ngắn sau thông báo, Thư ký báo chí Lầu Năm Góc từ chối trả lời câu hỏi về khả năng tiếp tục mở rộng chính sách hạn chế ra các bộ phận quân sự khác. Động thái tại Lầu Năm Góc là phần tiếp theo trong loạt chính sách mà Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Trump triển khai nhằm hạn chế báo chí tại các cơ quan liên bang. Trước đó, nhiều hãng truyền thông từng bị gỡ bỏ quyền tác nghiệp tại Nhà Trắng, Bộ Tư pháp và Cơ quan Môi trường (EPA). Một số nhà báo bị hủy thẻ tác nghiệp mà không được thông báo lý do cụ thể.

Giới quan sát cho rằng điều này có thể dẫn tới môi trường báo chí ngày càng bó hẹp, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng – nơi thông tin ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh và đối ngoại. Việc siết chặt quyền tiếp cận báo chí tại Lầu Năm Góc đánh dấu một bước ngoặt trong mối quan hệ giữa chính quyền Tổng thống Trump và truyền thông Mỹ. Trong khi Nhà Trắng khẳng định đây là biện pháp cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia, thì giới báo chí và các tổ chức dân sự lo ngại về xu hướng thu hẹp không gian thông tin công khai – yếu tố cốt lõi trong nền dân chủ Mỹ.