Chính quyền Trump đe dọa Harvard: Cắt tài trợ, thu hồi visa sinh viên quốc tế và xem xét lại tình trạng miễn thuế

By Lê Giang

Trong một động thái gây tranh cãi mới, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã bắt đầu quá trình xem xét lại tình trạng miễn thuế của Đại học Harvard, đồng thời áp dụng các biện pháp hạn chế liên quan đến sinh viên quốc tế. Các quan chức cho biết quyết định này xuất phát từ lo ngại về “hoạt động chính trị cực đoan” và “thiếu minh bạch” trong các chương trình giảng dạy cũng như hoạt động của nhà trường.

Theo các tài liệu được công bố, Nhà Trắng đã chỉ đạo các cơ quan liên bang rà soát nguồn tài trợ trị giá hơn 2,2 tỷ USD, cùng với việc hủy bỏ thêm 2,7 triệu USD nguồn tài trợ khác dành cho Harvard. Đồng thời xem xét lại tình trạng miễn thuế của Harvard, đặt điều kiện mới đối với việc tiếp nhận sinh viên nước ngoài – trong đó bao gồm yêu cầu chia sẻ thông tin chi tiết về hoạt động của sinh viên quốc tế liên quan đến các vấn đề “an ninh quốc gia” và “hành vi cực đoan”.

Chủ tịch lâm thời của Harvard, ông Alan Garber, khẳng định trường sẽ không tuân thủ các yêu cầu từ chính quyền, viện dẫn quyền tự do học thuật và Hiến pháp Hoa Kỳ. Ông nhấn mạnh rằng việc chính phủ can thiệp vào nội dung giảng dạy và hoạt động sinh viên là một hành động vượt quá giới hạn.​

Cựu Chủ tịch Harvard, ông Larry Summers, cùng nhiều chuyên gia pháp lý, cảnh báo rằng việc sử dụng Cục Thuế vụ (IRS) để trừng phạt các tổ chức vì lý do chính trị là hành động nguy hiểm và có thể vi phạm luật liên bang. 

Trên khắp các trường đại học tại Hoa Kỳ, sinh viên và giảng viên đã tổ chức các cuộc biểu tình phản đối chính sách của chính quyền Trump. Tại Harvard, hàng trăm người đã tụ tập để phản đối việc cắt giảm tài trợ, hạn chế tự do ngôn luận và đe dọa trục xuất sinh viên quốc tế. Nhiều người lo ngại rằng các chính sách này sẽ làm suy yếu nền giáo dục đại học và đe dọa quyền tự do học thuật. ​

Ảnh: The Associated Press

Theo luật liên bang, các tổ chức phi lợi nhuận như Harvard được miễn thuế nếu hoạt động vì mục đích từ thiện, tôn giáo hoặc giáo dục. Việc thu hồi tình trạng miễn thuế dựa trên nội dung giảng dạy hoặc quan điểm chính trị của trường là chưa từng có tiền lệ và có thể vi phạm quyền tự do học thuật được bảo vệ bởi Hiến pháp. Các chuyên gia pháp lý cho rằng, mặc dù không phải là không thể, nhưng việc này sẽ rất phức tạp và có thể dẫn đến các cuộc chiến pháp lý kéo dài. 

Cuộc đối đầu giữa chính quyền Trump và Harvard đánh dấu một bước ngoặt trong mối quan hệ giữa chính phủ liên bang và các tổ chức giáo dục đại học, đặt ra nhiều câu hỏi về giới hạn quyền lực của chính phủ trong việc can thiệp vào hoạt động của các trường đại học.​