Đàm phán Mỹ – Trung tại London: Tiến bước sau ngày đầu, nhưng thách thức còn lớn

Ngày 10/6, cuộc đàm phán thương mại cấp cao giữa Mỹ và Trung Quốc đã chính thức bắt đầu ngày thứ 2 tại thủ đô London (Anh), trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục gia tăng trên nhiều mặt trận, từ thuế quan, kiểm soát công nghệ đến khoáng sản chiến lược.

Ảnh: AP 

Theo báo South China Morning Post, ngày đàm phán đầu tiên (9/6) không đạt được bất kỳ thỏa thuận cụ thể nào, song cả hai phía đều đánh giá cao tinh thần thiện chí và cam kết tiếp tục đối thoại. Trung Quốc được cho là đã sẵn sàng thảo luận về việc mở rộng xuất khẩu đất hiếm, trong khi phía Mỹ giữ thái độ thận trọng và kỳ vọng tiến trình đàm phán sẽ mang tính dài hạn, hướng đến ổn định bền vững.

Một số quan chức Mỹ cho biết nước này có thể cân nhắc nới lỏng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc nếu Bắc Kinh thể hiện thiện chí thực chất trong việc nối lại nguồn cung khoáng sản hiếm – yếu tố thiết yếu trong chuỗi cung ứng công nghệ và quốc phòng của Mỹ.

Đoàn Mỹ do Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Jamieson Greer dẫn đầu. Phía Trung Quốc do Phó Thủ tướng Hà Lệnh (He Lifeng) làm trưởng đoàn. Đàm phán diễn ra tại Lancaster House – địa điểm thường được chọn cho các sự kiện ngoại giao cấp cao tại Anh.

Ba trọng tâm chính trong đàm phán gồm: Thứ nhất, nguồn cung đất hiếm: Mỹ đề nghị Trung Quốc mở rộng xuất khẩu các khoáng sản thiết yếu như gallium, germanium và các nguyên tố đất hiếm khác để đảm bảo chuỗi cung ứng toàn cầu không bị gián đoạn. Thứ hai, kiểm soát công nghệ cao: Hai bên thảo luận về việc Mỹ có thể dỡ bỏ một phần hạn chế đối với các linh kiện và thiết bị công nghệ xuất khẩu sang Trung Quốc, trong đó có chip và thiết bị bán dẫn. Thứ ba, thuế quan: Mỹ và Trung Quốc tiếp tục tìm cách giảm dần các rào cản thuế đã được áp dụng kể từ thời điểm chiến tranh thương mại nổ ra năm 2018. Tuy nhiên, vấn đề này được đánh giá là phức tạp và mang tính chính trị cao.

Ngay sau phiên đàm phán đầu tiên, các thị trường tài chính phản ứng thận trọng: Đồng USD tăng nhẹ, cho thấy giới đầu tư vẫn đang chờ đợi tín hiệu rõ ràng hơn từ vòng đàm phán; Chứng khoán châu Á bật tăng: Chỉ số Nikkei (Nhật Bản), Kospi (Hàn Quốc) và Taiex (Đài Loan) đều tăng trong phiên sáng 10/6 do kỳ vọng đàm phán sẽ giúp hạ nhiệt căng thẳng; Thị trường dầu mỏ cũng có dấu hiệu tích cực với giá Brent và WTI tăng nhẹ, phản ánh kỳ vọng nhu cầu toàn cầu sẽ phục hồi nếu hai nền kinh tế lớn tiến tới thỏa thuận.

Giới quan sát nhận định, trong ngày đàm phán thứ hai (10/6), hai đoàn sẽ đi sâu hơn vào các đề xuất cụ thể liên quan đến lộ trình giảm thuế, khung pháp lý điều chỉnh xuất – nhập khẩu công nghệ cao và cam kết dài hạn về khoáng sản. Dù vậy, không ai kỳ vọng một “đột phá” trong ngắn hạn.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá rằng đây là một bước đi quan trọng trong việc tái lập cơ chế đàm phán chính thức giữa Mỹ và Trung Quốc sau nhiều tháng leo thang căng thẳng. Tuy nhiên, để đạt được một hiệp định thực chất sẽ cần thêm nhiều vòng đối thoại, cũng như quyết tâm chính trị từ cả hai phía.