Đảng Tự do của Mark Carney giành chiến thắng nhưng không đạt đa số trong cuộc bầu cử Canada

Cuộc tổng tuyển cử tại Canada vừa khép lại với chiến thắng dành cho Đảng Tự do dưới sự lãnh đạo của Mark Carney, cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh và Canada. Tuy nhiên, bất chấp kỳ vọng cao từ nhiều cử tri trung dung, Đảng Tự do đã không thể giành được đa số ghế tại Hạ viện, buộc họ phải tiếp tục thành lập chính phủ thiểu số – một kết quả vừa là thắng lợi, vừa là thách thức trong bối cảnh chính trị phức tạp hiện nay.

Mark Carney, người lần đầu bước vào chính trường, đã trở thành biểu tượng của làn gió mới trong Đảng Tự do sau khi thay thế Thủ tướng Justin Trudeau vào cuối năm 2024. Với hồ sơ dày dạn trong lĩnh vực tài chính và uy tín quốc tế, ông Carney thu hút sự ủng hộ rộng rãi từ giới kinh doanh và cử tri mong muốn sự ổn định sau hơn một thập kỷ biến động.

Credit: Courthouse News Service

Tuy nhiên, dù chiến dịch tranh cử tập trung vào các vấn đề then chốt như biến đổi khí hậu, nhà ở và phục hồi kinh tế hậu đại dịch, Đảng Tự do vẫn không thể thuyết phục đủ cử tri để giành đa số ghế (170 trong tổng số 338 ghế). Kết quả là họ phải tiếp tục dựa vào sự hỗ trợ của các đảng khác, đặc biệt là Đảng Dân chủ Mới (NDP) để duy trì quyền lực tại Hạ viện.

Kết quả bầu cử phản ánh một xã hội Canada ngày càng chia rẽ về kinh tế, văn hóa và khu vực. Trong khi các thành phố lớn như Toronto, Vancouver và Montreal tiếp tục ủng hộ Đảng Tự do, các khu vực nông thôn và miền Tây lại bầu cho Đảng Bảo thủ – đảng đối lập chính với lời hứa cắt giảm thuế và hạn chế chi tiêu chính phủ.

Đảng Bảo thủ tuy thất bại trong việc lật đổ Đảng Tự do, nhưng vẫn giành được số ghế đáng kể, củng cố vị trí là lực lượng đối trọng lớn trong quốc hội. Trong khi đó, Đảng Dân chủ Mới (NDP) và Đảng Khối Quebec (Bloc Québécois) tiếp tục giữ vai trò “cán cân quyền lực” trong việc thông qua các dự luật quan trọng.

Việc không đạt được đa số khiến chính phủ Carney sẽ phải điều hành với sự thận trọng cao độ. Mỗi quyết định chính sách lớn từ ngân sách, y tế đến khí hậu đều cần sự thương lượng với các đảng khác, đặc biệt là NDP, vốn có quan điểm cấp tiến hơn về phúc lợi xã hội và công bằng thuế.

Ngoài ra, các nhà phân tích cảnh báo về nguy cơ bất ổn nếu liên minh phi chính thức giữa Đảng Tự do và NDP rạn nứt, dẫn đến nguy cơ tổ chức tổng tuyển cử sớm – một viễn cảnh cử tri Canada đang muốn tránh sau nhiều lần bầu cử trong thập kỷ qua.

Dù kết quả không hoàn hảo, chiến thắng của Mark Carney vẫn đánh dấu một bước ngoặt trong chính trị Canada. Ông là người đầu tiên không có kinh nghiệm lập pháp nào được bầu làm Thủ tướng, và cam kết sẽ đưa ra các chính sách thực dụng, dựa trên dữ liệu và tài chính bền vững.

Giới quan sát cho rằng, trong bối cảnh bất định toàn cầu và cạnh tranh địa chính trị gia tăng, sự lãnh đạo của Carney – một nhà kỹ trị có kinh nghiệm quốc tế có thể là điều mà Canada cần, miễn là ông có thể giữ được sự đồng thuận trong quốc hội phân mảnh như hiện nay.

Cuộc bầu cử lần này không chỉ là sự kiện chính trị, mà còn là bài kiểm tra lớn cho hệ thống nghị viện của Canada trong việc điều hành một đất nước đa dạng và phức tạp.