DeepSeek – Công ty AI Trung Quốc bị cáo buộc hỗ trợ quân đội và lách luật xuất khẩu chip của Mỹ

Chính phủ Mỹ vừa đưa ra cáo buộc nghiêm trọng đối với DeepSeek, một công ty trí tuệ nhân tạo (AI) có trụ sở tại Hàng Châu, Trung Quốc. Theo một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, công ty này bị cho là hỗ trợ trực tiếp cho các hoạt động quân sự và tình báo của Trung Quốc, đồng thời tìm cách né tránh các lệnh hạn chế xuất khẩu chip công nghệ cao của Mỹ.

Theo tiết lộ từ phía Mỹ, DeepSeek đã được nhắc đến trong hơn 150 tài liệu mua sắm của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) và các tổ chức liên quan đến quốc phòng. Công ty này bị cáo buộc tình nguyện hỗ trợ các hoạt động quân sự và chia sẻ dữ liệu với cơ quan tình báo quốc gia.

Mặc dù hiện chưa nằm trong danh sách trừng phạt chính thức, việc DeepSeek bị chính phủ Mỹ công khai chỉ đích danh đã gây ra làn sóng lo ngại trong giới công nghệ quốc tế, nhất là trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung về công nghệ đang gia tăng mạnh mẽ. Cũng theo phía Mỹ, DeepSeek đã sử dụng các công ty bình phong tại Đông Nam Á để nhập lậu các con chip AI cao cấp – cụ thể là Nvidia H100, vốn đang nằm trong danh sách cấm xuất khẩu sang Trung Quốc.

Nvidia đã lên tiếng khẳng định họ không bán chip H100 cho DeepSeek, đồng thời cam kết tuân thủ nghiêm ngặt quy định xuất khẩu. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận thị phần chip trung tâm dữ liệu tại Trung Quốc đang sụt giảm mạnh do các chính sách kiểm soát xuất khẩu ngày càng siết chặt.

DeepSeek từng gây chú ý trong giới công nghệ toàn cầu khi ra mắt các mô hình AI như DeepSeek-V3 và R1, được cho là có khả năng cạnh tranh với các mô hình hàng đầu như GPT-4, nhưng chỉ cần ngân sách đào tạo khoảng 6 triệu USD.

Giới chuyên gia lo ngại rằng các công nghệ dân sự này có thể dễ dàng chuyển đổi để phục vụ mục đích quân sự, một nguy cơ phổ biến trong lĩnh vực gọi là “công nghệ kép” (dual-use technology). Một số ý kiến từ giới cố vấn an ninh Mỹ cảnh báo rằng nếu Washington quá siết chặt kiểm soát chip, điều đó có thể thúc đẩy Trung Quốc phát triển độc lập nhanh hơn, từ đó đe dọa vị thế công nghệ của Mỹ trong dài hạn.

Cáo buộc nhằm vào DeepSeek không chỉ là một vụ việc riêng lẻ, mà còn phản ánh cuộc đối đầu ngày càng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực AI, chuỗi cung ứng chip và an ninh công nghệ.

Dù hiện tại chưa có biện pháp trừng phạt cụ thể nào được áp dụng với DeepSeek, nhưng vụ việc này được đánh giá là dấu hiệu cảnh báo sớm cho các doanh nghiệp công nghệ AI hoạt động trong môi trường cạnh tranh địa chính trị ngày càng khắc nghiệt.

Theo Reuters