Đối thủ của Mỹ lợi dụng tin sai lệch về “bạo loạn LA”: chiến thuật chiến tranh thông tin tinh vi

Ngày 14/6/2025, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại Los Angeles sau các cuộc biểu tình phản đối các cuộc đột kích của ICE và việc triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia, các quốc gia được cho là đối thủ của Mỹ – như Nga, Trung Quốc và Iran – đã tận dụng làn sóng bất ổn xã hội để phát tán thông tin sai lệch, nhằm gây chia rẽ công chúng và làm suy yếu niềm tin vào chính quyền liên bang.

Ảnh: SCMP

Trong những ngày diễn ra biểu tình, mạng xã hội tràn ngập các đoạn video, hình ảnh và bài viết đã được chỉnh sửa, giả mạo hoặc sử dụng lại từ các sự kiện khác, nhưng được gắn nhãn là “bạo động ở LA”. Thậm chí có ảnh được tuyên truyền là cánh quân Vệ binh Quốc gia tung lựu đạn, đổ lỗi là “được tài trợ bởi Soros” hay là “do ảnh hưởng từ Mexico”. Một số nội dung lan truyền là các deepfake về lính Vệ binh hay những đoạn clip giả mạo được thiết kế để kích động sự hoang mang và thù địch trong công chúng Mỹ.

Dữ liệu từ Japan Times cho thấy các quốc gia đối đầu với Mỹ đã tận dụng mạng lưới tuyên truyền có hệ thống – lợi dụng khoảng trống kiểm duyệt trên các nền tảng như X (Twitter) để phát tán tin giả, được hỗ trợ bởi AI tạo nội dung sai lệch “tự tin giả tạo”.

Podcast Uncanny Valley của Wired chỉ ra rằng AI chatbots như Grok hay ChatGPT đôi khi không kiểm duyệt chính xác, vô tình “nâng cấp” nội dung giả mạo, gây nhiễu loạn tin tức thật và giảm niềm tin vào báo chí truyền thống. Theo phân tích của Brookings, CFR và DISA, nội dung sai lệch được chiến lược hóa để đánh vào hai cực chính trị – tạo ra “cơn bão tin đồn” (firehose of falsehood) nhắm vào xã hội Mỹ, làm gia tăng nghi ngờ và phân cực.

Ngoài Mỹ, các tổ chức giám sát thông tin cảnh báo rằng Trung Quốc và Nga ngày càng phối hợp trong việc vận hành các chiến dịch tin giả phức tạp, nhằm làm suy yếu đối thủ mà không cần can thiệp quân sự.

Trong các cuộc điều trần gần đây tại Thượng viện, giới chức Mỹ nhấn mạnh mối đe dọa từ các chiến dịch thông tin nước ngoài. Tuy nhiên, hệ thống kiểm duyệt, đối soát nội dung trên các nền tảng mạng xã hội như X, Meta… đang suy yếu sau khi các bộ phận kiểm chứng độc lập bị gỡ bỏ hoặc thiếu nhân lực. Bên cạnh đó, thách thức còn xuất phát từ việc chính quyền thiếu một trung tâm đối phó thông tin hiệu quả. Văn phòng Global Engagement Center (GEC) bị bãi bỏ vào 2024 mà chưa có cơ quan thay thế tương xứng.

Chiến tranh thông tin đang trở thành chiến trường mới của đối đầu toàn cầu. Các quốc gia đối thủ của Mỹ không chỉ “thâm nhập” vào dư luận qua mạng xã hội, mà còn tận dụng AI để phát tán tin giả một cách có hệ thống. Trong khi đó, Mỹ đang phản ứng thiếu đồng bộ: vừa thiếu giám sát đúng mức, vừa cần củng cố hệ thống xác minh.

Trước một xã hội phân hóa sâu sắc và tin tức sai lệch lan tràn, báo chí chuyên nghiệp, tổ chức kiểm duyệt độc lập, cùng những chính sách điều tiết thông tin trên mạng sẽ là tuyến đầu quan trọng nhất để bảo vệ niềm tin công chúng và nền dân chủ đang bị thách thức.