Dự luật App Store Freedom Act: Bước ngoặt trong cuộc chiến chống độc quyền của Apple

By Mai Phương

Ngày 6 tháng 5 năm 2025, Hạ nghị sĩ Kat Cammack (R-FL) đã giới thiệu dự luật App Store Freedom Act, nhằm buộc các nhà điều hành cửa hàng ứng dụng lớn như Apple và Google phải cho phép cài đặt và sử dụng các cửa hàng ứng dụng bên thứ ba trên thiết bị của người dùng. Dự luật này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực thúc đẩy cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cũng như các nhà phát triển ứng dụng.

Image: Cath Virginia / The Verge

Theo nội dung dự luật, các nhà điều hành cửa hàng ứng dụng có hơn 100 triệu người dùng tại Hoa Kỳ sẽ phải:

  • Cho phép người dùng cài đặt và đặt làm mặc định các cửa hàng ứng dụng bên thứ ba.
  • Cung cấp quyền truy cập bình đẳng vào tất cả các công cụ và giao diện phát triển mà không tính phí hoặc phân biệt đối xử.
  • Cho phép người dùng xóa hoặc ẩn các ứng dụng được cài đặt sẵn.
  • Cho phép sử dụng các hệ thống thanh toán bên thứ ba trong ứng dụng.

Vi phạm các quy định này có thể dẫn đến việc bị Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) xử phạt, với mức phạt dân sự lên đến 1 triệu USD cho mỗi lần vi phạm.

Dự luật App Store Freedom Act được đưa ra trong bối cảnh Apple đang đối mặt với nhiều áp lực pháp lý và dư luận liên quan đến chính sách kiểm soát nghiêm ngặt của mình đối với App Store. Trước đó, vào ngày 30 tháng 4 năm 2025, một phán quyết của tòa án đã yêu cầu Apple phải cho phép các nhà phát triển ứng dụng hướng người dùng đến các phương thức thanh toán bên ngoài App Store và cấm Apple thu phí hoa hồng đối với các giao dịch này. Phán quyết này là kết quả của vụ kiện kéo dài giữa Epic Games và Apple, trong đó Epic Games cáo buộc Apple lạm dụng vị trí độc quyền để áp đặt các điều khoản bất công đối với các nhà phát triển.

Phán quyết của tòa án đã tạo điều kiện cho các công ty như Amazon và Spotify cập nhật ứng dụng của mình để cho phép người dùng thực hiện thanh toán thông qua các phương thức bên ngoài. Cụ thể, ứng dụng Kindle trên iOS đã bổ sung nút “Get Book”, cho phép người dùng mua sách trực tiếp thông qua trình duyệt web, thay vì bị buộc phải sử dụng hệ thống thanh toán của Apple như trước đây.

Tuy nhiên, Apple vẫn đang nỗ lực duy trì quyền kiểm soát của mình bằng cách áp dụng các biện pháp hạn chế khác. Chẳng hạn, Apple đã yêu cầu các nhà phát triển phải trả một khoản phí 27% đối với các giao dịch được thực hiện thông qua liên kết bên ngoài, và hiển thị cảnh báo toàn màn hình khi người dùng cố gắng sử dụng các phương thức thanh toán không thuộc App Store. Những biện pháp này đã bị chỉ trích là cố tình gây khó khăn cho các nhà phát triển và người dùng, nhằm bảo vệ lợi ích tài chính của Apple.

Dự luật App Store Freedom Act không chỉ phản ánh xu hướng gia tăng áp lực pháp lý đối với các công ty công nghệ lớn tại Hoa Kỳ, mà còn phù hợp với các động thái tương tự trên toàn cầu. Tại châu Âu, Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) đã buộc Apple phải cho phép cài đặt các cửa hàng ứng dụng bên thứ ba và sử dụng các hệ thống thanh toán thay thế trên iOS. Tại Nhật Bản, một đạo luật tương tự cũng đã được thông qua và dự kiến có hiệu lực vào cuối năm 2025.

Nếu được thông qua, App Store Freedom Act sẽ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc định hình lại thị trường ứng dụng di động, mở ra cơ hội cho sự cạnh tranh công bằng và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi từ việc có nhiều lựa chọn hơn và giá cả hợp lý hơn. Tuy nhiên, quá trình thông qua dự luật này chắc chắn sẽ gặp nhiều thách thức, khi các công ty công nghệ lớn như Apple và Google sẽ không dễ dàng từ bỏ quyền kiểm soát và nguồn thu nhập khổng lồ từ các cửa hàng ứng dụng của mình.

Trong bối cảnh đó, cuộc tranh luận về quyền lực của các nền tảng công nghệ và quyền lợi của người tiêu dùng sẽ tiếp tục là một chủ đề nóng bỏng, không chỉ tại Hoa Kỳ mà còn trên toàn thế giới.

Nguồn: The Verge