EU gây sức ép buộc Meta sửa đổi mô hình “đóng phí hoặc đồng ý” nhằm bảo vệ quyền riêng tư người dùng

By Hương Giang

Ủy ban châu Âu (EC) ngày 27/6 tuyên bố mô hình “đóng phí hoặc đồng ý” mà Meta đang áp dụng trên Facebook và Instagram không đáp ứng các yêu cầu của Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA), đồng thời yêu cầu tập đoàn công nghệ Mỹ phải có điều chỉnh phù hợp, đảm bảo lựa chọn công bằng cho người dùng tại Liên minh châu Âu.

Ảnh: Reuters 

Theo EC, chính sách hiện tại của Meta buộc người dùng phải lựa chọn giữa hai phương án: hoặc chấp nhận cho Meta thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân để tiếp tục dùng mạng xã hội miễn phí, hoặc trả phí hàng tháng để không bị cá nhân hóa quảng cáo. Cách tiếp cận này bị cho là không công bằng và vi phạm Điều 5(2) của Đạo luật DMA – vốn yêu cầu các nền tảng lớn phải cho phép người dùng lựa chọn sử dụng dịch vụ với mức độ xử lý dữ liệu cá nhân ít hơn mà vẫn giữ đầy đủ chức năng cơ bản.

Ủy viên châu Âu phụ trách chính sách cạnh tranh, ông Thierry Breton, nhấn mạnh rằng “việc bảo vệ dữ liệu cá nhân không thể là một dịch vụ cao cấp có thu phí”. Thay vào đó, các nền tảng công nghệ như Meta cần tôn trọng quyền riêng tư người dùng theo mặc định.

Meta trước đó đã bổ sung một tùy chọn quảng cáo “ít cá nhân hóa hơn” và điều chỉnh mức phí tại một số quốc gia EU, tuy nhiên EC cho rằng những thay đổi này là chưa đủ. Brussels yêu cầu Meta cung cấp một lựa chọn miễn phí hợp pháp, không đi kèm với việc thu thập dữ liệu cá nhân rộng rãi, đồng thời duy trì đầy đủ các chức năng chính của nền tảng. Nếu không đáp ứng yêu cầu, Meta có thể phải đối mặt với mức phạt lên đến 10% doanh thu toàn cầu, tương đương hàng chục tỷ USD – hoặc thậm chí 20% nếu tái phạm.

Việc EU siết chặt quy định với Meta nằm trong loạt động thái tăng cường kiểm soát các “ông lớn công nghệ” dưới khuôn khổ DMA – một đạo luật được đánh giá là mang tính bước ngoặt của châu Âu nhằm thiết lập lại thế cân bằng giữa doanh nghiệp công nghệ và người tiêu dùng.

Cùng với Meta, Apple và Amazon cũng đang nằm trong danh sách bị điều tra hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Dù vậy, giới chức EU được cho là đang cân nhắc mức độ cứng rắn để tránh gây căng thẳng thêm trong quan hệ với Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục nhấn mạnh chính sách “bảo vệ doanh nghiệp Mỹ trước các quy định nước ngoài”.

Giới chuyên gia nhận định tranh cãi giữa EU và Meta sẽ không sớm kết thúc, bởi mô hình kinh doanh cốt lõi của Meta dựa phần lớn vào doanh thu từ quảng cáo cá nhân hóa – vốn cần đến lượng lớn dữ liệu người dùng.