Giấc mơ F-55 của Trump đối mặt thực tế ngân sách và công nghệ

Theo Reuters ngày 9/6/2025, kế hoạch gọi tắt là Dự án F‑55 một chiến đấu cơ hai động cơ hàm ý  Tổng thống Donald Trump thúc đẩy nhằm thay thế F‑35 hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức thực tế. Theo tiết lộ từ các quan chức quốc phòng cấp cao, dự án này mới chỉ ở giai đoạn phân tích khả thi ban đầu và chưa nhận được bất kỳ tài trợ cụ thể nào từ Quốc hội.

Dù trước đó Trump tuyên bố mạnh mẽ rằng F‑55 sẽ mang lại năng lực vượt trội và giảm lệ thuộc vào F‑35, các chuyên gia kỹ thuật cảnh báo đây là một tham vọng xa tầm khả thi trong ngắn hạn. Việc thiết kế lại một khung máy bay hai động cơ để đạt được tải trọng vũ khí, tầm bay, khả năng tàng hình và tích hợp avionics thế hệ mới đòi hỏi ngân sách hàng chục tỷ USD và thời gian phát triển kéo dài nhiều năm.

Các quan chức cho biết họ đang theo dõi kỹ lưỡng dự án, nhưng vẫn ưu tiên đầu tư vào F‑35 và F‑15EX – nền tảng chiến đấu hiện tại cho không quân và hải quân. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mark Kelly cảnh báo nếu tiếp tục theo hướng F‑55, chính phủ Mỹ có thể bị phân tán tài nguyên từ các dự án đã chứng minh trước đó và dẫn đến “khoảng trống năng lực” nghiêm trọng trong thập niên tới .

Các nhà phân tích quốc phòng cũng nhấn mạnh rằng, ngay cả khi được phê duyệt đầy đủ, F‑55 sẽ phải trải qua quá trình phát triển kéo dài ít nhất 10 năm, với tổng chi phí ước tính từ 70 đến 100 tỷ USD, chưa tính chi phí vận hành sau đó. Điều này khiến tính khả thi về kinh tế và kỹ thuật dần trở nên phức tạp trong bối cảnh các khoản chi cho quốc phòng đang chịu áp lực cân bằng từ các ưu tiên như hỗ trợ Ukraine, quản lý chuỗi cung ứng công nghệ cao, cũng như tăng chi y tế và an sinh trong nước .

Chiến lược thúc đẩy phát triển khả năng quốc phòng nội địa thông qua dự án F‑55 thể hiện quan điểm táo bạo của Trump về năng lực quân sự Hoa Kỳ. Tuy nhiên, theo nhận định hiện tại của Lầu Năm Góc và Quốc hội, việc chuyển hướng khỏi nền tảng đã hiện hữu như F‑35 và F‑15EX vào thời điểm này có thể tạo ra thách thức nghiêm trọng và dễ gây lãng phí tài nguyên quốc gia.