Google phát thải carbon tăng vọt vì AI: Mục tiêu xanh bị lung lay

Theo báo cáo môi trường 2025 của Google, lượng khí thải CO₂ “tham vọng” – không kể một số phát thải chuỗi cung ứng đã tăng 11% trong năm 2024, đạt 11,5 triệu tấn, tương đương tăng 51% so với năm 2019. Nếu tính đầy đủ chuỗi giá trị (bao gồm cả mua sắm hàng hóa, thực phẩm…), con số này còn lên tới trên 15 triệu tấn CO₂, tương đương lượng phát thải của gần 40 nhà máy điện đốt khí đốt.

Dù Google đã giảm emission tại trung tâm dữ liệu 12% năm vừa qua, nhưng nhu cầu điện tăng mạnh do AI đã “ăn” hết thành quả này. Theo The Guardian, lượng điện tiêu thụ tăng 27%, hoàn toàn do các hệ thống AI như Gemini và ChatGPT càng được dùng nhiều. Các trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ tiêu tốn 4,5% điện toàn cầu vào năm 2030.

Ảnh: The Guardian

Google dù ký kết được 22 GW năng lượng sạch từ năm 2010 (trong đó 8 GW chỉ riêng năm 2024), song sự chậm trễ trong triển khai công nghệ cấp điện carbon thấp (như lò phản ứng nhỏ SMR) vẫn là rào cản. Ở một số khu vực, tiếp cận nguồn điện sạch vẫn rất hạn chế.

Google đặt mục tiêu giảm 50% khí phát thải so với năm 2019 đến năm 2030. Tuy nhiên, xu hướng tăng phát thải liên tục trong năm qua – dự kiến còn tiếp tục do AI khiến mục tiêu này trở nên rất khó đạt. Công ty thừa nhận rằng các yếu tố bên ngoài như AI phát triển quá nhanh, chính sách năng lượng chậm, và thiếu điện sạch ở một số thị trường… đang gây áp lực lớn.

Mặc dù AI gây ra nhu cầu năng lượng lớn, Google tin rằng chính AI cũng có thể giúp giảm khí thải cho cả thế giới bằng cách tối ưu hóa năng lượng, định vị hiệu quả tấm pin mặt trời, dự báo lũ lụt… với tham vọng hỗ trợ giảm 1 gigaton CO₂ mỗi năm đến 2030. Song để đạt được điều đó, họ cần một kế hoạch xanh toàn diện: cải thiện hiệu quả trung tâm dữ liệu, tăng cường nguồn điện sạch và giám sát chặt phát thải chuỗi cung ứng.

Google đang ở ngã ba đường: AI giúp họ dẫn đầu công nghệ nhưng lại đẩy điện năng và khí thải tăng mạnh – đi ngược với cam kết “carbon-free by 2030”. Thách thức thực sự không chỉ là công nghệ mà còn là chính sách năng lượng, giảm phát thải chuỗi cung ứng và đổi mới hệ thống cung cấp điện xanh toàn cầu.