Hàng chục nghìn người tuần hành tại Budapest bất chấp lệnh cấm của chính quyền Hungary

Ngày 28/6, bất chấp lệnh cấm từ phía chính quyền trung ương Hungary, hàng chục nghìn người đã xuống đường tham gia sự kiện diễu hành Budapest Pride lần thứ 30, khẳng định quyền tự do biểu đạt và sự hiện diện của cộng đồng LGBTQ+ trong bối cảnh chính trị ngày càng bảo thủ tại quốc gia Trung Âu này.

Ảnh: Reuters 

Sự kiện được tổ chức trong tình trạng pháp lý đặc biệt khi chính quyền của Thủ tướng Viktor Orbán đã áp dụng một đạo luật mới cấm các hoạt động mà họ cho là “quảng bá đồng tính với trẻ em”, bao gồm cả các sự kiện Pride. Tuy nhiên, chính quyền thành phố Budapest – do thị trưởng đối lập Gergely Karácsony đứng đầu – vẫn cho phép sự kiện diễn ra, biến nó thành cuộc biểu tình phản kháng mang quy mô quốc tế.

Hồi đầu năm 2025, Quốc hội Hungary thông qua luật cho phép lực lượng cảnh sát cấm các sự kiện được cho là “ảnh hưởng đến tư tưởng của trẻ em”. Trong khuôn khổ luật này, cảnh sát Budapest đã ra quyết định cấm diễu hành Budapest Pride, đánh dấu lần đầu tiên trong 30 năm sự kiện bị cấm chính thức.

Thủ tướng Viktor Orbán sau đó cảnh báo rằng những người tổ chức hoặc tham gia “sẽ phải chịu hậu quả pháp lý”, song cho biết chính phủ sẽ không sử dụng biện pháp cưỡng chế mà sẽ thực thi luật pháp thông qua tòa án và các biện pháp hành chính.

Bất chấp nguy cơ bị phạt, hàng chục nghìn người Hungary và du khách quốc tế vẫn tham gia sự kiện. Theo ban tổ chức, đoàn diễu hành bao gồm đại diện từ hơn 30 quốc gia, khoảng 70 nghị sĩ châu Âu và 30 đại sứ quán nước ngoài có mặt tại Hungary, bao gồm các phái đoàn từ Đức, Pháp, Hà Lan, Canada và Mỹ.

Cộng đồng LGBTQ+ cho rằng luật mới là sự tiếp nối của chuỗi chính sách thù địch với người đồng tính do chính phủ của ông Orbán thúc đẩy trong suốt một thập kỷ qua, đặc biệt là sau các đạo luật cấm nội dung “quảng bá đồng tính” năm 2021.

Các tổ chức nhân quyền như Amnesty International và Human Rights Watch đã lên tiếng chỉ trích chính quyền Hungary, cáo buộc nước này “lạm dụng pháp luật để trấn áp quyền tự do biểu đạt” và kêu gọi Liên minh châu Âu có biện pháp mạnh hơn để buộc Budapest tuân thủ các giá trị dân chủ.

Trái ngược với lập trường của chính phủ trung ương, chính quyền thành phố Budapest vẫn cấp phép tổ chức sự kiện với tư cách là một “lễ hội đường phố cấp địa phương”. Thị trưởng Gergely Karácsony tuyên bố: “Đây không chỉ là Pride của cộng đồng LGBTQ+, mà là Pride của toàn thể những người Hungary tin vào một xã hội tự do, khoan dung và nhân đạo.”

Ông nhấn mạnh sự kiện năm nay mang tính biểu tượng đặc biệt vì không chỉ nhằm kỷ niệm 30 năm Budapest Pride mà còn là “lời phản kháng ôn hòa nhưng mạnh mẽ” trước các chính sách đang thắt chặt không gian dân sự tại Hungary.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã lên tiếng ủng hộ đoàn diễu hành, tuyên bố “không có chỗ cho kỳ thị giới tính và vi phạm quyền tự do tại bất kỳ quốc gia thành viên EU nào.” Bà kêu gọi Hungary tôn trọng quyền tự do hội họp theo Hiến chương EU.

Diễu hành Budapest Pride 2025 đã trở thành tâm điểm đối đầu giữa một bên là chính quyền trung ương bảo thủ và bên kia là các lực lượng xã hội dân sự cùng cộng đồng quốc tế ủng hộ quyền tự do và đa dạng. Bất chấp lệnh cấm, hàng chục nghìn người đã lên tiếng, cho thấy khát vọng về một xã hội cởi mở hơn vẫn đang cháy bỏng trong lòng châu Âu.