Hành trình trở thành nhiếp ảnh gia xuất sắc: Những điều bạn cần biết

Trong thế giới nhiếp ảnh, chúng ta thường tập trung quá nhiều vào kỹ thuật và thiết bị, nhưng điều thực sự tạo nên sự khác biệt giữa một nhiếp ảnh gia bình thường và một nghệ sĩ xuất sắc lại nằm ở nơi khác. Đó chính là sự sáng tạo – yếu tố cốt lõi trong tất cả các tác phẩm của những nhiếp ảnh gia vĩ đại từ xưa đến nay.

Các nhà tâm lý học đã xác định những đặc điểm và hành vi mà những người sáng tạo thường thể hiện. Tin tốt là chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi và phát triển những đặc điểm này. Sáng tạo không phải là một món quà bí ẩn, mà là một quá trình có thể được hiểu, nuôi dưỡng và truyền đạt thông qua việc học tập.

Nhà khoa học nổi tiếng người Hungary-Mỹ, Mihaly Csikszentmihalyi, một người tiên phong trong nghiên cứu về sáng tạo, đã chỉ ra rằng những người sáng tạo thường chứa đựng những nghịch lý trong tính cách của họ:

• Năng lượng và tĩnh lặng: Họ sở hữu mức năng lượng cao nhưng cũng trân trọng sự yên tĩnh và suy ngẫm. Nhiếp ảnh gia thường rất năng động – dậy sớm để săn ánh sáng, leo núi để có góc chụp hoàn hảo, nhưng cũng có thể ngồi im lặng hàng giờ để chờ khoảnh khắc thích hợp.
• Trí tuệ và sự ngây thơ: Họ vừa có trí tuệ sắc bén vừa duy trì được sự ngạc nhiên như trẻ thơ. Bên cạnh kiến thức kỹ thuật về máy ảnh, ánh sáng và bố cục, họ còn có khả năng nhìn thế giới theo cách mà hầu hết mọi người không thể.
• Chơi đùa và kỷ luật: Họ cân bằng giữa tính nghịch ngợm với kỷ luật, vừa có trách nhiệm vừa tự do. Nhiếp ảnh đòi hỏi sự sáng tạo tự phát, nhưng cũng cần sự lập kế hoạch có phương pháp.
• Khiêm tốn và tự tin: Họ khiêm tốn về khả năng của mình, nhưng tự tin vào tầm nhìn sáng tạo.
• Cởi mở cảm xúc: Sự cởi mở về cảm xúc khiến họ dễ tổn thương trước nỗi đau, nhưng cũng cho phép họ trải nghiệm niềm vui và sự thỏa mãn sâu sắc.

Ảnh: Bob Books

Nơi tác giả sống có tỷ lệ nghệ sĩ cao, và tất cả họ đều cởi mở với việc thử nghiệm và khám phá những điều lạ lẫm. Nhiều người đã du lịch, không phải theo kiểu tour trọn gói, mà thực sự hòa mình vào các nền văn hóa khác nhau. Hơn một nửa số họ đã từng chuyển đến từ các vùng khác của đất nước.

Điều này cũng áp dụng cho nhiếp ảnh gia. Nếu bạn tự nhận mình là nhiếp ảnh gia phong cảnh, hãy thử mở rộng sự sáng tạo bằng cách khám phá động vật hoang dã, chất liệu, hoặc những chi tiết nhỏ. Những nhiếp ảnh gia mới bắt đầu, đầy nhiệt huyết, thường khám phá các thể loại khác nhau và tìm ra cách chúng giao thoa với nhau.

Khi còn nhỏ, tác giả thường bị giáo viên la mắng vì mơ mộng. Ngày nay, việc mơ mộng được xem là một hình thức tập luyện tinh thần thúc đẩy sự đổi mới. Einstein, Newton, Dali, Lewis Carroll, Emily Dickinson và nhiều nhân vật khác đều lấy cảm hứng từ việc mơ mộng.

Việc mơ mộng không phải là sự lười biếng, mà là một hình thức trò chơi tinh thần thúc đẩy đổi mới. Sáng tạo thường liên quan đến những hiểu biết đột ngột xảy ra trong lúc mơ mộng. Do đó, những ý tưởng mới để tiếp cận nhiếp ảnh có thể xuất hiện từ trạng thái nửa tỉnh nửa mê.

Nhiếp ảnh mang lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe tinh thần. Nó giữ chúng ta luôn vận động và sáng tạo, mang lại cảm giác thành công. Nhiếp ảnh là một bài tập chánh niệm đòi hỏi tâm trí tập trung vào nhiệm vụ sáng tạo, thoát khỏi những suy nghĩ tiêu cực. Chúng ta thậm chí có thể đạt được trạng thái dòng chảy (flow state).

Việc ở trong vùng nông thôn, được bao quanh bởi cây cối trong rừng, hoặc trên bãi biển hoang vắng, không chỉ cải thiện tâm trạng mà còn kích thích và nuôi dưỡng sự đổi mới, tư duy linh hoạt và tò mò.

Những nguyên tắc thực hành để trở thành nhiếp ảnh gia giỏi hơn

1. Đừng ám ảnh với cài đặt và thiết bị

Tự nhiên khi học một kỹ năng mới, chúng ta thường ám ảnh với các chi tiết kỹ thuật, thiết bị và kỹ thuật. Mặc dù đây là những yếu tố quan trọng để xây dựng kiến thức và tự tin, chúng cũng có thể trở thành rào cản cho sự sáng tạo nếu bạn nghĩ quá nhiều, mua quá nhiều và quá ám ảnh với cài đặt máy ảnh và thiết bị.

Máy ảnh, ống kính và thiết bị tốt hơn có giúp bạn trở thành nhiếp ảnh gia giỏi hơn không? Ở một mức độ nào đó, tất cả những thứ này sẽ giúp tạo ra kết quả tốt hơn, nhưng với giới hạn của kỹ năng người đứng sau máy ảnh. Những bức ảnh tuyệt vời là tuyệt vời vì nhận thức và kỹ năng của nhiếp ảnh gia, chứ không phải vì họ chụp bằng thiết bị cụ thể nào đó với cài đặt nhất định.

2. Thực hành ít nhất hàng tuần

Học bất kỳ kỹ năng mới nào, dù là lái xe, chơi nhạc cụ hay tham gia lớp thể dục hàng tuần, đều đòi hỏi sự cam kết và nỗ lực để thấy được sự tiến bộ. Nhiếp ảnh cũng không khác gì, bạn phải thực hành thường xuyên một cách có kỷ luật nếu muốn tiến bộ.

Lập kế hoạch thời gian cho nhiếp ảnh vào thói quen hàng tuần. Việc học nhiếp ảnh có thể có nhiều hình thức: thời gian chụp thực tế, thời gian chỉnh sửa, thời gian chia sẻ và nhận phản hồi, thời gian nghiên cứu, thời gian học… Chìa khóa để thấy tiến bộ là xây dựng thói quen thực hành vào lịch trình bận rộn của cuộc sống.

3. Xin phản hồi xây dựng

Nhận phản hồi xây dựng từ những nhiếp ảnh gia mà bạn tôn trọng và có tác phẩm bạn cảm thấy gắn kết là cách vô giá để tiến bộ. Tất cả chúng ta đều có những điểm mù, về mặt kỹ thuật và sáng tạo. Những quan sát của người khác thường có thể tiết lộ và phát hiện điều gì đó không rõ ràng với chúng ta.

Số lượt thích trên mạng xã hội không quyết định chất lượng bức ảnh. Rất dễ cảm thấy hài lòng về một bức ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội khi nhận được nhiều lượt thích và bình luận khen ngợi. Tuy nhiên, những tín hiệu này không thực sự mang lại nhiều giá trị, ngoài việc làm hài lòng cái tôi, và chắc chắn không giúp bạn tiến bộ.

4. Đọc hướng dẫn sử dụng máy ảnh

Nếu bạn đang ám ảnh về cách máy ảnh hoạt động và tìm cài đặt, thì khả năng nhận thức của bạn đang bị chuyển hướng khỏi chủ thể và sự sáng tạo. Bạn đốt cháy bao nhiêu thời gian trong khoảnh khắc để tìm cài đặt, nút bấm và tùy chọn trong hệ thống menu? Hãy tìm hiểu hệ thống máy ảnh của bạn từ trong ra ngoài.

5. Chụp ảnh cùng những nhiếp ảnh gia khác

Nếu bạn chỉ mang máy ảnh ra ngoài khi ở với gia đình hoặc bạn bè không chơi nhiếp ảnh, bạn sẽ biết tình huống này: “Mất bao lâu để chụp một bức ảnh?” Điều này gây khó chịu cho bạn và họ, vì vậy hãy dành thời gian theo đuổi sở thích nhiếp ảnh với những người chia sẻ đam mê của bạn.

Đi chụp với những nhiếp ảnh gia khác vừa mang tính giáo dục vừa thú vị. Khi gặp gỡ những nhiếp ảnh gia khác, dù là trong một workshop chính thức hay không chính thức thông qua nhóm xã hội hoặc bạn bè, bạn có cơ hội học hỏi từ người khác và có thời gian cân nhắc mỗi bức ảnh mà không áp lực về thời gian.

6. Học từ những sai lầm

Thật dễ dàng tìm lý do tại sao bạn chụp với những cài đặt hoặc bố cục đó. Tất cả những lý do đó có thể chính đáng và không thể tránh khỏi tại thời điểm đó. Tuy nhiên, việc nhận ra những cơ hội cải thiện và không lặp lại những sai lầm có thể đã được giải quyết chính là những viên ngọc quý của sự tiến bộ.

Nhiếp ảnh kỹ thuật số chắc chắn có nghĩa là chúng ta chụp/tạo ra nhiều ảnh hơn bao giờ hết, nhưng có bao nhiều người trong số chúng ta dành thời gian phân tích những sai lầm (những bức ảnh chúng ta chọn xóa) để hiểu tại sao thay vì chỉ tự nói “nó không đạt yêu cầu”?

7. Tìm kiếm sự hướng dẫn chuyên nghiệp

Có rất nhiều cá nhân và “công ty” cung cấp đào tạo nhiếp ảnh. Tất nhiên, việc trở thành một nhiếp ảnh gia tuyệt vời không nhất thiết có nghĩa là bạn là một giáo viên giỏi. Khi bắt đầu kinh doanh dạy nhiếp ảnh, nhiều người nghĩ rằng chỉ cần trình bày tác phẩm và truyền cảm hứng cho người khác. Nhưng không lâu sau đó họ nhận ra mình cần phải là hơn cả một nhiếp ảnh gia “tử tế” để truyền cảm hứng và giáo dục người khác.

Không giống như những người muốn hạ bệ người khác, nhiều người sáng tạo giỏi nhất lại rất hỗ trợ. Họ đảm nhận vai trò cố vấn và giáo dục viên. Một số viết sách hoặc tạo nội dung trực tuyến để giúp người khác thành công. Họ chia sẻ kiến thức, kỹ thuật và hiểu biết một cách vô tư, đặc biệt với những nghệ sĩ trẻ hoặc mới nổi.

Những người sáng tạo cũng hợp tác với các nghệ sĩ khác, trao đổi ý tưởng và quan điểm, vì vậy họ vừa học vừa dạy lẫn nhau. Hãy chọn bất kỳ nhiếp ảnh gia vĩ đại nào, đọc tiểu sử của họ hoặc tìm kiếm trên internet xem ai đã hướng dẫn hoặc ảnh hưởng đến họ, họ lần lượt truyền cảm hứng cho ai, và họ đã cộng tác với ai. Bạn sẽ thấy rằng, trong hầu hết mọi trường hợp, những yếu tố này đều là một phần quan trọng trong cuộc đời họ.

Trong nhiếp ảnh, giống như trong bất kỳ lĩnh vực sáng tạo nào, chỉ có một số ít nhiếp ảnh gia sẽ được ghi danh vào lịch sử như những người được coi là vĩ đại trên phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là tất cả chúng ta không nên tiếp tục phấn đấu để đạt được sự vĩ đại.

Việc nhận ra sự cải thiện liên tục của bản thân, niềm vui từ quá trình sáng tạo, và sự kích thích từ việc học tập đều là những phần thưởng đáng theo đuổi. Việc noi gương những đặc điểm và thực hành các hành vi của những người sáng tạo sẽ giúp bạn trên con đường mà tất cả chúng ta đang đi.