Ngày 4/6, gần 50 quốc gia đã nhóm họp tại trụ sở NATO ở Brussels trong khuôn khổ Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine (UDCG) để thảo luận về việc tăng cường cung cấp vũ khí và đạn dược cho Ukraine trong bối cảnh cuộc chiến với Nga bước sang năm thứ tư. Đáng chú ý, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth lần đầu tiên vắng mặt tại cuộc họp này kể từ khi nhóm được thành lập vào năm 2022, đánh dấu một sự thay đổi trong cách tiếp cận của Washington đối với cuộc xung đột.
Ảnh: AP Photo
Ông Hegseth, trở về từ một hội nghị an ninh tại Singapore, đã không tham dự cuộc họp UDCG và cũng không tham gia trực tuyến. Thay vào đó, Mỹ được đại diện bởi Tướng Christopher Cavoli. Sự vắng mặt này đã làm dấy lên lo ngại từ các đồng minh châu Âu về khả năng Mỹ đang chuyển hướng ưu tiên sang khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và có thể rút bớt sự hiện diện quân sự tại châu Âu.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo rằng việc Mỹ giảm hỗ trợ cho Ukraine có thể làm suy yếu uy tín của nước này trong việc ngăn chặn các xung đột tương lai, đặc biệt là liên quan đến Trung Quốc và Đài Loan.
Trong bối cảnh Mỹ giảm vai trò, Anh và Đức đã đảm nhận vai trò chủ trì cuộc họp UDCG. Anh thông báo kế hoạch tăng gấp mười lần sản xuất máy bay không người lái, nhận định rằng đây là yếu tố then chốt trong cuộc xung đột hiện nay.
Kể từ khi thành lập vào năm 2022, UDCG đã điều phối khoảng 126 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine, trong đó Mỹ đóng góp hơn 66,5 tỷ USD. Tuy nhiên, dưới chính quyền Tổng thống Trump, viện trợ mới từ Mỹ đã bị đình trệ, và vai trò lãnh đạo nhóm đã chuyển sang cho Đức và Anh.
Cuộc chiến tại Ukraine đã kéo dài sang năm thứ 4, gây ra hơn 12.000 thương vong dân sự và tổn thất nặng nề cho cả hai bên. Ukraine đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực và đạn dược nghiêm trọng, trong khi viện trợ quân sự từ phương Tây ngày càng khó khăn.
Trong các cuộc đàm phán hòa bình gần đây tại Istanbul, Nga đã đưa ra các yêu cầu cứng rắn, bao gồm việc Ukraine rút khỏi bốn vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và từ bỏ tham vọng gia nhập NATO. Ukraine kiên quyết bác bỏ các điều kiện này, đề xuất một lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày, kèm theo các đảm bảo an ninh quốc tế và trao đổi tù nhân.
Sự vắng mặt của Mỹ tại cuộc họp UDCG lần này đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Washington đối với cuộc xung đột tại Ukraine. Trong khi đó, châu Âu đang nỗ lực lấp đầy khoảng trống bằng cách tăng cường hỗ trợ quân sự cho Kiev. Tuy nhiên, triển vọng hòa bình vẫn mờ mịt khi các bên liên quan chưa tìm được tiếng nói chung trong các cuộc đàm phán.