Ngày 28/6, hàng trăm nghìn người dân Iran đã đổ về quảng trường Azadi (Tự Do) tại thủ đô Tehran, tham dự lễ quốc tang quy mô lớn dành cho 60 nạn nhân thiệt mạng trong các đợt không kích do Israel tiến hành, bao gồm nhiều tướng lĩnh cấp cao, chuyên gia quân sự và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của nước này.
Ảnh: Reuters
Đây được xem là một trong những buổi lễ tưởng niệm lớn nhất của Iran trong nhiều năm qua, diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Tehran và Tel Aviv chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, sau hơn hai tuần giao tranh dữ dội.
Lễ tang diễn ra trong không khí trang nghiêm, xúc động nhưng cũng đầy tính biểu tượng. Hàng dài quan tài phủ cờ Iran được diễu hành qua đám đông chen kín các tuyến đường trung tâm thủ đô. Người dân cầm theo hoa hồng, hô vang khẩu hiệu và đặt tay lên các quan tài như một hành động tưởng nhớ và tuyên thệ tiếp nối tinh thần “hy sinh vì Tổ quốc”.
Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, nhiều quan chức cấp cao cùng Mojtaba Khamenei – con trai của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei – đã có mặt tại buổi lễ. Lãnh tụ tối cao không xuất hiện nhưng được cho là theo dõi sát sự kiện và gửi lời chia buồn sâu sắc.
Theo Bộ Y tế Iran, tổng cộng đã có hơn 610 người thiệt mạng và hơn 4.700 người bị thương trong đợt không kích kéo dài 12 ngày của Israel. Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền quốc tế cho rằng con số thực tế có thể lên tới gần 1.000 người thiệt mạng, trong đó có gần 400 dân thường. Phía Israel cũng ghi nhận 28 người chết và hơn 3.200 người bị thương, sau các cuộc tấn công đáp trả bằng tên lửa từ Iran.
Căng thẳng bùng phát ngày 13/6 khi Israel tấn công nhiều cơ sở quân sự và hạt nhân tại Iran với lý do “ngăn chặn mối đe dọa hạt nhân tiềm tàng”. Iran đáp trả bằng một loạt tên lửa vào lãnh thổ Israel, gây thương vong và khiến Mỹ phải can thiệp quân sự vào ngày 22/6, tiến hành các cuộc không kích hỗ trợ Tel Aviv.
Tại lễ tang, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đã phát biểu đầy cảm xúc, nhấn mạnh: “Chúng tôi đã chống lại hai thế lực sở hữu vũ khí hạt nhân – Mỹ và Israel – bằng chính tinh thần anh hùng dân tộc. Iran sẽ không lùi bước. Chúng tôi tiến lên phía trước với niềm tự hào và quyết tâm hơn bao giờ hết”.
Lực lượng Vệ binh Cách mạng (IRGC) cũng phát đi tuyên bố khẳng định các chiến dịch tấn công của Mỹ và Israel “không đạt được mục tiêu chiến lược” và tuyên bố Iran vẫn duy trì năng lực phòng thủ chủ động.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong phát biểu tại Nhà Trắng, cho biết chính quyền Washington “đang đánh giá tình hình và sẽ hành động nếu cần thiết để bảo vệ đồng minh và lợi ích của nước Mỹ”.
Giới phân tích quốc tế cảnh báo, dù hai bên hiện chưa bước vào giai đoạn leo thang quân sự mới, nhưng nguy cơ xảy ra xung đột mở rộng là hoàn toàn có thể, khi những tuyên bố từ cả Iran lẫn Israel vẫn mang tính răn đe cao. Các cuộc tấn công vừa qua đã không chỉ nhắm vào mục tiêu quân sự, mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến hạ tầng dân sự và đẩy hàng triệu người dân vào cảnh hoang mang, thiếu thốn.
Lễ quốc tang tại Tehran không chỉ là dịp để Iran tưởng niệm những người thiệt mạng trong cuộc xung đột mới nhất với Israel, mà còn là thông điệp chính trị mạnh mẽ khẳng định lập trường không khuất phục, quyết tâm giữ vững chủ quyền và quyền phát triển năng lượng hạt nhân của mình.