Israel phát động “Operation Rising Lion”, tấn công Iran nhằm ngăn chặn chương trình hạt nhân

Theo Reuters, sáng ngày 13/6/2025, Israel đã phát động một chiến dịch quân sự mang mật danh “Operation Rising Lion” tập trung không kích nhiều mục tiêu tại Iran, trong đó có cơ sở sản xuất uranium tại Natanz, các nhà máy sản xuất tên lửa, đạn cùng nhiều nhân vật cấp cao thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC).

Các cuộc không kích đã gây ra những vụ nổ lớn tại Natanz và nhiều khu vực ở thủ đô Tehran. Truyền thông chính thống Iran đưa tin chỉ huy IRGC Hossein Salami đã thiệt mạng sau khi trụ sở của ông bị trúng bom, trong khi các báo cáo từ Tehran cho biết nhiều trẻ em và dân thường cũng bị ảnh hưởng trong các cuộc tấn công tập trung vào khu dân cư.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định cuộc tấn công nhằm vô hiệu hóa mối đe dọa tồn vong từ chương trình hạt nhân Iran, nhấn mạnh chiến dịch này sẽ kéo dài cho đến khi mối đe dọa đó bị loại bỏ. Theo quân đội Israel, đợt tấn công trực tiếp từ không trung được hỗ trợ bởi hoạt động phá hoại bí mật do Mossad tiến hành, mục tiêu làm suy yếu hệ thống phòng thủ và cơ sở tên lửa của Iran.

Israel đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, đóng cửa sân bay Ben Gurion và đặt hệ thống phòng không ở trạng thái sẵn sàng cao do dự báo Tehran có thể tiến hành các cuộc tấn công trả đũa bằng tên lửa hoặc máy bay không người lái.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Mỹ không tham gia vào chiến dịch và nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu là bảo vệ quân nhân Mỹ tại khu vực. Chính quyền Trump khẳng định sẽ bảo hộ quyền tự vệ của Israel nhưng không hỗ trợ trực tiếp trong các cuộc tấn công. Tổng thống Trump sau đó đã triệu tập Hội đồng An ninh Quốc gia và kêu gọi quay trở lại con đường ngoại giao, dù trước đó ông từng cảnh báo nguy cơ tấn công có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Thị trường toàn cầu phản ứng ngay lập tức với giá dầu thô Brent và WTI tăng mạnh hơn 7%, chạm mức cao nhất trong nhiều tháng, trong khi chứng khoán Mỹ tương lai ghi nhận đà bán tháo nhanh chóng. Các tài sản trú ẩn như trái phiếu kho bạc Mỹ, vàng, đồng Yên Nhật Bản và Franc Thụy Sĩ cùng đồng loạt tăng giá.

Phản ứng quốc tế đa chiều: Australia và New Zealand bày tỏ quan ngại sâu sắc, kêu gọi các bên kiềm chế để tránh nguy cơ mở rộng xung đột. Một số quan chức Mỹ, đặc biệt thuộc đảng Dân chủ, cảnh báo rằng vụ việc có thể dẫn đến một cuộc đối đầu toàn diện tại Trung Đông.

Hiện Iran được cho là chuẩn bị phản công bằng tên lửa đạn đạo và UAV, theo các nguồn an ninh địa phương. Tổng thống Trump và lãnh đạo Iran dự kiến đối thoại bàn đàm phán lần thứ sáu tại Oman vào cuối tuần nhưng chiến dịch quân sự của Israel có thể đẩy đàm phán này vào thế bế tắc thêm.