Sau nhiều năm bị gián đoạn và bỏ ngỏ, hệ thống phà liên đảo tại khu vực Caribbean đang dần được khôi phục với quy mô hiện đại hơn, bền vững hơn và đầy tham vọng. Dự án Connect Caribe, được khởi động từ năm 2023, đặt mục tiêu định hình lại cách con người và hàng hóa di chuyển giữa các đảo trong vùng biển Caribê.
Ảnh: Internet
Các chuyến bay nội vùng Caribbean từ lâu đã bị đánh giá là đắt đỏ, thiếu linh hoạt và phụ thuộc quá nhiều vào các tuyến trung chuyển từ Mỹ hoặc châu Âu. Trong khi đó, nhu cầu di chuyển giữa các đảo – cả cho mục đích du lịch lẫn vận tải hàng hóa – ngày càng tăng cao. Dịch vụ phà liên đảo, vì vậy, đang được xem là lời giải khả thi và kịp thời.
Dự án Connect Caribe ra đời với sự phối hợp giữa nhiều quốc gia trong khu vực, cùng sự hỗ trợ tài chính từ các quỹ đầu tư khu vực và tư nhân. Mục tiêu của dự án là đưa vào hoạt động hai tuyến phà chính: một tuyến phía Bắc đi qua Quần đảo Virgin (thuộc Mỹ và Anh), một tuyến phía Nam kết nối các điểm đến như Barbados, St. Vincent, Grenada, St. Lucia, Dominica và Trinidad & Tobago.
Theo kế hoạch mới nhất, các tuyến phà đầu tiên dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong quý I năm 2025, sau nhiều lần điều chỉnh do các vấn đề kỹ thuật và pháp lý. Trọng tâm ban đầu là phục vụ khách du lịch và vận chuyển hàng hóa nhẹ, với lộ trình khoảng 1 đến 2 chuyến mỗi ngày cho từng tuyến. Các bến cảng được lựa chọn là những điểm có tiềm năng phát triển du lịch và đóng vai trò trung chuyển trong chuỗi cung ứng khu vực.
Ngoài vận chuyển hành khách, dịch vụ phà mới còn hướng đến tăng cường khả năng lưu thông hàng hóa nông sản, hải sản và các sản phẩm thiết yếu giữa các đảo. Điều này giúp giảm thiểu chi phí logistics, thúc đẩy thương mại nội vùng và ổn định nguồn cung tại chỗ.
Việc tái thiết hệ thống phà tại Caribbean không chỉ đơn thuần là một giải pháp giao thông thay thế. Đây là một bước đi có tính chiến lược nhằm tái định hình hạ tầng khu vực theo hướng bền vững và toàn diện hơn.
Đối với du khách, dịch vụ phà mở ra cơ hội khám phá nhiều hòn đảo trong cùng một hành trình mà không phụ thuộc vào các chuyến bay đắt đỏ. Đối với các doanh nghiệp vận tải và xuất nhập khẩu, đây là cơ hội giảm chi phí và tăng tính chủ động trong điều phối hàng hóa.
Đặc biệt, việc thiết lập một trung tâm logistics tại Quần đảo Virgin thuộc Mỹ đang được xem là một mắt xích quan trọng, góp phần đẩy nhanh tốc độ hàng hóa tiếp cận thị trường Hoa Kỳ với mức chi phí cạnh tranh.
Tuy nhiên, dự án vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Việc lựa chọn loại tàu phù hợp để vận hành ở các vùng biển nông, đảm bảo an toàn mà không ảnh hưởng đến môi trường là một trong những vấn đề then chốt. Ngoài ra, mô hình hợp tác công – tư (PPP) cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các quốc gia trong vùng, nhằm đảm bảo thống nhất về luật pháp, tiêu chuẩn kỹ thuật và điều kiện vận hành.
Việc tái khởi động mạng lưới phà liên đảo Caribbean là một bước tiến đáng chú ý, thể hiện quyết tâm của khu vực trong việc nâng cấp hệ thống giao thông, giảm sự phụ thuộc vào các tuyến hàng không quốc tế và thúc đẩy phát triển nội vùng. Nếu được triển khai hiệu quả, đây sẽ không chỉ là một phương tiện vận chuyển mới, mà còn là động lực kinh tế mang tính cấu trúc cho toàn khu vực Caribê.