Leica M-A của Giáo hoàng Francis: Kiệt tác nghệ thuật vì mục đích từ thiện

Ngày 22 tháng 11 năm 2025, tại khách sạn Imperial ở Vienna, một sự kiện đặc biệt sẽ diễn ra tại Leitz Photographica Auction lần thứ 47: Đấu giá bộ máy ảnh Leica M-A và ống kính Noctilux-M 50mm f/1.2 ASPH từng thuộc sở hữu của Giáo hoàng Francis. Mang số serial độc nhất 5.000.000, bộ đôi này không chỉ là một kiệt tác công nghệ mà còn là biểu tượng của lòng nhân ái, với toàn bộ số tiền thu được dành cho tổ chức từ thiện cá nhân của ngài. Được định giá từ 60.000 đến 70.000 Euro, bộ máy ảnh này hứa hẹn sẽ thu hút các nhà sưu tầm trên toàn cầu, không chỉ bởi giá trị lịch sử mà còn bởi câu chuyện nhân văn sâu sắc đằng sau nó.

Được Leica Camera AG trao tặng vào năm 2024, trước khi Giáo hoàng Francis qua đời ở tuổi 88 vào tháng 3 năm 2025, bộ Leica M-A này là một tác phẩm nghệ thuật thực thụ. Thân máy rangefinder phim 35mm, vốn nổi tiếng với thiết kế cơ học tối giản, được hoàn thiện bằng chrome bạc và bọc da trắng tinh khôi, với tấm đáy, cửa sau và các nút điều khiển sơn trắng thanh lịch. Trên nắp hot shoe, biểu tượng Keys of Peter – biểu trưng quyền lực của Giáo hoàng – được khắc tỉ mỉ, trong khi mặt sau top plate mang dòng chữ “Miserando atque eligendo” (khiêm nhường nhưng được chọn), phương châm sống của ngài. Ống kính Noctilux, với lớp chrome sáng bóng và các khắc họa sơn vàng, trắng, càng làm tăng vẻ sang trọng. Cả hai còn được khắc năm tặng phẩm “A.D. MMXXIV” bằng số La Mã, cùng huy hiệu Thành quốc Vatican trên nắp thân máy và ống kính. Đi kèm là một hộp trình bày sang trọng với khóa riêng và bức ảnh chụp khoảnh khắc Giáo hoàng nhận món quà, nâng tầm giá trị sưu tầm.

Credit: T3

Trong lịch sử 100 năm của Leica, việc trao tặng sản phẩm với số serial đặc biệt cho các nhân vật xuất chúng là truyền thống lâu đời. Số 5.000.000 không chỉ đánh dấu một cột mốc sản xuất mà còn thể hiện sự tôn vinh của Leica dành cho Giáo hoàng Francis, vị giáo hoàng từ Argentina, người đã để lại dấu ấn với lòng nhân ái và cam kết giúp đỡ người khó khăn. Quyết định đấu giá bộ máy này để hỗ trợ từ thiện là minh chứng cho tinh thần “khiêm nhường nhưng được chọn” của ngài, biến một thiết bị nhiếp ảnh thành cầu nối cho những giá trị nhân văn cao cả.

Sự kiện đấu giá không chỉ có bộ Leica M-A. Những viên ngọc quý khác cũng xuất hiện, như Leica I Mod. A Luxus năm 1929, một trong những máy ảnh đầu tiên được bọc vàng, ước tính đạt 300.000–360.000 Euro. Đây là biểu tượng của sự xa xỉ từ buổi bình minh của nhiếp ảnh 35mm, khi Leica I cách mạng hóa ngành ảnh với thiết kế nhỏ gọn. Tương tự, Leica MP-114 sơn đen năm 1958, một trong 141 máy được chế tạo cho các phóng viên ảnh như Alfred Eisenstaedt, dự kiến đạt 700.000–800.000 Euro. Những chiếc máy này không chỉ là công cụ mà còn là nhân chứng lịch sử, ghi lại những khoảnh khắc từ chiến trường đến văn hóa đại chúng.

Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 100 năm Leica I, với chủ đề “100 năm Leica: Nhân chứng của thế kỷ”. Từ khi ra mắt tại Hội chợ Mùa xuân Leipzig năm 1925, Leica đã thay đổi cách thế giới nhìn nhận nhiếp ảnh, mở ra kỷ nguyên ảnh báo chí và sáng tạo cá nhân. Các triển lãm tại Leica Galleries ở Dubai, Milan, New York, Thượng Hải và Tokyo sẽ trưng bày tác phẩm của các nhiếp ảnh gia xuất sắc, cùng những phiên bản đặc biệt. Tuần lễ kỷ niệm tại trụ sở Wetzlar vào tháng 6 sẽ là điểm nhấn, khẳng định vị thế của Leica trong văn hóa hình ảnh toàn cầu.

Bộ Leica M-A của Giáo hoàng Francis không chỉ là món đồ sưu tầm mà còn là biểu tượng của sự giao thoa giữa nghệ thuật, lịch sử và lòng nhân ái. Với thiết kế tinh xảo và ý nghĩa từ thiện, nó vượt xa giá trị vật chất, trở thành lời nhắc nhở về sức mạnh của nhiếp ảnh trong việc lan tỏa điều tốt đẹp. Đối với cộng đồng nhiếp ảnh Việt Nam, nơi đam mê nghệ thuật đang nở rộ, sự kiện này là cơ hội để chứng kiến một phần di sản Leica, đồng thời góp phần vào sứ mệnh nhân đạo. Đấu giá tại Vienna sẽ không chỉ là sân chơi của các nhà sưu tầm, mà còn là lời kêu gọi để mỗi chúng ta nhìn lại giá trị của sự sẻ chia trong một thế giới đầy biến động.