Mỹ – Israel không kích Iran: giáng đòn quyết định vào cơ sở hạt nhân, khu vực dậy sóng

By Hương Giang

Ngày 21/6, Tổng thống Trump xác nhận rằng Mỹ, phối hợp cùng Israel, đã tiến hành các cuộc không kích vào ba cơ sở hạt nhân trọng yếu của Iran là Fordow, Natanz và Isfahan, trong chiến dịch nhằm ngăn chặn chương trình hạt nhân Tehran. Ông mô tả đây là một “thành công quân sự ngoạn mục”, đồng thời cảnh báo sẽ tiếp tục tấn công nếu Iran không chấp nhận hòa đàm.

Ảnh: AFP 

Theo South China Morning Post, Mỹ sử dụng ít nhất sáu quả bom siêu trọng GBU‑57 “bunker-buster” do B‑2 thả xuống Fordow, trong khi Natanz và Isfahan bị tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk. Ông Trump cho biết tất cả máy bay đã an toàn rút về, khẳng định đòn đánh “hạ gục hoàn toàn năng lực làm giàu uranium của Iran”.

Iran xác nhận các cơ sở đã được sơ tán một phần và tuyên bố không chịu đàm phán hạt nhân trong khi còn bị tấn công. Ít nhất 430 thường dân và lực lượng an ninh Iran thiệt mạng, trong khi Israel báo cáo hơn 24 dân thường chết và 1.200 người bị thương do tên lửa trả đũa.

Thủ tướng Netanyahu hoan nghênh hành động phối hợp, cho rằng đòn không kích giúp ngăn chặn “vũ khí hủy diệt hàng loạt”. Tuy nhiên, tại Mỹ, phản ứng chia rẽ rõ rệt: một số nghị sĩ ủng hộ vì mục tiêu an ninh, trong khi nhóm khác – bao gồm Dân chủ và tự do – cáo buộc tổng thống vi phạm Hiến pháp vì không xin Quốc hội chấp thuận.

Giá dầu hiện đang tăng khoảng 18%, có thể vọt lên 80–100 USD/thùng nếu Iran tấn công cơ sở dầu khí hoặc phong tỏa eo biển Hormuz. Thị trường tài chính hiện rơi vào trạng thái bất ổn, trong khi thị trường crypto cũng giảm mạnh – Ether mất hơn 5%, Bitcoin giảm khoảng 1 %.

Chiến dịch được coi là đòn áp lực tối đa với Iran, nhưng giới phân tích cảnh báo nguy cơ đáp trả mạnh từ Tehran, kéo theo chuỗi phản ứng khu vực – từ tấn công tên lửa tới trừng phạt dầu khí. Điều này khiến lạm phát toàn cầu tăng cao, gây áp lực thêm cho các ngân hàng trung ương.

Cuộc không kích kết hợp giữa Mỹ – Israel là bước leo thang nghiêm trọng, thay đổi cục diện đối đầu Trung Đông. Trong khi được xem là hành động ngăn chặn tham vọng hạt nhân Iran, nó cũng mở ra loạt hệ quả: căng thẳng khu vực leo thang, phản ứng quốc tế, và chấn động thị trường toàn cầu. Câu hỏi lớn ở thời điểm này là: Đòn quân sự có giúp mở đường ngoại giao hay chỉ đẩy xung đột vào vòng xoáy không dứt? Đây là bài toán lớn cần được giải quyết nếu nhân loại muốn chấm dứt chuỗi bạo lực và bất ổn hiện hữu.