Mỹ siết chặt kiểm soát phần mềm thiết kế chip, nhắm vào ngành bán dẫn của Trung Quốc

By Nhã Thanh

Ngày 30 tháng 5 năm 2025, chính phủ Mỹ đã ban hành các quy định xuất khẩu mới nhằm hạn chế việc bán phần mềm thiết kế bán dẫn – còn gọi là phần mềm tự động hóa thiết kế điện tử (EDA) cho các công ty Trung Quốc. Động thái này được xem là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn nhằm kìm hãm khả năng phát triển chip AI tiên tiến của Trung Quốc. 

Ba công ty hàng đầu trong lĩnh vực phần mềm EDA – Siemens EDA, Cadence Design Systems và Synopsys đều xác nhận đã nhận được thông báo từ Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) thuộc Bộ Thương mại Mỹ. Theo đó, việc xuất khẩu, tái xuất khẩu hoặc chuyển giao trong nội địa phần mềm EDA cho khách hàng Trung Quốc hoặc các thực thể liên quan đến quân đội Trung Quốc sẽ cần giấy phép đặc biệt. 

Ảnh: Global Times

Synopsys cho biết họ đã tạm ngừng dự báo tài chính cho quý III và cả năm 2025 do ảnh hưởng từ quy định mới. Cadence cũng xác nhận rằng các giao dịch với khách hàng Trung Quốc giờ đây sẽ phải tuân thủ quy trình cấp phép nghiêm ngặt hơn. 

Theo tờ Global Times, các chuyên gia Trung Quốc lên án động thái này là một phần trong “cuộc chiến công nghệ” mà Mỹ đang tiến hành nhằm duy trì vị thế thống trị trong lĩnh vực AI và bán dẫn. Họ cho rằng việc Mỹ liên tục mở rộng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu không chỉ làm tổn hại đến các công ty Trung Quốc mà còn gây thiệt hại cho chính các doanh nghiệp Mỹ – vốn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc để tăng trưởng doanh thu. 

Một số nhà phân tích Trung Quốc cảnh báo rằng các biện pháp này có thể thúc đẩy Trung Quốc đẩy nhanh quá trình tự chủ công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực phần mềm thiết kế chip – vốn là điểm yếu hiện tại của nước này. 

Các quy định mới được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng leo thang, đặc biệt là trong cuộc đua phát triển chip AI. Trước đó, Mỹ đã cấm Nvidia và AMD bán các dòng chip AI cao cấp như H100 và H20 cho Trung Quốc, buộc các công ty này phải phát triển phiên bản “giảm sức mạnh” để duy trì thị phần tại thị trường này. 

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc siết chặt kiểm soát xuất khẩu có thể gây ra hiệu ứng ngược, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy nhanh xu hướng phân tách công nghệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.