Mỹ tăng phí cảng với tàu Trung Quốc, căng thẳng thương mại leo thang

Trong một động thái được xem là đòn đáp trả mới nhất trong cuộc chiến thương mại đang tiếp diễn giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, chính quyền Mỹ đã áp đặt mức phí cảng cao chưa từng có đối với các tàu thương mại Trung Quốc cập cảng Mỹ. Quyết định này được công bố vào ngày 18/4/2025, làm dấy lên lo ngại về một vòng căng thẳng thương mại mới có thể tác động mạnh đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bộ Giao thông Mỹ tuyên bố sẽ tăng gần gấp đôi mức phí cập cảng đối với các tàu chở hàng mang quốc tịch Trung Quốc, bắt đầu có hiệu lực từ đầu tháng 5/2025. Cụ thể, mức phí mới áp dụng cho mỗi lần cập cảng sẽ dao động từ 250.000 đến 400.000 USD, tùy theo trọng tải và loại hàng hóa.

Chính phủ Mỹ cho biết động thái này nhằm “đảm bảo sự công bằng trong tiếp cận thị trường” và “bảo vệ an ninh kinh tế quốc gia”, đồng thời tố cáo Trung Quốc đã trợ giá mạnh tay cho các doanh nghiệp vận tải biển của mình, tạo ra lợi thế không công bằng trong cạnh tranh quốc tế.

Trung Quốc đã nhanh chóng lên án quyết định của Mỹ, gọi đây là một “hành động phân biệt đối xử” và “vi phạm nghiêm trọng các nguyên tắc thương mại quốc tế”. Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố sẽ “áp dụng tất cả biện pháp cần thiết” để bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp nước này, đồng thời cân nhắc việc áp thuế trả đũa hoặc hạn chế tiếp cận thị trường đối với các doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại Trung Quốc.

Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng việc áp phí cảng cao sẽ gây ra hệ lụy trực tiếp đối với chi phí vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang Mỹ, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang tìm cách phục hồi sau đại dịch và đối phó với lạm phát toàn cầu.

BBC cho biết, một số nhà nhập khẩu Mỹ đã bắt đầu tìm kiếm tuyến đường thay thế hoặc đàm phán với các đối tác ngoài Trung Quốc nhằm tránh rủi ro từ các chính sách thương mại ngày càng bất ổn. Trong khi đó, các hãng vận tải biển lớn như COSCO (Trung Quốc) và Evergreen (Đài Loan) dự báo giá cước sẽ bị điều chỉnh tăng để bù đắp chi phí mới, gây ảnh hưởng lan rộng đến giá thành sản phẩm cho người tiêu dùng.

Ảnh: South China Morning Post

Động thái này diễn ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố “sẵn sàng áp đặt các biện pháp mạnh tay hơn nếu Trung Quốc không chấm dứt hành vi thương mại bất công”. Trước đó, Mỹ cũng đã siết kiểm soát đối với các doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc, bao gồm việc cấm giao dịch với một số nhà sản xuất chip lớn.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng căng thẳng thương mại hiện tại có thể kéo dài và lan rộng sang các lĩnh vực như tài chính, công nghệ và cả chuỗi cung ứng năng lượng nếu không có giải pháp đàm phán cụ thể trong thời gian tới.

Việc Mỹ bất ngờ tăng mạnh phí cảng đối với tàu Trung Quốc đánh dấu một bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại song phương, với nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả, dòng hàng hóa và tâm lý thị trường toàn cầu. Giữa bối cảnh kinh tế thế giới vẫn đang phục hồi mong manh, đây là diễn biến đáng theo dõi, đòi hỏi các doanh nghiệp và chính phủ phải có phản ứng linh hoạt, kịp thời.