Nestlé đối mặt khủng hoảng lãnh đạo và áp lực tái cấu trúc giữa thị trường cạnh tranh khốc liệt

Nestlé, gã khổng lồ thực phẩm Thụy Sĩ, đang trải qua một trong những giai đoạn hỗn loạn nhất trong lịch sử 159 năm của mình. Việc sa thải giám đốc điều hành (CEO) Laurent Freixe vào tháng 9 năm 2025, chỉ một năm sau khi ông nhậm chức, đã đánh dấu lần thay đổi lãnh đạo thứ ba trong vòng hơn một năm, đẩy công ty vào một cuộc khủng hoảng lãnh đạo chưa từng có. Với doanh số trì trệ, cổ phiếu mất giá 40% kể từ năm 2022 và nợ tăng vọt, Nestlé đang phải đối mặt với áp lực mạnh mẽ từ các nhà đầu tư để thu hẹp danh mục sản phẩm, cắt giảm chi phí và tìm lại động lực tăng trưởng trong một thị trường tiêu dùng ngày càng khốc liệt.

Sự ra đi đột ngột của Laurent Freixe, một nhân vật kỳ cựu với gần 40 năm làm việc tại Nestlé, bắt nguồn từ các cáo buộc về hành vi thiên vị và mối quan hệ không được công khai với một nhân viên cấp dưới. Theo Giám đốc Tài chính Anna Manz, các khiếu nại về hành vi thiên vị của Freixe được báo cáo từ tháng 5 năm 2025 thông qua hệ thống báo cáo nội bộ của công ty, được gọi là “Speak Up”. Cuộc điều tra ban đầu không tìm thấy bằng chứng, và Freixe đã phủ nhận các cáo buộc. Tuy nhiên, khi các khiếu nại tiếp tục xuất hiện, một cuộc điều tra thứ hai được tiến hành với sự giám sát của Chủ tịch Hội đồng Quản trị Paul Bulcke và luật sư độc lập từ Thụy Sĩ, dẫn đến kết luận rằng Freixe đã vi phạm quy tắc ứng xử của công ty. Kết quả là ông bị sa thải vào ngày 2 tháng 9 năm 2025, không nhận được bất kỳ khoản trợ cấp thôi việc nào.

Ngay sau đó, Nestlé nhanh chóng bổ nhiệm Philipp Navratil, 49 tuổi, người đứng đầu nhánh Nespresso, làm CEO mới. Manz ca ngợi Navratil là một nhà lãnh đạo “chiến lược, chu đáo, tập trung vào thực thi” và có khả năng “thúc đẩy sự đơn giản hóa trong toàn tổ chức”. Việc bổ nhiệm Navratil, một người đã gắn bó 24 năm với Nestlé, được kỳ vọng sẽ mang lại sự thay đổi nhanh chóng và duy trì đà kinh doanh trong bối cảnh công ty đang đối mặt với nhiều thách thức.

Credit: Sputnik

Cuộc khủng hoảng lãnh đạo chỉ là bề nổi của những vấn đề sâu xa hơn tại Nestlé. Doanh số của công ty đã chững lại trong vài năm qua, với mức tăng trưởng nội tại chỉ đạt 0,1% trong nửa đầu năm 2024. Cổ phiếu Nestlé đã mất 40% giá trị kể từ năm 2022, bị vượt xa bởi các đối thủ châu Âu như Unilever và Danone. Nợ tài chính ròng của công ty đã tăng gấp ba lần thu nhập trước thuế, lãi vay, khấu hao và phân bổ (EBITDA), từ mức khoảng một lần vào năm 2017, vượt xa mức nợ của Unilever, vốn duy trì ổn định ở mức hai lần EBITDA.

Các nhà đầu tư và nhà phân tích đang kêu gọi một cuộc cải tổ triệt để. Một nhà đầu tư nằm trong top 20 của Nestlé, giấu tên, nhấn mạnh rằng công ty cần “gầy gọn và hiệu quả hơn” bằng cách cắt giảm chi phí và tập trung vào các thương hiệu cốt lõi. Ingo Speich, người đứng đầu về quản trị doanh nghiệp và phát triển bền vững tại Deka Investment, cũng khẳng định: “Nestlé cần tập trung vào việc tái cấu trúc cấp bách”. Các đề xuất bao gồm thu hẹp danh mục sản phẩm từ hơn 2.000 thương hiệu, bao gồm từ thức ăn cho thú cưng Purina, cà phê Nescafé đến thanh sô-cô-la KitKat, xuống còn khoảng 30 thương hiệu chủ lực như KitKat, Nescafé và công thức dinh dưỡng trẻ em NAN.

Ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống đang chứng kiến những thay đổi lớn, khi người tiêu dùng, chịu ảnh hưởng từ lạm phát toàn cầu và chi phí sinh hoạt tăng cao, ngày càng chuyển sang các thương hiệu siêu thị giá rẻ thay vì các nhãn hiệu nổi tiếng. Các đối thủ của Nestlé, như Unilever, đã và đang thực hiện các bước đi chiến lược để thích nghi, chẳng hạn như tách riêng mảng kinh doanh kem (bao gồm các thương hiệu như Magnum, Wall’s và Ben & Jerry’s). Tương tự, Keurig Dr Pepper công bố kế hoạch hợp nhất với JDE Peet’s và tách riêng các mảng đồ uống lạnh và cà phê vào tháng 8 năm 2025, nhằm tối ưu hóa hiệu quả và giá trị.

Trong khi đó, Nestlé đã bắt đầu xem xét việc thoái vốn một số mảng kinh doanh kém hiệu quả. Vào tháng 7 năm 2025, công ty thông báo rà soát mảng kinh doanh vitamin, có thể dẫn đến việc bán một số thương hiệu, đồng thời cân nhắc bán mảng nước uống hoặc tìm kiếm các đối tác chiến lược. Tuy nhiên, các nhà phân tích như Andreas von Arx từ Baader Helvea cho rằng Nestlé cần một cuộc đại tu cấu trúc sâu rộng hơn, bao gồm cả việc xem xét lại nhu cầu nhân sự tại trụ sở chính. Jon Cox từ Kepler Cheuvreux cảnh báo rằng nếu Navratil không thể xoay chuyển tình thế, áp lực sẽ gia tăng và “mọi người có thể bắt đầu nói về việc chia tách công ty”.

Việc bổ nhiệm Philipp Navratil là một cơ hội để Nestlé lấy lại đà tăng trưởng, nhưng thách thức đặt ra cho ông là không nhỏ. Với kinh nghiệm lãnh đạo Nespresso, Navratil được kỳ vọng sẽ mang lại sự đổi mới và tập trung vào các thương hiệu chủ lực, đồng thời thúc đẩy các chiến lược đơn giản hóa và hiệu quả. Tuy nhiên, trong một thị trường mà quy mô không còn là lợi thế duy nhất, Nestlé cần phải hành động nhanh chóng để lấy lại lòng tin của nhà đầu tư và khách hàng.

Cuộc khủng hoảng lãnh đạo tại Nestlé không chỉ là câu chuyện về sự ra đi của một CEO mà còn là biểu hiện của những thách thức lớn hơn mà công ty đang đối mặt trong một thị trường tiêu dùng biến động. Với Philipp Navratil tại vị, Nestlé đứng trước cơ hội để viết lại câu chuyện của mình, tập trung vào hiệu quả, đổi mới và các thương hiệu cốt lõi. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt và áp lực từ các nhà đầu tư, con đường phía trước sẽ không hề dễ dàng. Hành trình của Nestlé trong những tháng tới sẽ là minh chứng cho khả năng của công ty trong việc thích nghi và định hình lại tương lai của mình trong ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống toàn cầu.