Nhà khoa học Harvard người Nga được thả sau khi bị cáo buộc buôn lậu phôi ếch

Vào tháng 2 năm 2025, Kseniia Petrova, 30 tuổi, nhà nghiên cứu tại Trường Y Harvard, bị lực lượng Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) chặn tại sân bay quốc tế Boston Logan khi trở về từ Pháp. Trong hành lý của cô có chứa mẫu phôi ếch dùng cho nghiên cứu khoa học, nhưng không được khai báo và thiếu giấy phép hợp lệ. Cơ quan chức năng cáo buộc Petrova vi phạm luật kiểm soát xuất nhập khẩu sinh học và bắt giữ cô. Visa J‑1 của cô bị thu hồi và cô bị chuyển đến trung tâm giam giữ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) tại bang Louisiana.

Tháng 5/2025, một thẩm phán liên bang tại Vermont xác định việc giam giữ Petrova là không hợp pháp và cho phép cô được nộp tiền bảo lãnh. Đến ngày 12/6/2025, thẩm phán Judith Dein tại Boston phán quyết chính thức cho Petrova được tại ngoại.

Cô phải tuân thủ một số điều kiện nghiêm ngặt như: không được rời khu vực New England, nộp lại hộ chiếu và có mặt trong mọi phiên điều trần tiếp theo. Petrova rời tòa với tâm trạng xúc động và gửi lời cảm ơn đến những người đã ủng hộ mình trong suốt thời gian bị giam giữ.

Petrova sẽ tiếp tục đối mặt với phiên điều trần sơ bộ vào ngày 18/6/2025, nơi tòa sẽ xác định có đủ bằng chứng để truy tố hình sự hay không. Nếu bị kết án, cô có thể đối mặt với mức án lên đến 20–25 năm tù và khoản phạt lên tới 250.000 USD.

Các đồng nghiệp và giáo sư tại Harvard đã gửi thư lên tòa án ủng hộ Petrova, nhấn mạnh tầm quan trọng của nghiên cứu phôi ếch trong lĩnh vực miễn dịch học và ung thư. Luật sư của cô khẳng định Petrova không cố tình vi phạm và cho rằng sự việc chỉ là một lỗi khai báo hành chính, thường chỉ bị phạt không quá 500 USD.

Ngoài ra, luật sư cũng cảnh báo việc trục xuất Petrova về Nga có thể gây nguy hiểm cho cô vì cô từng công khai phản đối cuộc chiến tranh tại Ukraine – điều có thể khiến cô bị đàn áp nếu quay trở về.

Kseniia Petrova – nhà nghiên cứu trẻ được đánh giá cao trong giới học thuật – hiện đã được tại ngoại nhưng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý. Câu chuyện đặt ra những câu hỏi lớn về cách xử lý các vấn đề nhập cảnh đối với giới khoa học quốc tế, cũng như sự căng thẳng địa chính trị ảnh hưởng đến hoạt động nghiên cứu khoa học xuyên quốc gia.

Theo USA Today, AP News.