Oscar thay đổi quy định nhằm bảo vệ điện ảnh truyền thống trước làn sóng AI

Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ (AMPAS) vừa công bố những điều chỉnh quan trọng đối với quy định xét giải Oscar, đặc biệt liên quan đến việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong các tác phẩm điện ảnh. Đây là động thái được đánh giá là nỗ lực để bảo vệ bản sắc nghệ thuật truyền thống của điện ảnh, trong bối cảnh công nghệ AI đang có tác động ngày càng lớn đến ngành công nghiệp sáng tạo.

Theo quy định mới, một bộ phim muốn đủ điều kiện tranh giải Oscar phải có sự tham gia sáng tạo chủ chốt của con người trong các khâu như đạo diễn, biên kịch, quay phim, dựng phim và thiết kế sản xuất. Cụ thể, các hạng mục sáng tạo chính không được hoàn toàn phụ thuộc vào các công cụ AI tạo sinh.

Credit: The Verge

Viện Hàn lâm nhấn mạnh rằng họ “ủng hộ việc sử dụng công nghệ để hỗ trợ nghệ thuật”, nhưng đồng thời khẳng định các giải thưởng danh giá nhất thế giới điện ảnh vẫn phải tôn vinh lao động sáng tạo mang tính con người.

Một điểm đáng chú ý là những bộ phim có kịch bản được viết toàn bộ bởi trí tuệ nhân tạo, chẳng hạn như sử dụng công cụ AI để tạo ra toàn bộ câu chuyện, lời thoại và kết cấu kịch bản, sẽ không đủ điều kiện xét giải. Tuy nhiên, việc sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ trong quá trình sáng tạo vẫn được chấp nhận, miễn là phần đóng góp của con người giữ vai trò chính.

Nhiều đạo diễn, biên kịch và nhà sản xuất đã hoan nghênh quy định mới, coi đây là cách Viện Hàn lâm bảo vệ giá trị cốt lõi của điện ảnh. Một đạo diễn nổi tiếng bình luận: “AI có thể giúp ích rất nhiều, nhưng cảm xúc, trải nghiệm và sự đồng cảm – những điều làm nên một bộ phim hay vẫn là thứ mà chỉ con người mới mang lại.”

Tuy nhiên, cũng có những ý kiến cho rằng quy định mới có thể làm chậm bước tiến đổi mới sáng tạo, khi nhiều nhà làm phim độc lập đang thử nghiệm cách kết hợp AI để tiết kiệm chi phí sản xuất.

Quyết định của Viện Hàn lâm được đưa ra trong bối cảnh nhiều hãng phim bắt đầu thử nghiệm các công nghệ mới như AI tạo cảnh, tạo nhân vật kỹ thuật số, hay thậm chí dùng AI để tái tạo diễn viên quá cố. Điều này đã làm dấy lên lo ngại rằng nghệ thuật thứ bảy đang dần rời xa yếu tố con người.

Sự thay đổi quy định của Oscar phản ánh một nỗ lực cân bằng giữa đổi mới công nghệ và bảo tồn giá trị truyền thống. Khi AI tiếp tục len lỏi vào mọi lĩnh vực, câu hỏi đặt ra là: Liệu ranh giới giữa “công cụ hỗ trợ” và “người thay thế” sẽ mờ dần hay rõ ràng hơn? Câu trả lời, có lẽ, sẽ được viết nên bởi chính những bộ phim của tương lai.