Phi hành gia NASA “Butch và Suni” trở lại Trái Đất sau nhiệm vụ kéo dài trong không gian

By Nguyễn Thị Thảo Nhi 19 Tháng ba, 2025

Các phi hành gia NASA Butch Wilmore và Suni Williams đã trở lại Trái Đất trong một tàu con thoi SpaceX vào thứ Ba với một cuộc hạ cánh nhẹ nhàng ngoài khơi bờ biển Florida, chín tháng sau khi tàu Boeing (BA.N) Starliner của họ gặp sự cố, làm gián đoạn chuyến lưu trú dự kiến kéo dài một tuần trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).

Ảnh: NASA TV

Cuộc trở về của họ đánh dấu sự kết thúc của một nhiệm vụ không gian kéo dài đầy khó khăn và không chắc chắn, với nhiều vấn đề kỹ thuật, biến một sự kiện hiếm hoi trong kế hoạch dự phòng của NASA – cùng với các thất bại gần đây của Starliner – trở thành một sự kiện toàn cầu và chính trị gây chú ý.

Wilmore và Williams, hai phi hành gia kỳ cựu của NASA và cựu phi công thử nghiệm Hải quân Mỹ, đã được phóng lên không gian vào tháng 6 với tư cách là phi hành đoàn đầu tiên của Starliner trong một chuyến bay thử nghiệm kéo dài tám ngày. Tuy nhiên, các vấn đề về hệ thống động cơ của Starliner đã dẫn đến các sự chậm trễ liên tiếp trong việc đưa họ trở về, cuối cùng NASA quyết định đưa họ vào lịch quay vòng phi hành đoàn của mình và cho họ trở về trên tàu con thoi SpaceX trong năm nay.

Vào sáng thứ Ba, Wilmore và Williams đã vào trong tàu vũ trụ Crew Dragon cùng với hai phi hành gia khác và tách khỏi ISS lúc 1:05 sáng giờ ET (0505 GMT) để bắt đầu chuyến bay dài 17 giờ về Trái Đất. Phi hành đoàn bốn người, chính thức là một phần của nhiệm vụ phi hành đoàn Crew-9 của NASA, đã lao qua bầu khí quyển của Trái Đất, sử dụng tấm chắn nhiệt và hai bộ dù để làm giảm tốc độ quỹ đạo 17.000 mph (27.359 km/h) xuống chỉ còn 17 mph khi hạ cánh nhẹ nhàng vào lúc 5:57 chiều ET, cách bờ biển Vịnh Florida khoảng 50 dặm dưới bầu trời trong xanh.

“Thật là một chuyến đi tuyệt vời”, phi hành gia NASA Nick Hague, chỉ huy nhiệm vụ Crew-9 trên tàu Dragon, đã nói với trung tâm điều khiển ngay sau khi hạ cánh. “Tôi thấy một tàu đầy những nụ cười, từ tai này đến tai kia”.

Các phi hành gia sẽ được đưa đến trạm y tế của NASA tại Trung tâm Vũ trụ Johnson ở Houston để kiểm tra sức khỏe theo định kỳ trong vài ngày trước khi các bác sĩ của NASA thông báo họ có thể trở về với gia đình. “Họ sẽ có thời gian nghỉ ngơi xứng đáng, thời gian quý báu bên gia đình”, Giám đốc Chương trình Phi hành đoàn Thương mại của NASA Steve Stich nói với các phóng viên sau khi tàu hạ cánh. “Đã quá lâu đối với họ”.

Ảnh: NASA

Nhiệm vụ này đã thu hút sự chú ý của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người khi mới nhậm chức vào tháng 1 đã yêu cầu đưa Wilmore và Williams trở về nhanh hơn và cáo buộc, dù không có bằng chứng, rằng Tổng thống Joe Biden trước đây “bỏ rơi” họ trên ISS vì lý do chính trị.

NASA đã hành động theo yêu cầu của Trump bằng cách đưa sứ mệnh thay thế Crew-9 lên sớm hơn, Giám đốc ISS của NASA Joel Montalbano cho biết hôm thứ Ba. Cơ quan này đã thay thế một tàu con thoi SpaceX bị trì hoãn bằng một tàu sẽ sẵn sàng sớm hơn và đẩy nhanh quá trình xem xét an toàn để đáp ứng yêu cầu của tổng thống.

Ảnh: NASA

Trump đã nói với Fox News vào thứ Ba rằng Wilmore và Williams sẽ đến thăm Phòng Bầu Dục sau khi họ phục hồi từ nhiệm vụ của mình.

Wilmore đã nói với các phóng viên qua điện thoại từ ISS vào đầu tháng này rằng anh không tin rằng quyết định giữ họ lại ISS cho đến khi Crew-10 đến đã bị ảnh hưởng bởi chính trị dưới chính quyền Biden.

CEO SpaceX Elon Musk, người là cố vấn thân cận của Trump, đã đồng tình với yêu cầu của Trump về việc trở về sớm hơn, đồng thời nói rằng chính quyền Biden đã từ chối lời đề nghị của SpaceX về một nhiệm vụ cứu hộ riêng biệt với tàu Dragon vào năm ngoái.

Các quan chức NASA cho biết hai phi hành gia này phải ở lại ISS để duy trì đủ số lượng nhân sự và cơ quan không có ngân sách hoặc nhu cầu vận hành để gửi một tàu cứu hộ riêng biệt. Các chuyến bay Crew Dragon có giá từ 100 triệu đến 150 triệu USD.

Crew Dragon là tàu vũ trụ duy nhất của Mỹ có khả năng đưa người vào quỹ đạo. Boeing đã hy vọng Starliner sẽ cạnh tranh với tàu con thoi SpaceX, nhưng nhiệm vụ với Wilmore và Williams đã khiến tương lai phát triển của nó trở nên không chắc chắn.

Stich cho biết vào thứ Ba rằng Starliner có thể cần phải thực hiện một chuyến bay thử nghiệm không người lái nữa – sẽ là chuyến bay thứ ba không người lái và là chuyến thử nghiệm thứ tư tổng thể – trước khi nó có thể thường xuyên đưa các phi hành gia của Mỹ vào quỹ đạo.

286 ngày trong không gian: ISS, với độ cao khoảng 254 dặm, là một phòng thí nghiệm nghiên cứu có diện tích bằng một sân bóng đá và đã được các phi hành gia quốc tế duy trì liên tục trong gần 25 năm, là một nền tảng quan trọng của ngoại giao khoa học chủ yếu được quản lý bởi Mỹ và Nga.

Trong khuôn khổ lịch quay vòng phi hành đoàn của NASA, Wilmore và Williams đã tham gia vào khoảng 150 thí nghiệm khoa học trên trạm vũ trụ cho đến khi phi hành đoàn thay thế của họ được phóng lên vào tuần trước.

Cặp đôi này đã ghi nhận 286 ngày trong không gian trong nhiệm vụ – dài hơn so với thời gian trung bình của một nhiệm vụ trên ISS kéo dài sáu tháng, nhưng vẫn còn xa so với kỷ lục của phi hành gia Mỹ Frank Rubio, người đã có 371 ngày trong không gian kết thúc vào năm 2023, do một sự cố rò rỉ chất làm mát trên tàu vũ trụ Nga.

Sống trong không gian trong nhiều tháng có thể ảnh hưởng đến cơ thể con người theo nhiều cách, từ teo cơ đến khả năng suy giảm thị lực.

Williams, hoàn thành chuyến bay không gian thứ ba của mình, đã có tổng cộng 608 ngày trong không gian, là người có thời gian ở không gian lâu thứ hai trong số các phi hành gia Mỹ, sau Peggy Whitson với 675 ngày. Phi hành gia Nga Oleg Kononenko đã lập kỷ lục thế giới năm ngoái với 878 ngày tổng cộng.

“Chúng tôi đã chuẩn bị tinh thần để ở lại lâu, dù chúng tôi dự định chỉ ở lại ngắn”, Wilmore nói với các phóng viên từ không gian vào đầu tháng này. “Đó chính là những gì chương trình bay vũ trụ của quốc gia bạn hướng đến”, anh nói. “Lên kế hoạch cho những tình huống bất ngờ và không lường trước. Và chúng tôi đã làm được điều đó”.