Piyush Goyal thăm Mỹ thúc đẩy đàm phán thương mại song phương

By Bùi Thị Thanh Thảo

Bạn có bao giờ tự hỏi, đằng sau những con số thương mại khổng lồ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, là những cuộc đối thoại căng thẳng nhưng đầy hy vọng? Đó chính là bối cảnh cho chuyến thăm Mỹ của Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ Piyush Goyal vào ngày 22 tháng 9 năm 2025 – một bước đi chiến lược nhằm đẩy nhanh tiến trình đạt thỏa thuận thương mại song phương “có lợi lẫn nhau”. Với đoàn bao gồm đặc phái viên trưởng Rajesh Agrawal, chuyến thăm này theo sau cuộc họp tích cực ngày 16 tháng 9 tại New Delhi giữa các nhà đàm phán hai bên, đánh dấu sự tan băng sau những tháng căng thẳng thuế quan. Không chỉ là ngoại giao, đây là cơ hội để Ấn Độ và Mỹ hàn gắn, mở rộng hợp tác, hướng tới mục tiêu thương mại 500 tỷ USD vào năm 2030, mang lại lợi ích thiết thực cho hàng triệu người dân.

Chuyến thăm của Goyal – lần thứ hai trong năm sau chuyến đi Washington tháng 5 để gặp Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick – sẽ tập trung vào các cuộc họp tại New York với quan chức Mỹ, nhằm “tiến xa hơn các thảo luận để đạt kết thúc sớm thỏa thuận thương mại có lợi lẫn nhau”, theo thông báo từ Bộ Thương mại Ấn Độ. Đoàn sẽ thảo luận các vấn đề cốt lõi như tiếp cận thị trường nông nghiệp và sữa Ấn Độ (mà New Delhi kiên quyết bảo vệ), giảm rào cản phi thuế quan, và cân bằng cán cân thương mại – nơi Mỹ thâm hụt 47 tỷ USD với Ấn Độ năm 2024-25. Thương mại song phương đạt 131,84 tỷ USD năm ngoái, với Ấn Độ xuất khẩu 86,5 tỷ USD sang Mỹ – đối tác lớn nhất của New Delhi. Hiệp định dự kiến bao quát hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, giúp Ấn Độ tiếp cận thị trường Mỹ lớn hơn, trong khi Mỹ tăng xuất khẩu năng lượng và quốc phòng.

Credit: The Week

Cuộc họp ngày 16 tháng 9 giữa Trợ lý Đại diện Thương mại Mỹ Brendan Lynch và đặc phái viên Ấn Độ Rajesh Agrawal được mô tả là “tích cực”, với cả hai bên cam kết “tăng cường nỗ lực” để đạt thỏa thuận sớm. Đây là cuộc gặp thứ hai kể từ khi Mỹ áp thuế quan 50% lên hầu hết hàng hóa Ấn Độ từ tháng 8 năm 2025 – 25% cơ bản từ ngày 7 tháng 8 và thêm 25% phạt vì Ấn Độ mua dầu Nga từ ngày 27 tháng 8. Trước đó, vòng đàm phán thứ sáu dự kiến 25-29 tháng 8 tại New Delhi bị hoãn do căng thẳng này. Ấn Độ đã đáp trả bằng cách tăng thuế lên một số hàng Mỹ, nhưng gần đây, tín hiệu hòa giải xuất hiện: Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Narendra Modi đăng thông điệp lạc quan trên mạng xã hội, nhấn mạnh “mối quan hệ tuyệt vời” và mong muốn giải quyết vấn đề nhanh chóng.

Đề cử đại sứ Mỹ tại Ấn Độ Sergio Gor tuần trước cho biết đàm phán đang ở “giai đoạn chi tiết” và có thể kết thúc trong vài tuần, mô tả quan hệ Trump-Modi là “độc đáo và tuyệt vời”. Goyal từng tuyên bố thỏa thuận có thể hoàn tất vào cuối tháng 11 năm 2025, phù hợp mục tiêu mùa thu do hai lãnh đạo đặt ra tháng 2. Ấn Độ cam kết mua 25 tỷ USD năng lượng Mỹ và tăng nhập khẩu quốc phòng để bù đắp thâm hụt, nhưng vẫn bảo vệ ngành nông nghiệp – lĩnh vực nhạy cảm với hàng triệu nông dân.

Chuyến thăm của Goyal không chỉ là cuộc chơi số liệu; nó phản ánh sự cân bằng địa chính trị tinh tế giữa Ấn Độ và Mỹ trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Với thương mại là “cầu nối chiến lược” chống lại ảnh hưởng Trung Quốc, thỏa thuận có thể thúc đẩy tăng trưởng Ấn Độ (dự kiến 7% GDP năm 2025) và củng cố liên minh Quad. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra thách thức: Liệu Ấn Độ có mở cửa nông nghiệp mà không hy sinh lợi ích dân sinh? Trong thế giới bị phân mảnh bởi bảo hộ thương mại, chuyến thăm này là lời nhắc nhở rằng hợp tác có thể biến xung đột thành cơ hội, mang lại thịnh vượng cho hai dân tộc. Nếu thành công, hiệp định không chỉ là con số trên giấy; nó là nền tảng cho một quan hệ đối tác bền vững, nơi thương mại phục vụ hòa bình, sáng tạo và tương lai chung.